Jednym z najgorętszych tematów tego roku było ujawnienie w maju przez Edwarda Snowdena istnienia amerykańskiego rządowego programu inwigilacji . Były pracownik amerykańskich agencji wywiadowczych zdradził, że szpiegowaniem w cyberprzestrzeni zajmowała się Agencji Bezpieczeństwa Narodowego Stanów Zjednoczonych - NSA. Monitorowała ona na szeroką skalę skrzynki mailowe, połączenia telefoniczne oraz serwisy społecznościowe obywateli. NSA podsłuchiwała telefony ponad 30 czołowych polityków na świecie i unijne instytucje .
Ujawnienie tych informacji zdyskredytowało Stany Zjednoczone w oczach ich sprzymierzeńców i podważyło reputację mocarstwa, zwłaszcza w Europie. Bardzo szybko Snowden stał się dla jednych bohaterem, dla innych - zdrajcą. 29-latek zbiegł z USA do Hongkongu, a następnie znalazł do Rosji, gdzie w sierpniu uzyskał roczny azyl polityczny. Jest poszukiwany przez władze USA pod zarzutem ujawnienia tajemnic państwowych i szpiegostwa.
x-news.pl, CNN
Ukraina rezygnuje z UE?
Umowa stowarzyszeniowa Ukrainy z UE, parafowana w marcu 2012 roku, miała być podpisana w listopadzie podczas szczytu Partnerstwa Wschodniego w Wilnie. Do zawarcia porozumienia ostatecznie nie doszło. 21 listopada władze Ukrainy anulowały wcześniejszą decyzję o woli podpisania umowy. Powodem były obawy o pogorszenie relacji gospodarczych z Rosją, która groziła blokadą handlową. Cały proces stowarzyszeniowy został tym samym wstrzymany.
Od tego czasu w Kijowie i w innych ukraińskich miastach trwają wielotysięczne demonstracje i protesty. Głównym celem ukraińskiej opozycji jest usunięcie Wiktora Janukowycza ze stanowiska prezydenta i dymisja rządu.
Rezygnując ze zbliżenia z Unią, władze Ukrainy potwierdziły swoją prorosyjską politykę. 17 grudnia doszło do spotkania prezydentów: Władimira Putina i Wiktora Janukowycza i podpisania porozumienia między obu krajami. Rosja pomoże finansowo Ukrainie - zakupi ukraińskie obligacje rządowe za 15 mld dolarów oraz obniży ceny gazu o ok. 40 proc. Zadeklarował przy tym, że Rosja nie jest przeciwko integracji Ukrainy z UE. Musi jednak bronić swojego rynku.
x-news.pl, CNN
O krok od zakończenia wojny w Syrii?
Mijający rok to także wojny i konflikty zbrojne. Niepokój światowych przywódców wywołuje sytuacja na Bliskim Wschodzie. Od niemal trzech lat trwa wojna domowa w Syrii - powstanie przeciwko dziesięcioletniemu reżimowi prezydenta Baszara el-Assada. Do tej pory kosztowała ona życie - według danych Syryjskiego Obserwatorium Praw Człowieka - ponad 120 tys. ludzi.
Homs. Fot. Bo yaser/Wikimedia Commons/CC
W sierpniu syryjska opozycja oskarżyła siły Assada o największy od początku konfliktu atak chemiczny na przedmieściach Damaszku, który spowodował śmierć ponad 1400 osób. Syryjskie władze odrzuciły oskarżenia. USA zagroziły Syrii uderzeniem militarnym. Ostatecznie do operacji wojskowej nie doszło. Damaszek zaakceptował rosyjską propozycję przewidującą przekazanie syryjskiej broni chemicznej pod kontrolę międzynarodową.
Realizację porozumienia zatwierdzonego przez ONZ powierzono Organizacji do spraw Zakazu Broni Chemicznej (OPCW), która krótko potem dostała pokojowego Nobla.
Armia odsunęła od władzy prezydenta Egiptu
Niepewna sytuacja wciąż panuje w Egipcie , gdzie od lipca trwają rozruchy, po tym jak armia odsunęła od władzy prezydenta Mohhameda Mursiego , pierwszego wybranego demokratycznie przywódcę Egiptu. Został on obalony po długotrwałych, masowych ulicznych protestach. Zarzucano mu dążenie do islamizacji kraju, reprezentowanie jedynie interesów Bractwa Muzułmańskiego oraz zrujnowanie gospodarki.
Mohammed Mursi. Fot. Wilson Dias/ABr/Wikimedia Commons/CC
Po przewrocie wojskowym rozpoczęły się protesty, tym razem - zwolenników Mursiego, żądających przywrócenia go do władzy. Kilka dni temu rząd egipski uznał Bractwo Muzułmańskie, z którego wywodzi się Mursi, za organizację terrorystyczną.