41:11 2021_01_25 21_07_26_PR1_Historia_Zywa.mp3 Władysław III Warneńczyk i Zbigniew Oleśnicki. Król i kardynał - wspólne rządy? (Historia żywa/Jedynka)
Zbigniew Oleśnicki był jednym z nielicznych polityków, którzy mieli spójną koncepcję Polski. Był za inkorporacją, wcieleniem Litwy wraz z Rusią do Polski, co poróżniło go z późniejszym Wielkim Księciem Litewskim, Kazimierzem Jagiellończykiem, młodszym bratem Władysława III Warneńczyka. Należał do zaufanych doradców pierwszych Jagiellonów. Był szarą eminencją epoki.
Nowy cykl: "Poczet – odnowa: od Leszka do Leszka"
W trakcie bitwy pod Grunwaldem, mając 21 lat, miał uratować króla Władysława przed atakiem niemieckiego rycerza. Po śmierci władcy, w 1434 roku, sprawował faktyczną władzę w imieniu 10-letniego Władysława Warneńczyka. Przeciwko jego wpływom została zawiązana konfederacja. Na jej czele stanął możnowładca krakowski Spytko z Melsztyna. Oleśnickiemu udało się zdławić bunt.
Czytaj także:
Duchowny doprowadził także do koronowania Władysława Warneńczyka, ale na króla Węgier. Czasy były niebezpieczne. Europie zagrażali Turcy. W 1444 roku młody Warneńczyk, popierany przez papieża, zwyciężył w krucjacie zakończonej podpisaniem 10-letniego układu pokojowego. Niebawem, mimo układu, ponownie wyruszył na Turków. Zginął, mając zaledwie 20 lat, w bitwie pod Warną, w listopadzie 1444 roku.
Jakim byłby królem Polski, gdyby nie zginął pod Warną? Podczas panowania pozostawał pod kuratelą matki i znamienitych polityków - oprócz Oleśnickiego - m.in.: Abrahama Zbąskiego i Dziersława z Rytwian. W jakim stopniu był samodzielnym władcą w czasach, kiedy polska polityka odnosiła sukcesy w konflikcie z Krzyżakami, czy w wojnie domowej na Litwie, gdzie umocniono wpływy Krakowa?
Zapraszamy do wysłuchania całej audycji.
***
Tytuł audycji: Historia żywa
Prowadzi: Dorota Truszczak
Gość: prof. Andrzej Nowak (historyk, publicysta, nauczyciel akademicki, sowietolog, autor "Dziejów Polski")
Data emisji: 25.01.2021
Godzina emisji: 21.05
kk