W rozmowach o utworzeniu nowego rządu biorą udział przedstawiciele pięciu z sześciu partii, które weszły do parlamentu po ostatnich wyborach: Bloku Petra Poroszenki (prezydent), Frontu Ludowego Arsenija Jaceniuka (premier), Samopomocy, Partii Radykalnej i Ojczyzny. Dzięki temu koalicja rządowa będzie liczyć prawdopodobnie ponad 300 deputowanych, czyli uzyska większość konstytucyjną w parlamencie.
Za burtą koalicji znalazł się jedynie Blok Opozycyjny, który wywodzi się z Partii Regionów zbiegłego do Rosji byłego prezydenta Wiktora Janukowycza.
Poroszenko kontra Jaceniuk
W zwycięskim bloku nie brak tarć i konfliktów. Najbardziej znacząca jest różnica poglądów na formowanie rządu pomiędzy ugrupowaniami Jaceniuka i Poroszenki. To pierwsze uzyskało najwięcej głosów w proporcjonalnym głosowaniu. Ale mieszana ordynacja ukraińskich wyborów parlamentarnych sprawia, że to partia Poroszenki ma najwięcej deputowanych - zdołał on bowiem przyciągnąć do siebie znaczącą liczbę zwycięzców głosowania w okręgach z ordynacją większościową. W rezultacie frakcja Poroszenki ma 132 mandaty, a Jaceniuka - 82. Trzecia siła tworzonej koalicji, Samopomoc ma 33 deputowanych.
KRYZYS NA UKRAINIE - serwis specjalny >>>
Prezydent zgodził się, by to Jaceniuk stanął ponownie na czele rządu. Powiedział, że robi to w imię jedności prozachodniego obozu reform. Ale w zamian za postawienie lidera Frontu Ludowego na czele nowego gabinetu, Poroszenko oczekuje, że to jego ludzie otrzymają większą część tek ministerialnych, a on sam dzięki temu - decydujący wpływ na bieg spraw pogrążonego w kryzysie i rozdartego przez wojnę państwa. Tym bardziej, że to właśnie Poroszenko ma najsilniejszy mandat - z powszechnych wyborów prezydenckich.
Trzecia siła: "nie zabijajcie kraju!"
Samopomoc przyjęła inną taktykę - widząc, że dwaj giganci sceny politycznej kłócą się zażarcie o stanowiska, domaga się wypracowania zasad "merytorycznej" współpracy w ramach koalicji. W ten sposób wysyła opinii publicznej sygnał, że nie bierze udziału w bulwersującej "walce o stołki". Chciałaby natomiast, by w rządzie znalazło się jak najwięcej fachowców - niezależnie od ich przynależności partyjnej. Premier zaś - wedle tej koncepcji - miałby być menedżerem zarządzającym zespołem ekspertów - ministrów.
Od czasu rewolucji Euromajdanu ukraińscy politycy nie mówią już publicznie o podziale stanowisk, a o "podziale sfer odpowiedzialności". Mykoła Tomenko z Bloku Petra Poroszenki powiedział, że w nowym rządzie Front Ludowy będzie odpowiedzialny za gospodarkę, a Samopomoc za sferę socjalną.
Lider Samopomocy Andrij Sadowy, znany samorządowiec, mer Lwowa, przestrzega przed konfliktem w obozie zwycięzców, który jego zdaniem mógłby "zabić kraj". - Powtórka 2005 roku byłaby tragiczna w skutkach - mówi, odnosząc się do różnic, które doprowadziły do rozpadu koalicji "pomarańczowej rewolucji" i powrotu do władzy Janukowycza.
Główna uczestniczka tamtego konfliktu, była premier Julia Tymoszenko, również bierze udział w rokowaniach koalicyjnych. To jej walka z byłym prezydentem Wiktorem Juszczenką doprowadziła w przeszłości do paraliżu w systemie sprawowania władzy.
Rola Tymoszenko jest obecnie mało znacząca, gdyż ugrupowanie Ojczyzna zdobyło tylko 19 mandatów. Z niego wywodzi się jednak Jaceniuk i część jego stronników.
Pod presją czasu i Rosji
Oficjalnie, wszyscy zapewniają, że wyciągnęli lekcję z fiaska "pomarańczowej rewolucji" i nie dopuszczą do powtórki z tamtej sytuacji.
Koalicjanci czują też presję czasu. Zwłaszcza, że Kijów w ostatnich dniach alarmuje, że Rosja szykuje kolejną ofensywę na wschodzie kraju - chcąc zawładnąć dalszą częścią ukraińskiego terytorium; znów pod płaszczykiem separatyzmu.
(źródło:x-news)
Negocjatorzy koalicyjni zapowiadają, że umowa określająca zasady współdziałania powstanie do końca tygodnia, a następnie będą mogli przystąpić do dyskusji o nominatach na stanowiska ministerialne. Na dowód podają, że porozumieli się już w najpilniejszych sprawach obronności, polityki społecznej i humanitarnej. Także - jeśli idzie o działania antykorupcyjne i reformy konstytucyjne, np. zasady uchylania immunitetu parlamentarzystów, czy mianowania i odwoływania sędziów oraz prokuratorów.
Cały szereg innych kwestii, w tym przede wszystkim batalia o budżet i reformę zrujnowanej przez wojnę gospodarki pozostaje jednak nierozstrzygnięta.
(źródło: Bloomberg/x-news)
Wielu Ukraińców obawia się, że tak już zostanie - o ile Rosjanie rzeczywiście zdecydują się na to, przed czym ostrzega Kijów, czyli następną ofensywę w celu zawładnięcia kolejną częścią terytorium naszego wschodniego sąsiada.
Juliusz Urbanowicz, polskieradio.pl/IAR
