Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR
Katarzyna Karaś 31.12.2013

Najważniejsze wydarzenia 2013 roku na świecie

doniesienia Edwarda Snowdena, rezygnacja władz Ukrainy z przygotowań do stowarzyszenia z UE, a także abdykacja Benedykta XVI - to najważniejsze wydarzenia roku 2013 na świecie.
Edward Snowden dostał zgodę na trzyletni pobyt w RosjiEdward Snowden dostał zgodę na trzyletni pobyt w Rosji Laura Poitras/Praxis Films/Wikimedia Commons
Posłuchaj
  • Edward Snowden: Te programy nie zapewniają nam większego bezpieczeństwa. Szkodzą naszej gospodarce, naszemu krajowi, ograniczają nasze prawo do myślenia, życia, bycia kreatywnymi i wchodzenia w związki.
Czytaj także
Zamach podczas maratonu w Bostonie
Spośród aktów terrorystycznych w mijającym roku, wielkie oburzenie społeczności międzynarodowej wzbudził zamach podczas kwietniowego maratonu w Bostonie . W wyniku dwóch wybuchów bomb, podłożonych na mecie imprezy, zginęły trzy osoby, a ponad 260 zostało rannych. Sprawcami zamachu byli dwaj bracia pochodzący z Czeczenii. 26-letni Tamerlan Carnajew zginął w starciu z policją podczas pościgu, 19-letni Dżochar został schwytany w obławie. Grozi mu kara śmierci.

x-news.pl, DK TV2
Uwagę świata od kilku dni przyciąga Wołgograd , gdzie doszło do dwóch zamachów terrorystycznych. 30 grudnia w wyniku wybuchu bomby w trolejbusie zginęło 14 osób, a ok. 30 zostało rannych. 29 grudnia w zamachu na miejscowym dworcu kolejowym zginęło 17 osób, a rannych zostało ponad 40. Pojawiły się przypuszczenia, że oba zamachy mogą być próbą przeszkodzenia Rosji w przeprowadzeniu Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Soczi.

W
W poniedziałek o godz. 8.23 (5.23 czasu polskiego) doszło do wybuchu w trolejbusie w pobliżu miejskiego bazaru w Wołgogradzie. Fot. PAP/EPA/INTERIOR MINISTRY PRESS SERVICE

Chodorkowski, Pussy Riot i aktywiści Greenpeace objęci amnestią

Z okazji 20. rocznicy uchwalenia rosyjskiej konstytucji, Duma Państwowa ogłosiła 18 grudnia amnestię. Pozwoliła ona na uwolnienie między innymi Michaiła Chodorkowskiego , byłego oligrachy i przeciwnika Władimira Putina. Wśród ułaskawionych znalazły się także wokalistki Pussy Riot . Rosyjski wymiar sprawiedliwości umorzył  także śledztwo i zamknął postępowania przeciwko wszystkim działaczom organizacji ekologicznej Greenpeace aresztowanym po akcji w Arktyce.

x-news.pl, CNN
2013 w polityce
W mijającym roku w wielu krajach odbyły się wybory na najwyższe urzędy. Nie wszędzie jednak oznaczały one zmiany.
Swoją dominację na niemieckiej scenie politycznej potwierdziła Angela Merkel. Jej partia CDU oraz bawarska CSU wygrały wrześniowe wybory Bundestagu, zdobywając ponad 41 proc. głosów. Był to najlepszy wynik chadecji od ponad 20 lat. Merkel została kanclerzem Niemiec na trzecią już kadencję. Do uzyskania absolutnej większości CDU/CSU zabrakło pięciu mandatów, do utworzenia rządu potrzebny był więc partner koalicyjny. Dotychczasowy - liberalna FDP - nie przekroczył progu wyborczego i znalazł się poza parlamentem. Nowym koalicjantem zwycięskiej partii zostało największe ugrupowanie opozycyjne - socjaldemokratyczna SPD.
W mijającym roku w Czechach, po raz pierwszy w historii, odbyły się powszechne wybory prezydenckie . Wcześniej głowę państwa wybierali parlamentarzyści. Nowym prezydentem został socjaldemokrata Milosz Zeman.
Do zmian na najwyższych szczeblach władzy doszło także na innych kontynentach. Uwagę świata zwróciły wybory prezydenckie w Iranie. Wygrał je Hassan Rouhani , postrzegany przez społeczność międzynarodową jako polityk umiarkowany, w przeciwieństwie do swojego poprzednika ultrakonserwatywnego Mahmuda Ahmadineżada. Ten wybór irańskiego społeczeństwa stał się nadzieją państw zachodnich na polepszenie stosunków z Iranem, szczególnie na rozwiązanie kwestii irańskiego programu nuklearnego. Krokiem w tym kierunku okazało się porozumienie podpisane pod koniec listopada między sześcioma światowymi mocarstwami a Iranem. Dokument zakłada, że Iran ograniczy swój program nuklearny, a w zamian świat złagodzi sankcje gospodarcze nałożone na Teheran.
Kontynuację polityki poprzednika zapowiedział nowy prezydent Wenezueli Nicolas Maduro . Po śmierci Hugo Chaveza, w kwietniu odbyły się tam wybory na najwyższy urząd w państwie. Wygrał je wskazany przed śmiercią przez Chaveza - Maduro. Zapowiedział walkę z biedą i rządy silnej ręki, czyli kontynuację lewicowej polityki Chaveza oraz wspieranie zagranicznych sojuszy zawartych przez niego, między innymi z Kubą i Iranem. Zdaniem ekspertów, Maduro nie ma jednak charyzmy poprzednika.
Nowych przywódców wybrano także w Chinach. Nie było zaskoczenia - przewodniczącym Chińskiej Republiki Ludowej został Xi Jinping. Przejął władzę w wyniku negocjacji, jakie od kilku miesięcy toczyły się na szczytach partii komunistycznej, pomiędzy przedstawicielami frakcji konserwatywnej i tak zwanej frakcji "książątek", zwolenników reform, wspieranych przez ustępującego ze stanowiska prezydenta Hu Jintao.
W mijającym roku zmiany nastąpiły także na królewskich tronach. W kwietniu na rzecz syna Wilhelma Aleksandra abdykowała królowa Holandii Beatrycze, a w lipcu król Belgów Albert II ustąpił tronu synowi Filipowi I.
W lipcu falę radości i wzruszenia wywołała wiadomość z Wielkiej Brytanii - na świat przyszedł książę George , syn następcy tronu księcia Williama i jego małżonki księżnej Kate. Książę Jerzy jest trzeci, po księciu Karolu i księciu Williamie, w kolejce do brytyjskiego tronu. W październiku w Londynie odbył się chrzest Royal Baby. Choć uroczystość miała kameralny charakter, książę George miał aż siedmioro rodziców chrzestnych.