Uroczystości upamiętniające 40. rocznicę strajków z 1980 r. Prezydent: Solidarność wyrosła na żądaniu wolności
Liturgii przewodniczył administrator apostolski archidiecezji gdańskiej - biskup Jacek Jezierski.
Czytaj także:
We mszy św. - oprócz głowy państwa i szefa rządu - uczestniczyli również b. prezydent Lech Wałęsa, opozycjoniści z czasów PRL, członkowie NSZZ "Solidarność" na czele z przewodniczącym Piotrem Dudą, przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej, parlamentarzyści i samorządowcy.
00:19 10604078_2.mp3 Bp Jezierski: porozumienia sierpniowe były de facto pokojową rewolucją (IAR)
Msza św. była kolejnym punktem rocznicowych obchodów. Przed nabożeństwem Andrzej Duda wraz z Mateuszem Morawieckim złożyli kwiaty przed pomnikiem Jana Pawła II.
Przemówienia prezydenta i premiera
Wcześniej prezydent i premier złożyli wieńce pod historyczną bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej. Na pl. Solidarności miały miejsce też okolicznościowe przemówienia głowy państwa i szefa rządu.
Sierpień 80 - zobacz serwis specjalny
O godz. 14, w ramach obchodów 40. rocznicy Sierpnia '80, odbyło się posiedzenie Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ "Solidarność" z udziałem m.in. wicepremiera Piotra Glińskiego i prezesa IPN Jarosława Szarka.
Spotkanie odbyło się w sali BHP Stoczni Gdańskiej, gdzie przed 40 laty podpisane zostało porozumienie między strajkującymi robotnikami a delegacją rządową.
***
Latem 1980 r. w Polsce doszło do strajków będących reakcją na podwyżki cen mięsa i wędlin. W połowie sierpnia zaczęły się strajki na Wybrzeżu. Największy - zorganizowany przez Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża - rozpoczął się 14 sierpnia w Stoczni Gdańskiej.
Strajkujący żądali m.in. przywrócenia do pracy Anny Walentynowicz, podwyżek płac, wybudowania pomnika ofiar Grudnia 1970 r. Z czasem do strajkujących w stoczni zaczęły dołączać delegacje strajkujących zakładów pracy z innych miast.
30 sierpnia 1980 r. podpisano Porozumienia Szczecińskie, kończące strajki 1980 r. na Pomorzu Zachodnim. Było to pierwsze z porozumień zawartych pomiędzy strajkującymi robotnikami a rządem. Następnego dnia w Gdańsku przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego (MKS) Lech Wałęsa i wicepremier Mieczysław Jagielski podpisali porozumienie gdańskie.
Porozumienia sierpniowe doprowadziły do powstania NSZZ "Solidarność" - pierwszej w krajach komunistycznych, niezależnej od władz, legalnej organizacji związkowej - i stały się początkiem przemian z 1989 r. - obalenia komunizmu i końca systemu jałtańskiego. Strajkujący wywalczyli też m.in. prawo do strajku, budowę pomnika ofiar grudnia 1970 oraz ograniczenie cenzury.
pb