Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR / PAP
Tomasz Owsiński 08.02.2016

Szef Komisji Weneckiej u prezydenta. "Dobre spotkanie"

Delegaci Komisji Weneckiej rozmawiali już z władzami Sądu Najwyższego i przedstawicielami prezydium Krajowej Rady Sądownictwa, zaś jej szef z prezydentem Andrzejem Dudą.
Posłuchaj
  • Komisja Wenecka w Sądzie Najwyższym. Relacja Kseni Maćczak (IAR)
  • Rzecznik Sądu Najwyższego Dariusz Świecki o pytaniach Komisji Weneckiej (IAR)
  • Rzecznik KRS Waldemar Żurek o roli Komisji Weneckiej (IAR)
  • Eksperci Komisji Weneckiej badają zmiany w przepisach o TK. Relacja Kseni Maćczak (IAR)
Czytaj także

Rzecznik prezydenta uznał za bardzo dobre i merytoryczne spotkanie Andrzeja Dudy z przewodniczącym Komisji Weneckiej, Giannim Buquicchio.

Marek Magierowski powiedział, że przewodniczący był zainteresowany opinią prezydenta na temat debaty wokół wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Andrzej Duda przedstawił mu swój pogląd na tę sprawę, poruszając większość kwestii, związanych z wyborem sędziów Trybunału.

Rzecznik prezydenta dodał, że Gianni Buquicchio z uznaniem wyraził się o decyzji ministra spraw zagranicznych Witolda Waszczykowskiego, który zaprosił przedstawicieli Komisji do Polski.

Magierowski podkreślił, że spotkanie, trwające przeszło godzinę, miało charakter nieformalny. Rzecznik prezydenta powiedział, że opinie Komisji Weneckiej nie są wiążące. Jest to jednak poważna instytucja prawna, mająca duże znaczenie w Europie.

Magierowski wyraził nadzieję, że stronie polskiej uda się przekonać przedstawicieli Komisji do swojego punktu widzenia.

Spotkanie w SN

Komisja Wenecka pytała Sąd Najwyższy między innymi o tryb uchwalania i zapisy ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.

Rzecznik SN Dariusz Świecki mówił, że pytano między innymi o powoływanie i odwoływanie sędziów na mocy uchwał. Sędziowie odpowiedzieli, że w polskim porządku prawnym do tej pory nie było takiej praktyki.

Źródło: TVN24/x-news

Delegacja Komisji Weneckiej pytała też o okoliczności niezaprzysięgania przez prezydenta sędziów Trybunału Konstytucyjnego, wybranych w poprzedniej kadencji Sejmu. Pytano o to czy w takim wypadku ich wybór jest ważny.

Sąd Najwyższy, powołując się też na orzeczenie Trybunału, odpowiedział, że trzech z nich jest "sędziami w pełnym tego słowa znaczeniu", a brak ślubowania niczego w tej sprawie nie zmienia.

"Komisja Wenecka dobrze zorientowana ws. TK"

Delegacja pytała także o zmiany w grudniowej nowelizacji ustawy o TK, dotyczące sprawności postępowania przed Trybunałem.

Pytano m.in. o brak vacatio legis tej ustawy i czy w polskim porządku prawnym są jakieś normatywne uregulowania dotyczące odroczenia ustaw.

- Nasza odpowiedź była taka, że zasadą dobrej legislacji powinno być vacatio legis, a tylko w sytuacjach wyjątkowych ustawodawca może postanowić o natychmiastowym wejściu ustawy w życie; naszym zdaniem taka wyjątkowa sytuacja w tym przypadku nie zachodziła - powiedział sędzia Świecki.

- Z pytań, które były formułowane pod naszym adresem, wynikało, że członkowie Komisji Weneckiej są bardzo dobrze zorientowani w naszej sytuacji związanej z Trybunałem Konstytucyjnym i mają rozeznanie co do istoty i funkcji, jaką pełni Trybunał - podsumował spotkanie sędzia Świecki. Dodał, że w spotkaniu - oprócz władz SN - uczestniczyli przedstawiciele MSZ.

"Pytania były szczegółowe"

Rozmowy były bardzo rzeczowe i bardzo konkretne. Myślę, że obie strony podkreślają swój obiektywizm i profesjonalizm, więc myśmy rozmawiali o prawie, a nie o polityce - powiedział rzecznik KRS Waldemar Żurek po spotkaniu z rzedstawicielami Komisji Weneckiej.

- Omawialiśmy zagadnienia dotyczące Trybunału Konstytucyjnego, a więc ustawy przyjętej przez większość parlamentarną, ale przedstawiciele Komisji Weneckiej zadawali także pytania dotyczące szerszego kontekstu, czyli także procedowania nad ustawą, zagadnień dotyczących wyboru sędziów Trybunału.

Pytali także, dlaczego, naszym zdaniem, ta ostatnia ustawa o Trybunale (uchwalona w grudniu) jest w takim kształcie. Pytania były szczegółowe - relacjonował sędzia Żurek.

Dodał, że przedstawiciele KRS referowali także zagadnienia dotyczące skargi konstytucyjnej, którą Krajowa Rada Sądownictwa złożyła do Trybunału na nowelę ustawy o TK.

Jak relacjonował rzecznik, "członkowie Komisji z zasady pytali, raczej nie wyrażali swoich opinii, tylko prowadzili notatki i zadawali pytania".

 Przedstawiciele Komisji Weneckiej przylecieli do Polski; źródło: TVN24/x-news

Delegacja Komisji Weneckiej (Europejskiej Komisji na rzecz Demokracji przez Prawo) przebywa w poniedziałek i wtorek z wizytą na zaproszenie ministra spraw zagranicznych Witolda Waszczykowskiego.

Wizyta delegacji odbywa się w ramach prac nad opinią nt. zmian w prawodawstwie polskim odnoszących się do Trybunału Konstytucyjnego, o wydanie której 23 grudnia 2015 r. wystąpił MSZ.

Komisja Wenecka jest organem doradczym Rady Europy złożonym z niezależnych ekspertów w dziedzinie prawa konstytucyjnego i międzynarodowego, sędziów sądów najwyższych i trybunałów konstytucyjnych państw członkowskich, członków parlamentów narodowych oraz urzędników służby cywilnej. Działa od 1990 r. Zrzesza 60 państw.

Czytaj więcej
Zdzisław Krasnodębski 1200.jpg
Prof. Krasnodębski: opinia Komisji Weneckiej ws. TK na pewno nie będzie rozstrzygająca

W poniedziałek rano delegaci Komisji spotkali się z przedstawicielami Sądu Najwyższego i Krajowej Rady Sądownictwa; po południu złożą wizytę w parlamencie, gdzie będą rozmawiać z marszałkami Sejmu i Senatu oraz przedstawicielami obu izb.

Spotkają się także z ministrami Kancelarii Prezydenta: Krzysztofem Szczerskim i Anną Surówką-Pasek.

Na wtorek zaplanowano spotkania w Ministerstwie Sprawiedliwości i Trybunale Konstytucyjnym oraz z Rzecznikiem Praw Obywatelskich. Delegaci spotkają się również z reprezentantami organizacji pozarządowych, które na początku grudnia ub.r. - jako pierwsze - zwróciły się do Komisji Weneckiej.

Były to: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Naczelna Rada Adwokacka, INPRIS - Instytut Prawa i Społeczeństwa, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Instytut Spraw Publicznych, Fundacja Panoptykon, Fundacja im. Stefana Batorego, Forum Obywatelskiego Rozwoju oraz Sieć Obywatelska Watchdog Polska.

Czytaj także
Sławomir Neumann 1200.jpg
Sławomir Neumann: PiS odcina nas od Komisji Weneckiej

Witold Waszczykowski zwrócił się do Komisji Weneckiej w grudniu ub.r. w związku z nowelizacją ustawy o TK, która stanowi m.in., że Trybunał co do zasady ma orzekać w pełnym składzie liczącym co najmniej 13 spośród 15 sędziów TK (zgodnie z poprzednimi przepisami pełny skład to co najmniej 9 sędziów). W składzie siedmiu sędziów będą badane m.in. skargi konstytucyjne i pytania prawne sądów. Orzeczenia pełnego składu będą zapadać większością 2/3 głosów, a nie - jak do tej pory - zwykłą. Terminy rozpatrywania wniosków wyznaczane będą w TK według kolejności wpływu.

Wniosek szefa MSZ

Projekt nowelizacji złożyli w Sejmie 15 grudnia posłowie PiS, 22 grudnia po burzliwej debacie nowelizację uchwalił Sejm, 24 grudnia Senat nie wprowadził do niej poprawek. Prezydent podpisał nowelizację 28 grudnia, tego dnia została ona opublikowana i weszła w życie.

24 grudnia MSZ poinformowało, że minister spraw zagranicznych zwrócił się (dzień wcześniej) do Komisji Weneckiej o opinię "na temat zagadnień prawnych będących przedmiotem prac nad nowelizacją ustawy o Trybunale Konstytucyjnym". Wniosek do Komisji Waszczykowski uzasadniał przekonaniem, iż "Trybunał Konstytucyjny jest jednym z ważnych elementów ładu instytucjonalnego Rzeczpospolitej i należy jak najszybciej zakończyć narosłe wokół niego kontrowersje".

Czytaj więcej
msz1200.jpg
Wiceszef MSZ: opinia Komisji Weneckiej nie może być wiążąca, ale zostanie rozważona

Po przygotowaniu przez delegację projektu opinii będzie on przedmiotem obrad podczas kolejnej sesji plenarnej Komisji Weneckiej. Odbędzie się ona 11-12 marca w Wenecji. MSZ podkreśla, że opinia Komisji nie ma charakteru wiążącego, ale "zostanie wzięta bardzo poważnie pod uwagę" i "stanie się przedmiotem merytorycznej refleksji".

Wizytę w Warszawie poprzedziła wymiana korespondencji pomiędzy MSZ a Komisją. Trzy pisma wysłało MSZ. W pierwszym resort zwraca się z wnioskiem o zaopiniowanie wówczas jeszcze procedowanych zmian w ustawie o TK; drugie - aktualizuje pismo w związku z uchwaleniem i opublikowaniem noweli ustawy wraz z jej treścią, trzecie pismo zawiera tłumaczenia na język angielski m.in.: ustawy o TK i dwóch orzeczeń Trybunału z 3 i 9 grudnia oraz memorandum przygotowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości wyjaśniające - jak to ujęto - kwestie wyboru pięciu sędziów TK.

Sprawą zmian w ustawie o TK i ustawie medialnej zainteresowała się też Komisja Europejska. W połowie stycznia wszczęła wobec Polski pierwszy etap procedury dotyczącej ochrony państwa prawa ze względu na to, że - jak mówił wiceszef KE Frans Timmermans - wiążące zasady dotyczące TK nie są obecnie przestrzegane. Jak tłumaczył, KE będzie dokonywała oceny sytuacji w Polsce w ścisłej współpracy z Komisją Wenecką.

PAP/IAR, to