Corocznie czas zmieniamy dwa razy: z zimowego na letni w marcu i z letniego na zimowy w październiku. Ta druga zmiana jest bardziej lubiana, bo możemy pospać o godzinę dłużej.
Dlaczego przestawiamy zegarki
Według dyrektor departamentu doskonalenia regulacji gospodarczych w Ministerstwie Rozwoju, Joanny Sauter-Kunach nie ma dokładnych badań na temat kosztów zmiany czasu. Rozmówczyni IAR przekonuje, że podstawowymi argumentami za zmianą są oszczędności energii. Dodaje, że pojawiają się też kontrargumenty, ale brakuje całościowych badań, które pomogłyby oszacować czy przestawianie wskazówek zegara się opłaca.
Urzędniczka przyznaje, że są badania na temat wpływu na ludzkie samopoczucie. W 2007 roku zleciła je Bruksela. Wynika z nich, że wpływ zmiany czasu na ludzki organizm jest krótkotrwały.
Według raportu przygotowanego dla UE przez firmę ICF International w 2014 roku, 76 procent Europejczyków jest niezadowolonych z wprowadzania zmiany czasu.
Argumenty przeciw przestawianiu zegarów przygotowała Fundacja Republikańska. Z analizy wynika, że zmiana czasu nie wpływa w sposób znaczący na oszczędność energii. Zmiana, w ocenie autorów raportu przyczynia się też do przerw w działaniu części systemów informatycznych w instytucjach finansowych.
Zmiana czasu na kolei
Pociągi będą w trasie godzinę dłużej, ale przyjadą na czas. Jak mówi Marta Ziemska z biura prasowego spółki, w nocy pociągi zatrzymają się na najbliższych stacjach. Pasażerowie muszą się przygotować na godzinny postój. Dotyczy to 17 składów.
Na przykład TLK Mars relacji Kraków Główny - Kołobrzeg zatrzyma się na stacji Warszawa Wschodnia. Wszystkie nocne pociągi dotrą do stacji docelowych zgodnie z rozkładem jazdy już według nowego zimowego czasu.
Przyczyny ogólnoświatowego zamieszania
Choć pierwszym, który wspominał o potrzebie rozróżnienia czasu zimowego i letniego był Benjamin Franklin, to pionierami we wdrożeniu zmiany czasu byli Niemcy. Podczas I wojny światowej, 30 kwietnia 1916 r., przesunęli wskazówki zegara o godzinę w przód, a 1 października 1916 r. o godzinę w tył. Wkrótce potem Anglicy zaadaptowali ten pomysł w swoim kraju. 19 marca 1918 r. Kongres Stanów Zjednoczonych ustalił podział na strefy czasowe w USA i wprowadził na czas trwania wojny obowiązek stosowania czasu letniego w celu oszczędności paliwa służącego do produkcji energii elektrycznej. W Polsce zmiana czasu została wprowadzona w okresie międzywojennym, następnie w latach 1946-1949 i 1957-1964; obecnie obowiązuje ona nieprzerwanie od 1977 roku.
Zmiany w wielu państwach
Dziś rozróżnienie na czas zimowy i letni stosuje się w około 70 krajach na całym świecie. Z informacji dostępnych na portalu WorldTimeZone.com wynika, że rozróżnienie na czas letni i zimowy obowiązuje we wszystkich krajach europejskich z wyjątkiem Islandii i Białorusi. W 2014 roku na stałe na czas zimowy przeszła też Rosja, dzięki czemu teraz Rosjanie nie muszą przestawiać już swoich zegarków.
W USA, Kanadzie i Meksyku czas zimowy i letni stosuje się z wyjątkiem pewnych regionów. Z kolei w Ameryce Południowej zegarki przestawia się w Chile, Paragwaju i niektórych regionach Brazylii. Większość krajów na tym kontynencie zmieniała dawniej czas na letni, ale już z tego zrezygnowała. W Afryce czas letni stosują m.in. Maroko, Libia i Namibia. W Azji zmiany czasu obowiązują tylko w niektórych krajach Bliskiego Wschodu, m.in. w Izraelu i Iranie. W większości krajów azjatyckich, w tym w Japonii, Indiach i Chinach, czasu letniego nie stosuje się.
Ciekawostka
Cypr po raz pierwszy w swojej wielowiekowej historii będzie podzielony na dwie strefy czasowe. Podczas gdy Grecy cypryjscy 30 października przejdą na czas zimowy, Turcy cypryjscy pozostaną przy czasie letnim.
IAR/PAP/ksem