Wojna po śmierci upośledzonego króla
Skalisty półwysep znajduje się w rękach Brytyjczyków od 1704 roku. Targana konfliktami wewnętrznymi Hiszpania była wówczas już cieniem własnej potęgi. Na domiar złego rządził nią upośledzony umysłowo i zdeformowany fizycznie król Karol II. Gdy zmarł bezpotomnie jako ostatni hiszpański Habsburg, o schedę po nim zaczęły walczyć państwa europejskie.
- Ludwik XIV osadził na tronie w Madrycie swojego wnuka Filipa V. W efekcie inne europejskie mocarstwa zbrojnie zaczęły dochodzić swych pretensji - słyszymy w programie "Na gibraltarskiej skale". - Anglicy niespodziewanym desantem z morza zajęli twierdzę.
Po dziewięciu latach, w myśl traktatu pokojowego podpisanego w Utrechcie, Gibraltar został przekazany Wielkiej Brytanii jako wieczysta kolonia.
Strategiczne znaczenie
Hiszpania nie zrezygnowała jednak do dziś pretensji do skalistego półwyspu. Madryt dąży do odzyskania kontroli nad Gibraltarem. Nic dziwnego: Słupy Heraklesa stanowią bramę do Morza Śródziemnego. Terytorium już kilkakrotnie dowodziło swojego strategicznego znaczenia.
W czasach wojen napoleońskich operowała stąd flota brytyjska, zaś w trakcie II wojny światowej Gibraltar był drugim obok Malty "niezatapialnym lotniskowcem" i przez pewien czas stanowił nawet kwaterę główną wojsk alianckich.
- W Gibraltarze zorganizowano jedną z większych mistyfikacji mających wprowadzić w błąd hitlerowskie dowództwo odnośnie otwarcia drugiego frontu latem 1944 roku. Podrzędny aktor angielski przez szereg dni poprzedzających zaplanowany termin czerwcowej inwazji w Europie Zachodniej, odgrywał rolę Bernarda Montgomery’ego. Aktor ów pokazywał się bez przerwy w wojsku odbierając parady. Mistyfikacja w pełni się udała - słyszymy w audycji z 1980 roku.
Dla Polaków Gibraltar ma szczególne znaczenie: tutaj 4 lipca 1943 roku zginął w katastrofie Wódz Naczelny i premier gen. Władysław Sikorski.
Dziś Gibraltar wciąż znajduje się pod brytyjskim panowaniem. Z terytorium - twierdzy stał się dziś turystyczną atrakcją.
Posłuchaj audycji "Na gibraltarskiej skale" o dziejach i życiu w brytyjskiej kolonii u granic Hiszpanii.
bm