Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PAP
Sabina Treffler 13.12.2021

40. rocznica wprowadzenia stanu wojennego. Premier: to w naszej cywilizacji symboliczny okres

- Musimy wracać do tragicznej historii stanu wojennego, by już nigdy więcej nie utracić polskiej ziemi obiecanej, czyli niepodległości - napisał premier Mateusz Morawiecki w 40. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego.

"40 lat, a dokładnie tyle mija od wprowadzenia stanu wojennego w Polsce, to w naszej cywilizacji symboliczny okres" - napisał premier w mediach społecznościowych dodając, że "dokładnie tyle lat prowadził Mojżesz swój lud z Egiptu, ziemi niewoli do Ziemi Obiecanej".

"Niektórzy mówią, że doświadczenie zniewolenia jest tak silne, że czyni człowieka niezdolnym do życia w wolności. Dlatego potrzeba co najmniej jednego pokolenia, by wyzwolić się z pamięci krzywd i móc cieszyć się swobodą. A więc niepodległość, nasza ziemia obiecana, byłaby dostępna dopiero dla tych, którzy nie pamiętają doświadczeń komunizmu. Uważam, że jest jednak zupełnie inaczej. Nie ma większego zagrożenia dla niepodległości niż niepamięć o zniewoleniu" - napisał Morawiecki.

Stwierdził, że "nowoczesne doświadczenia naszego narodu należą do najtrudniejszych w dziejach" i przypominał walkę z zaborcami, którym nie udało się zniszczyć narodu.

Długa droga do wolności

Pisząc o odrodzeniu się Polski w 1918 roku premier stwierdził, że "20 lat międzywojnia było dla Polski oddechem wolności, bez którego być może nie przetrwalibyśmy jako naród kolejnego, czwartego już rozbioru naszego kraju dokonanego przez Hitlera i Stalina". Według niego, "możemy być niemal pewni, że gdyby w starciu dwóch totalitaryzmów zwyciężył nazistowski, nasz naród zostałby unicestwiony". "Nazizm groził biologiczną eksterminacją, stalinizm był zaś największym projektem inżynierii społecznej w dziejach" - napisał.

Czytaj także:

"»Wolność to uświadomiona konieczność« - dokładnie tak, powtarzając za Heglem, mówił Wojciech Jaruzelski. Słów tych nie wypowiedział do swoich bliskich współpracowników, w zamkniętym gabinecie. Te słowa padły w polskiej telewizji publicznej, w popularnym programie publicystycznym, u niezwykle popularnego dziennikarza, na oczach milionów widzów, długo po 1989 roku" - napisał. "Już w wolnej Polsce, Jaruzelski przebierał się w szaty mędrca, a znaczna część elit III RP przyjmowała go jako człowieka rozsądnego, męża stanu i patriotę, który złapany w kleszcze historii dokonał jedynego słusznego wyboru" - dodał.

Według niego, "Jaruzelski był człowiekiem o sowieckiej duszy". "Wprowadzając stan wojenny miał poczucie kompromitacji PRL-u. Był rozczarowany, że po 36 latach indoktrynacji Polacy nie chcą przestać być Polakami i do podległości znowu trzeba ich zmuszać przemocą. A nasza historia pokazuje jedno: trzeba nie wiedzieć nic o Polakach, by sądzić, że można zdusić w nich iskrę wolności" - napisał.

"Z perspektywy 40 lat wiemy, że stan wojenny był ostatnią manifestacją siły upadającej już dyktatury" - napisał Morawiecki. "Wiemy, że tylko na chwilę zatrzymał tryumf »Solidarności«. A jednak nie możemy przejść nad tym do porządku dziennego i uznać tej historii za zamkniętą" - stwierdził. "Jesteśmy to winni tysiącom internowanym, bitym i upokarzanym działaczom niepodległościowym. Jesteśmy to winni wszystkim znanym i nieznanym do dziś ofiarom stanu wojennego. Wreszcie jesteśmy to winni Polsce, bo akt zdrady Jaruzelskiego odebrał nam wszystkim całą dekadę i zaprzepaścił kolejne pokolenie" - dodał.

Pamięć o historii

Premier stwierdził, że "historia jest domeną wolności", a tworzą nią ludzie, którzy "potrafią walczyć o swoje nawet jeśli okoliczności im nie sprzyjają". "Polacy żyją dziś w wolnym i niepodległym kraju, dlatego że znaleźli w sobie siłę, by przeciwstawić się mitowi historycznej konieczności" - napisał.

Podkreślił, że niepodległość Polski nie jest darem od losu, tylko "niepodległość musieliśmy sobie wywalczyć, a wielu spośród nas zapłaciło w tej walce najwyższą cenę, cenę życia".

Czytaj także:

"Dziś widzimy, że te siły dziejowe, dla których wolna i suwerenna Polska jest zadrą, budzą się na nowo" - napisał premier. "Odrodzenie rosyjskiego imperializmu to egzystencjalne zagrożenie dla naszej Ojczyzny. Dlatego tak ważna jest pamięć o stanie wojennym. Nie jako o epizodzie z dziejów PRL. Ale jako kolejnym rozdziale naszej historii, w którym polska wolność zderza się z tyranią" - stwierdził.

src="//static.prsa.pl/3ab8a157-2f35-48fb-bac0-16cf62734030.file"

Zanikają fakty

Premier przywołał też badania CBOS pokazujące, że niespełna połowa Polaków pamięta datę wprowadzenia stanu wojennego. "Jak jest z pamięcią tamtych wydarzeń? Jeszcze w 1994r. decyzję o wprowadzeniu stanu wojennego, jako słuszną oceniało 54 proc. Polaków. Dziś taki pogląd podziela już tylko 33 proc. z nas" - stwierdził.

Dodał, że historycy dawno obalili mit, iż stan wojenny miał być ochroną przed interwencją sowiecką. "A mimo to, część z nas nadal pozostaje pod wpływem dominującej narracji powielanej również w III RP. To nadal do pewnego stopnia pośmiertny tryumf Jaruzelskiego. I nie możemy spocząć dopóki nie wygramy tej wojny o prawdę również na froncie walki o pamięć" - napisał Morawiecki.

"Najważniejsze jednak to nie pozwolić, by tragiczna historia stanu wojennego wyparowała z pamięci przyszłych pokoleń. Musimy do tej historii wracać, nie dlatego, by rozpamiętywać przeszłe traumy. Musimy do niej wracać, by już nigdy więcej nie utracić polskiej ziemi obiecanej, czyli niepodległości" - wskazał.

Zobacz także: Publicyści w poranku Polskiego Radia 24 o rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce

st