Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PAP
Katarzyna Ingram 18.11.2010

Ryby przestają czuć miętę

Chemikalia mają wpływ na zachowania partnerskie ryb.
Danio rerioDanio rerioźr. Wikipedia

Substancje chemiczne wchodzące w skład leków antybakteryjnych, farmaceutyków i środków gospodarstwa domowego mają negatywny wpływ na ryby - informuje pismo Nature. Przykładowo męskie osobniki strzebli grubogłowej wystawione na działanie leków antybakteryjnych gorzej chronią swoje gniazda.

Badania na ten temat przedstawiono na konferencji Society of Environmental Toxicology and Chemistry w Portland w stanie Oregon. Kierująca zespołem badawczym Melissa Schultz, chemik z College of Wooster w Ohio analizowała efekty niskich koncentracji triklosanu i triklokarbanu - czynników antybakteryjnych, zwykle dodawanych oraz do zabawek, pościeli czy skarpet i toreb na zakupy.
Jej zespół prowadził badania na strzeblach grubogłowych (Pimephales promelas) -

drobnych rybkach często używanych w testach toksyczności. Dorosłe osobniki tego gatunku zostały umieszczone w akwariach zawierających 0.01-0.5 mikrogramów na litr (0.01-0.5 części na miliard) mieszaniny tych związków z wodą. - To są poziomy, które znajdujemy w środowisku - powiedziała Schulz.

W stanie naturalnym strzeble grubogłowe budują gniazda, których chronią przed rywalami. Ale w testach laboratoryjnych męskie osobniki strzebli, wystawione na działanie chemikaliów, mniej interesowały się ochroną gniazd przed sztucznym "intruzem" w porównaniu z osobnikami żyjącymi w wodzie wolnej od chemikaliów.
W innym badaniu, które przeprowadziła Dalma Martinović, toksykolog środowiskowy

na University of St Thomas w St Paul, stan Minnesota, znaleziono podobnie zaburzające wpływy leku w zachowaniach rybek danio (Danio rerio), hodowanych w zbiornikach zawierających 5 mg na litr (50 części na miliard) ibuprofenu.
Ibuprofen i podobne mu leki działają, hamując dwa enzymy COX-1 i COX-2. U ludzi, te enzymy są elementem ścieżki produkującej prostaglandynę, odgrywającą rolę w stanach zapalnych. Ale u ryb - mówi Martinovic - prostaglandyny także działają, jak feromony odgrywające rolę w inicjowaniu zachowań seksualnych i składaniu ikry.

Martinovic odkryła znaczącą redukcję zalotów, jak "pogonie i dotykanie nosami" u samców wystawionych na działanie ibuprofenu. U samic w akwariach z zawartością ibuprofenu widoczna była mniejsza reakcja na samce niż u samic przebywających w czystej wodzie.

(ki)