Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Filip Kołodziej 20.10.2015

Kwota wolna od podatku w Trybunale Konstytucyjnym. Jej obecna wysokość zgodna z ustawą zasadniczą?

Temat kwoty wolnej od podatku powraca jak bumerang - wcześniej pojawiał się w kampanii prezydenckiej, a teraz przed wyborami parlamentarnymi. We wtorek Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich, z października ubiegłego roku, dotyczący zgodności z konstytucją przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustalającego wysokość kwoty wolnej od podatku. Co ważne - nie chodzi o jej wysokość, ale mechanizm ustalania.
Posłuchaj
  • O niesprawiedliwościach związanych z kwotą wolną od podatku, w Radiowej Jedynce Polskiego Radia, mówiła Katarzyna Łakoma z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. /Dominik Olędzki, Naczelna Redakcja Gospodarcza Polskiego Radia/
Czytaj także

- Zanim Rzecznik skierował wniosek do Trybunału Konstytucyjnego, wystąpił do Ministerstwa Finansów w celu uzyskania informacji na temat, w jaki sposób jest ustalana w Polsce kwota wolna od podatku, i czy MF, w związku ze wzrostem cen, nie przewiduje uruchomienia mechanizmu podwyższenia tej kwoty. Ministerstwo odpowiedziało, że ze względu na „kwestie budżetowe” nie ma takiej możliwości - przypomina Katarzyna Łakoma z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich.

Jedyne co się nie zmienia – to kwota wolna od podatku

Kwota wolna od podatku wynosi 3089 zł i obowiązuje niezmiennie od 2006 roku – wówczas po raz ostatni został zastosowany mechanizm podwyższenia tej kwoty – przypomina rozmówczyni radiowej Jedynki.

Sprawiedliwość społeczna

Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymywał liczne skargi od obywateli, którzy skarżyli się na wysoki poziom ubóstwa. RPO postanowił skierować sprawę do Trybunału Konstytucyjnego, powołując się na zasadę sprawiedliwości społecznej. Zdaniem Rzecznika zasada ta została złamana, ponieważ dochód, który przekracza kwotę wolną od podatku - 3089 zł, jest dochodem który należy opodatkować.

Problem polega na tym, że jednocześnie osoby, którym należy się pomoc socjalna z racji tego, że żyją w biedzie – ubóstwie – ich dochód został zdefiniowany poprzez odpowiednie progi dochodów.

Państwo żąda podatków, od osób, które uznało za skrajnie ubogie

W przypadku osoby samotnie żyjącej i gospodarującej jest to kwota 542 zł miesięcznie, a dochód osoby żyjącej w rodzinie nie może przekraczać 456 zł na osobę. Jeżeli te osoby utrzymują się tylko i wyłącznie z samej pomocy społecznej, oznacza to, że w skali roku uzyskują kwotę powyżej 6 tys. złotych – czyli połowa tych środków jest opodatkowana.

Rzecznik Praw Obywatelskich liczy na opinię Trybunału Konstytucyjnego, czy jest to sprawiedliwe społecznie, że z jednej strony uznaje się obywatela za żyjącego w ubóstwie – na poziomie minimum socjalnego, a jednocześnie mówi się, że jest on zdolny do ponoszenia świadczeń w postaci podatków, czyli ciężarów publicznych.

Trybunał Konstytucyjny zajmie się sprawą we wtorek 20.10 o godzinie 13.

Dominik Olędzki, fko