Zniesieni sankcji oznacza, że Iran będzie mógł już teraz powrócić w pełni na międzynarodowe rynki ropy naftowej. Zachodnie firmy będą mogły kupować irańską ropę i gaz. Już w ubiegłym roku szacowano, że Teheran zgromadził na tankowcach zapasy surowca sięgające 40 mln baryłek, które po zniesieniu ograniczeń mogą natychmiast trafić na rynek. Iran - jak podaje telewizja CNBC - ma zamiar "pompować tyle ropy ile zdoła", osiągając w ciągu dwóch lat wydobycie rzędu 6 mln baryłek dziennie, co może doprowadzić do dalszego spadku i tak już niskich cen tego surowca.
Iran ma drugie, co wielkości złoża ropy na świecie, a także czwarte największe złoża gazu ziemnego. Zniesienie sankcji oznacza także, że Teheran odzyska dostęp do międzynarodowych rynków i operacji finansowych. Zachodnie firmy będą mogły rozpocząć relacje biznesowe z irańskimi bankami i zacząć inwestować w irański transport.
To nowy rozdział w historii Iranu - mówi prezydent tego kraju Hassan Rouhani.
Prezydent Rouhani napisał na Twitterze, że jego kraj jest wielki i cierpliwy.
Przemawiając w iranskim parlamencie, prezydent Rouhani podkreślił, że ta decyzja umożliwi jego krajowi rozwój, narodowi osiągnięcie dobrobytu, a całemu regionowi - stabilizację i bezpieczeństwo.
Jak powiedział, Irańczycy otwierają nowy rozdział w stosunkach ze światem. Dodał, że z porozumienia zadowoleni są wszyscy oprócz syjonistów, podżegaczy wojennych, siewców niezgody i ekstremistów.
Teraz Iran będzie mógł wznowić eksport ropy, 600 tysięcy baryłek dziennie, odzyska zamrożone miliardy dolarów, kupi nowe samoloty cywilne, będzie mógł robić interesy zagranicą oraz przyciągnie turystów.
Spór o irański program atomowy
Spór o irański program atomowy trwał ponad 12 lat. Zachód nakładał lub zaostrzał sankcje wobec Iranu od 10 lat, by zmusić ten kraj to rezygnacji z rozwijania programu nuklearnego, który według zachodnich rządów miał na celu budowę broni jądrowej. Teheran temu zaprzeczał. W wyniku samego tylko embarga naftowego Iran tracił rocznie około 40 mld dolarów.
Sekretarz stanu USA John Kerry i szefowa unijnej dyplomacji Federica Mogherini ogłosili zniesienie restrykcji w sobotę wieczorem w Wiedniu zaraz po tym, jak szef Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) Yukiya Amano oświadczył w stolicy Austrii, że Iran wypełnił wszystkie zobowiązania wynikające z porozumienia atomowego, które latem ubiegłego roku zawarł ze światowymi mocarstwami.
Porozumienie zawarte 14 lipca przez Iran oraz sześć mocarstw - Wielką Brytanię, USA, Francję, Chiny i Rosję oraz Niemcy - przewiduje, że Teheran zrezygnuje z dążenia do uzyskania broni nuklearnej w zamian za stopniowe znoszenie międzynarodowych sankcji.
MAEA potwierdziła, że w ramach realizacji porozumienia, Iran m.in. znacząco zredukował liczbę wirówek do wzbogacania uranu i przekazał za granicę niemal wszystkie zapasy wzbogaconego uranu.
MAEA: Iran wywiązał się z porozumienia atomowego. UE i USA zniosły sankcje.
Źródło: RUPTLY/x-news
"To zwycięstwo dyplomacji"
- To zwycięstwo dyplomacji i potwierdzenie, że społeczność międzynarodowa jest także zdolna do rozwiązywania poważnych konfliktów - podkreślili w Wiedniu, we wspólnym oświadczeniu Federica Mogherini i minister spraw zagranicznych Iranu Mohammed Dżawad Zarif.
- Zgodnie z oczekiwaniami, będziemy nadal monitorować pełną i efektywną realizację porozumienia - oświadczyli.
Sekretarz stanu USA John Kerry także zapowiedział monitorowanie realizacji porozumienia z Iranem. - USA, ich przyjaciele i sojusznicy są teraz bardziej bezpieczni, gdyż zagrożenie nuklearne ze strony Iranu zostało zredukowane - podkreślił Kerry.
Prezydent Iranu Hasan Rowhani pogratulował Irańczykom "wspaniałego zwycięstwa" w związku z wdrożeniem porozumienia i zniesieniem sankcji.
- To historyczny sukces dyplomacji - ocenił porozumienie z Teheranem i zniesienie sankcji minister spraw zagranicznych Niemiec Frank-Walter Steinmeier.
Krytyka ze strony Izraela
Porozumienie z Iranem i zniesienie sankcji gospodarczych wobec tego kraju ostro skrytykował premier Izraela Benjamin Netanjahu. Ostrzegł on, że Teheran nie zrezygnuje z prac nad bronią jądrową. Iran, zdaniem Netanjahu, będzie nadal destabilizował Bliski Wschód i wspierał międzynarodowy terroryzm.
- Izrael nie przestanie obserwować negatywnych działań Iranu i będzie podejmował wszelkie niezbędne środki, by zapewnić sobie bezpieczeństwo - podkreślił Benjamin Netanjahu.
Zniesienie wszystkich restrykcji będzie rozłożone na dziesięć lat. Zostaną one przywrócone, jeśli Iran naruszy porozumienie. Teheran zgodził się na nadzór Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej.
"Najbardziej zyskają USA. Polska też może"
Politolog z Uniwersytetu Warszawskiego Renata Mieńkowska-Norkienektóra, która była gościem PR24, uważa, że przez otwarcie Iranu sytuacja gospodarcza i polityczna zmieni się. Od razu zareagował Izrael dosyć negatywnie, Unia Europejska wyraziła satysfakcję, że wobec tak wielu punktów zapalnych na świecie to jest dobra wiadomość. Iran będzie starał się wykorzystać szansę - dodaje politolog.
Na nowym otwarciu najbardziej zyskają Stany Zjednoczone, a prawdopodobnie straci Rosja - dodaje Norkiene. Będzie bardziej intensywna wymiana gospodarcza pomiędzy światem zachodu a Iranem, to może uderzyć w Rosję ponieważ prawdopodobnie ceny ropy spadną - wyjaśnia Mieńkowska-Norkiene. Jej zdaniem na całej sytuacji skorzystają Stany Zjednoczone i Unia Europejska.
Polska także może zyskać na otwarciu rynku irańskiego - mówi politolog, teraz Polska powinna patrzeć z perspektywy ogólnoeuropejskiej, ale także indywidualnie możemy prowadzić dwustronne relacje. Mógłby powstać fundusz gwarancyjny dla inwestycji - zaznacza Norkiene, także polska żywność może próbować zdobywać irański rynek.
Marek Wołos, ekonomista: napięcia między Iranem a Arabią Saudyjską groźne dla notowań ropy naftowej.
Źródło: Newseria
IAR/PAP, jk, awi