Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Aleksandra Kluzek 23.04.2012

The Polish Service of RFE and the Church

From the very start, the RFE Polish Section publicized the problems and concerns of the Church in Poland, which remained the only centre of independence in relation to the communist authorities, being at the same time an object of the regime’s attacks until the 1989 breakthrough.

Lata stalinizmu i polityka sowietyzacji realizowana przez Bolesława Bieruta miała na celu osłabienie Kościoła od wewnątrz (sprawa "księży-patriotów”, powstanie PAX), wielu księży było więzionych, kilkunastu otrzymało wyroki śmierci. Rozgłośnia Polska RWE informowała szczegółowo o przypadkach aresztowań i terroru wobec księży i Episkopatu. Demaskowano nieprawdziwe informacje nadawane przez media krajowe, informowano o stanowisku i reakcjach Watykanu na represje Kościoła w Polsce. W audycjach Rozgłośni przedstawiano też dokumenty Prymasa Stefana Wyszyńskiego i Episkopatu Polski, które trafiły nielegalnie na Zachód. Najbardziej zaangażowanymi w te sprawy dziennikarzami RWE byli m.in. Aleksandra Stypułkowska, Włodzimierz Sznarbachowski, Czesław Straszewicz, Eugeniusz Romiszewski i Tadeusz Żenczykowski.
RWE szczegółowo informowała o liście biskupów do władz PRL z maja 1953 r., dotyczącym łamaniu porozumień państwa i Kościoła, wreszcie – o aresztowaniu Prymasa Wyszyńskiego (26 września 1953), co – jak wspominał Nowak-Jeziorański – sprawiło, że "polski Kościół stał się w pełnym tego słowa znaczeniu Kościołem Milczenia. Tym większa odpowiedzialność spadała na naszą rozgłośnię”.
Walka z Kościołem nagłaśniana przez Rozgłośnię Polską RWE nasiliła się ponownie w latach 60. w związku z obchodami Millenium. Cenzura w Polsce nie zezwoliła na upowszechnienie głośnego listu biskupów polskich do niemieckich z listopada 1965, z zawartymi w nim słowami: "udzielamy przebaczenia i o przebaczenie prosimy”. Całość listu można było poznać słuchając audycji RWE. Informowano szczegółowo o obchodach milenijnych w Polsce, także dzięki taśmom amatorskim dokumentującymi uroczystości, które przesyłano okólnie do Monachium. Na falach monachijskiej rozgłośni transmitowano także uroczystości poświęcone tysiącleciu chrztu Polski, organizowane na całym świecie, w tym nabożeństwo z bazyliki św. Piotra w Rzymie odprawiane przez papieża Pawła VI.
Pod koniec lat 70. szczególną wymowę miały audycje, poświęcone wyborowi Karola Wojtyłę na papieża w październiku 1978. "Papieski reporter” – Tadeusz Nowakowski, pracujący w RWE od początku istnienia Rozgłośni Polskiej, szczegółowo relacjonował papieskie pielgrzymki na całym świecie, stał się także autorem licznych książek, poświęconych posłudze apostolskiej Jana Pawła II.
W latach 80. RWE nadawało informacje dotyczące roli Kościoła w życiu społecznym po ogłoszeniu stanu wojennego w Polsce i w późniejszych latach stagnacji. Szczegółowo informowało o zabójstwie ks. Jerzego Popiełuszki i procesie oficerów SB, uczestniczących w tej akcji.