Celem ekspedycji jest odkrycie i zabezpieczenie pozostałości po konfrontacji, która miała kluczowe znaczenie dla historii Polski. 19 lipca 1702 roku pod Kliszowem (pow. pińczowski) wojska szwedzkie Karola XII pokonały armię sasko-polską Augusta II. Podczas bitwy husaria wykonała dwie nieudane szarże, po czym wycofała się z pola walki.
"Tajemnicą jest miejsce pochówku żołnierzy"
Prace archeologiczne skupią się na wytypowanym terenie, gdzie według historycznych relacji i wstępnych badań, mogły znajdować się główne punkty starcia oraz obozowiska obu armii. Zespół badawczy, złożony z pasjonatów historii, wykorzysta najnowsze technologie, w tym georadary i drony, by zwiększyć szanse na odnalezienie artefaktów związanych z bitwą.
- Samo pole bitwy jest nam znane. Sporo dokumentów możemy znaleźć w archiwach szwedzkich. Natomiast do tej pory tajemnicą jest miejsce pochówku żołnierzy. Zginęło tam prawie 3 tys. ludzi, którzy po bitwie byli prawdopodobnie grzebani w zbiorowych mogiłach, ale do tej pory ich miejsce nie jest znane. Od tego będziemy chcieli zacząć. Mamy już wytypowane pierwsze miejsca, w których będziemy chcieli rozpocząć prace – powiedział PAP Sebastian Grabowiec, prezes Świętokrzyskiej Grupy Eksploracyjnej.
Poszukiwacze spodziewają się znaleźć nie tylko uzbrojenie i amunicję, ale również przedmioty codziennego użytku żołnierzy.
- W niedzielę spotkaliśmy się z mieszkańcami, właścicielami terenu, przedstawicielami gminy. Pierwsze badania w terenie w okolicach Kliszowa mają się rozpocząć za około trzy tygodnie. Właściwe prace archeologiczne i powierzchniowe planowane są na lato – dodał Grabowiec.
Zmierzch chwały husarii
Bitwa pod Kliszowem jest jednym z ważniejszych starć wielkiej wojny północnej (1700-1721) pomiędzy wojskami szwedzkimi pod dowództwem króla Karola XII a połączonymi siłami polsko-saskimi, dowodzonymi przez Augusta II Mocnego. Starcie to odbyło się w okolicach wsi Kliszów, ok. 12 km do Pińczowa w woj. świętokrzyskim.
Bitwa zakończyła się klęską sił polsko-saskich, co umocniło pozycję Szwecji jako dominującej siły militarnej w regionie Bałtyku i wpłynęło na dalszy przebieg konfliktu.
Bitwa miała dalekosiężne konsekwencje dla Polski, osłabiając jej pozycję na arenie międzynarodowej. Przyjmuje się, że udział husarii w bitwie pod Kliszowem był ostatnim wykorzystaniem tej formacji do działań zbrojnych. Największe tryumfy święciła ona w XVII stuleciu, kiedy to jej postawa bitewna decydowała o zwycięstwach m.in. pod Kircholmem (1605), Kłuszynem (1610) i Wiedniem (1683).
***
Świętokrzyska Grupa Eksploracyjna uczestniczy w cyklicznych badaniach archeologicznych pola średniowiecznej bitwy pod Grunwaldem, a także na górze Manyłowa w Bieszczadach, gdzie toczono ciężkie walki podczas I Wojny Światowej. Grupa ma na swoim koncie także m.in. odkrycie cmentarza wojennego z 1915 roku w Królewicach w gminie Koprzywnica (Świętokrzyskie).
PAP/Wiktor Dziarmaga/th