Do Polski 7 marca przyjechała delegacja Komisji Europejskiej, w tym trzech dyrektorów generalnych KE: Marc Lemaître (Dyrektor Generalny ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej), Joost Korte (Dyrektor Generalny ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego), Benjamin Angel (DG. ds. finansów). Na konferencji obecny był minister inwestycji i rozwoju Jerzy Kwieciński. Wśród prelegentów byli także Marcin Ociepa, wiceminister w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii, i marszałek województwa zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz.
Raport o stanie gospodarki i propozycje dla Polski
Na konferencji prasowej Joost Korte (Dyrektor Generalny ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego) mówił, że stan polskiej gospodarki w raporcie KE został oceniony bardzo dobrze.
- Pierwszy powód naszego przyjazdu do Warszawy to prezentacja raportu krajowego dotyczącego polskiej gospodarki, w kontekście Semestru Europejskiego. Staramy się odwiedzić wszystkie kraje UE, nie tylko Polskę. - Drugi powód to rozpoczęcie negocjacji kolejnych, przyszłych programów w ramach funduszy strukturalnych - powiedział Joost Korte.
- Sytuacja gospodarcza i społeczna w Europie znacznie się poprawiła. Siódmy rok z rzędu mamy wzrost gospodarczy – nigdy nie mieliśmy tylu osób na rynku pracy. 240 milionów Europejczyków (...). Myślimy, że kryzys jest za nami – powiedział. - W Polsce sytuacja jest pewnie jeszcze lepsza – wszystkie wskaźniki, takie jak zatrudnienie, tempo wzrostu wyglądają bardzo dobrze. Ma jedną z najlepszych dynamik wzrostu – dodał Joost Korte.
- Nie brakuje wyzwań na przyszłość – właśnie rozpoczynamy z Polską dialog na ten temat. Chodzi tu m.in. o udział w rynku pracy – w przypadku kobiet ten wskaźnik jest poniżej średniej w krajach UE (...). Inne wyzwania to reforma emerytur, uzyskiwanie edukacji i kompetencji, kwestia opieki długoterminowej, ochrony zdrowia – mówił. – To istotne, ponieważ UE będzie miała spore fundusze dla Polski, chcemy je alokować tak, by zapewnić stały wzrost gospodarczy i odpowiedzieć na te raczej długoterminowe wyzwania – mówił Joost Korte.
Marc Lemaître (Dyrektor Generalny ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej), mówił, że Polska w tym roku obchodzi 15-lecie wejścia do Unii Europejskiej. Zaznaczył, że tegoroczny raport o gospodarce to okazja, by przypomnieć sobie o niezwykłych postępach, jakich dokonał ten kraj. Jedną z przyczyn są środki europejskie, które Polska umiała mądrze wykorzystać. - Środki unijne będą dostępne dla Polski na wysokim poziomie przez następną dekadę. - Mamy propozycję na politykę spójności, to byłoby około 300 mld zł – około 1000 zł na jednego mieszkańca na rok w Polsce w latach 2021-2027 – dodał.
- Tzw. Sprawozdanie Krajowe (Country Report) pomaga zrozumieć, w co najbardziej warto inwestować, w co powinniśmy inwestować, aby Polska mogła czynić dalsze kroki na drodze konwergencji do średniej UE - mówił.
Jak dodał, chodzi tutaj obok rynku pracy i infrastruktury społecznej m.in. o innowacje.- Polska zbliża się do średniej unijnej, to oznacza, że musi poprawiać swoją produktywność i wspinać się jeszcze wyżej - mówił.
- Do tego potrzebne są innowacje. Druga rzecz to kwestie klimatyczno- środowiskowe, efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii. Chodzi o poprawę jakości życia, poprawy jakości powietrza…. Trzeci punkt to łączność (connectivity) i infrastruktura. Polska obecnie rozwija sieć transportową. Skala rozbudowy jest duża, ale potrzeby są jeszcze większe i nie brakuje luk, zwłaszcza jeśli chodzi o sieci kolejowe - powiedział urzędnik KE. - Nie można też zapominać o dysproporcjach w ramach regionów, subregionów, też na styku obszarów miejskich wiejskich. Cieszymy się, że już zaczęliśmy dialog z polskimi władzami i mamy nadzieję na jego pomyślne zwieńczenie – dodał dyrektor ds. polityki regionalnej.
Minister inwestycji i rozwoju Jerzy Kwieciński mówił, że raport (Country Report) jest przygotowywany co roku przez KE. Zaznaczył, że jest to bardzo ważna lektura, ale nie tylko - wymaga on dobrej współpracy wcześniej, wymiany informacji, dzielenia się opiniami w sprawie różnych spraw gospodarczych i społecznych. Ocenił przy tym, że to najlepszy raport, jaki Komisja Europejska przygotowała dla Polski. Zaznaczył, że ma on pozytywny wydźwięk, ale oprócz tego został przygotowany w szczególnym momencie, gdy zasiada się do rozmów i przygotowuje się programowanie, Wieloletnie Ramy Finansowe, wieloletni budżet na lata 2021-2027. – Aneks D, który jest bardzo ważnym elementem tego raportu, określa priorytety inwestycyjne dla naszego kraju, tak jak postrzega je KE. Co do raportu – w dużej mierze zgadzamy się z tą oceną. Podzielamy też często opinie KE dotyczące wyzwań dla naszego kraju, np. związanych z demografią, innowacyjnością gospodarki, wyzwaniami klimatycznymi – mówił.
Jak dodał, Polska do części zaleceń KE stosuje się z dobrym efektem, zatem nie tylko podziela diagnozę, ale ”stosuje też lekarstwa”. Dotyczy to na przykład kwestii innowacyjności – do tej pory wydawaliśmy na badania i rozwój 0.6 procent PKB - teraz przekroczyliśmy w wydatkach na innowacyjność 1 procent PKB. Do wydatków dokładają się teraz też firmy prywatne, wcześniej wykładał środki sektor publiczny.
- Potrzeby inwestycyjne na najbliższe lata będą wciąż potężne. Wciąż trzy polskie regiony są wśród 20 najbiedniejszych w UE - mówił. Dodał, że według najnowszych badań Eurostatu trzy regiony przekroczyły próg 75 procent i albo są już regionami rozwiniętymi – co dotyczy Mazowsza w granicach administracyjnych aglomeracji warszawskiej, albo - jak Wielkopolska i Dolny Śląsk - przeszły do kategorii regionów w okresie przejściowym.
Minister mówił, że Polsce w zakresie innowacyjności zależy nie tylko na prowadzeniu badań, ale przede wszystkim na ich komercjalizacji – tu potrzeba współpracy dużych firm z małymi i ten postulat nie został uwzględniony w raporcie KE,
Kiedy mają się zakończyć prace nad budżetem?
Na konferencji prasowej padło pytanie o stan pracy nad budżetem.
- Jeśli chodzi o harmonogram, Komisja Europejska pracuje niezmordowanie, by dojść do porozumienia ws. wieloletnich ram budżetowych w odpowiednim czasie. Potrzebujemy tego budżetu na czas, zwłaszcza teraz, kiedy UE przechodzi przez okres niepewności. Nie mam tutaj na myśli tylko procesu brexitu. Skłaniamy się, by porozumienie na najwyższym szczeblu zapadło między państwami członkowskimi na najwyższym szczeblu do końca bieżącego roku – mówił Marc Lemaître (Dyrektor Generalny ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej).
Konkretne propozycje w sprawie ram budżetowych zostały złożone przez KE w maju zeszłego roku – przypomniał Joost Korte (Dyrektor Generalny ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego. - Obecnie trwa procedura, w Radzie, w PE, jest oczywiste, że warunki do porozumienia nie są jeszcze gotowe. Dotyczy to również wyborów do PE, będzie zmiana mandatów. Jednak do końca roku chcemy osiągnąć to porozumienie - to bardzo istotne, potrzeb jest mnóstwo – mówił.
Dodał, że w tych propozycjach KE jest wiele innowacyjności. Fundusze są modernizowane, zwiększany jest obszar elastyczności, zaproponowano bezprecedensowe uproszczenia (procedur), by łatwiej było korzystać ze środków – dodał. - Jet Europejski Fundusz Społeczny + - taka będzie oficjalna nazwa (...), po raz pierwszy KE przeznaczyła specjalną kopertę 100 mld euro w skali UE po to, by priorytety w skali kapitału ludzkiego były zagwarantowane – mówił. Te wyzwania dotyczą każdego z nas – chodzi o demografię, spadek liczby ludności. Musimy zrobić wszystko, by zatrudnienie rosło i wzrost i jego dynamika trwały. To wymaga ogromnych inwestycji w infrastrukturę, ale też w kapitał ludzki – dodał.
Minister rozwoju Jerzy Kwieciński mówił, że Polsce zależy na tym, aby negocjacje w sprawie ram finansowych i kształtu polityki spójności zakończyły się jak najszybciej. Zauważył, że w tej perspektywie finansowej (2014-2020), którą przyjęto późno, w niektórych krajach miały miejsce opóźnienia rzędu nawet dwóch lat i tym razem trzeba uniknąć tzw. dołka finansowego. - Będziemy chcieli pracować, by ambitny kalendarz został utrzymany – podkreślił.
Minister zaznaczył, że wrócił właśnie z nieformalnego spotkania przyjaciół polityki spójności w Chorwacji i nie widać było tam dużego entuzjazmu krajów członkowskich w kwestii tego, by kończyć negocjacje. Dodał, że w tym roku zmieniają się Parlament Europejski i Komisja Europejska. - Zatem zamknięcie negocjacji nie będzie łatwe – ocenił. - Rządowi zależy przede wszystkim na jakości – chodzi nie tylko o wykorzystanie możliwości UE, korzystanie z polityk, ale o osiągnięcie jak najlepszych efektów, a takie teraz Polska w sferze społeczno-gospodarczej niewątpliwie ma – mówił.
Padło również pytanie o powiązanie rządów prawa z funduszami UE. Marc Lemaître oświadczył, że pewne propozycje w sprawie rządów prawa zostały przygotowane i teraz KE spodziewa się, że państwa członkowskie podejmą decyzję na ten temat w ramach ogólnego porozumienia dotyczącego Wieloletnich Ram Finansowych.
Minister Jerzy Kwieciński, odpowiadając na konferencji na pytanie o powiązanie praworządności i funduszy europejskich, mówił, że rząd i on osobiście, są przeciw wiązaniu polityk inwestycyjnych z praworządnością – bo jest to sfera słabo mierzalna, a za to często bywa przedmiotem dyskusji polityków, nie powinna mieć przełożenia na sprawy związane z inwestycjami. Ma zatem nadzieję, że nie będzie takich powiązań w nowej perspektywie finansowej, skończy się na dyskusjach.
Joost Korte powiedział, że jest powiązanie między rządami prawa i klimatem inwestycyjnym. Ocenił, że w przyszłości byłoby pomocne, by powstał instrument dotyczący poszanowania zasad UE i to byłoby w interesach nas wszystkich. Te kwestie, jak mówił, są w trakcie negocjacji. Dodał, że życzy polskiemu rządowi powodzenia, by koperta w sprawie polityki spójności pozostała taka, jak jest, a może była większa.
Marc Lemaître (Dyrektor Generalny ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej) mówił, że Polska świętuje 15-lecie obecności w UE i wspaniałym uczczeniem tej rocznicy byłoby bardzo liczne uczestnictwo w majowych wyborach do Parlamentu Europejskiego.
***
W swoim raporcie KE wskazała jako ważne dla Polski w kwestii wykorzystania funduszy UE większe wsparcie dla innowacji, infrastrukturę transportową, efektywność energetyczną, kwestie klimatu i środowiska, wśród wyzwań dla Polski położono akcent m.in. na sprawy edukacji, udział kobiet w rynku pracy (w Polsce jest poniżej unijnej średniej), sprawy ochrony zdrowia, systemu emerytur, opieki długoterminowej, większą dostępność rynku pracy dla osób niepełnosprawnych. Dyskusje nad zaleceniami trwają. Więcej na ten temat wkrótce na portalu PolskieRadio24.pl.
***
Opracowała Agnieszka Marcela Kamińska, PolskieRadio24.pl/ PolskieRadio.pl