- Różewicz jest jednym z tych, którzy stawiali fundamenty literatury dramatycznej, na której budował swoją siłę teatr w Polsce. Sądzę, że gdyby był autorem innojęzycznym, byłby w tej chwili autorem światowej sławy i uczono by się o nim na całym świecie - uważa Jan Englert, który występował m.in. w "Kartotece" i "Duszyczce" Tadeusza Różewicza.
TADEUSZ RÓŻEWICZ NIE ŻYJE - serwis specjalny >>>
- Dla nas jest to - obok Gombrowicza, Mrożka - na przełomie wieku XX i XXI najważniejszy autor tematyczny. Nadal gramy "Duszyczkę" w Teatrze Narodowym, cieszę się, że została w repertuarze po odejściu Grzegorzewskiego, który był reżyserem wielu jego przedstawień. Będziemy nadal utrzymywali to przedstawienie w repertuarze, mimo że ma już 10 lat - dodaje Englert.
Posłuchaj archiwalnej rozmowy Tadeusza Różewicza z Czesławem Miłoszem >>>
Jak zaznacza aktor, "każde takie odejście pozwala nam uświadomić sobie pewnego rodzaju pustynię, wyrwę, jaka zostaje po najwybitniejszych aktorach, reżyserach i dramaturgach, którzy odeszli w ostatnich pięciu, dziesięciu latach". - Wyrwę nie do wypełnienia. Jest to kolejna niezwykła strata dla teatru - podkreśla Englert.
Klasyk awangardy
Tadeusz Różewicz, jeden z najwybitniejszych polskich poetów XX wieku, dramaturg, wielokrotnie wymieniany jako kandydat do literackiego Nobla, zmarł w czwartek we Wrocławiu. W październiku skończyłby 93 lata.
- Po wojnie nad Polską przeszła kometa poezji. Głową tej komety był Różewicz, reszta to ogon - powiedział o nim Stanisław Grochowiak.
Zmarł Tadeusz Różewicz. "To jest koniec pewnej epoki" >>>
Już w drugiej połowie lat 70. łączny nakład wydanych w kraju książek Różewicza przekroczył milion egzemplarzy. Za granicą ukazało się do dzisiaj, w przekładach na wszystkie ważniejsze języki świata, około 60 wyborów jego liryki. Wymieniano go jako kandydata do literackiego Nobla.
Poeta urodził się 9 października 1921 roku w Radomsku. Gdy wybuchła wojna, jako 18-latek wstąpił do Armii Krajowej, walczył w partyzantce na terenie powiatów radomszczańskiego, opoczyńskiego i częstochowskiego.
Tadeusz Różewicz nie żyje. Jego wiersze przetrwają >>>
Po doświadczeniach wojny, według Różewicza, niemożliwe było uprawianie poezji takiej jak dawniej. Był jednym z pierwszych poetów, którzy zareagowali na okrucieństwa wojny nie tylko treścią poezji, ale zmianą jej formy, odrzuceniem romantycznego sztafażu, surowym obrazowaniem. Różewicz pisał bez patosu, jego poezja stała się rzeczowa i konkretna, nazywano ją "poezją ściśniętego gardła".
Poza napisaną w 1959 roku "Kartoteką" najsłynniejsze sztuki Różewicza, to m. in. "Białe małżeństwo", "Stara kobieta wysiaduje", "Odejście głodomora", "Pułapka", "Do piachu".
PAP, bk