Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio 24
Marek Grabski 18.02.2020

Tłusty czwartek: dziś Polacy zjedzą 100 milionów pączków

Co roku jest w innym terminie, ale zawsze w czwartek poprzedzający Środę Popielcową. Według statystyk, tego dnia Polacy zjadają około 100 milionów pączków. Wraz z tłustym czwartkiem nadciąga odwieczny dylemat: jak zachować umiar?

"Jest puszysty i jednocześnie lekko zapadnięty". "Jasna obwódka ma być dowodem na to, że ciasto było smażone w gorącym i świeżym tłuszczu". "W temperaturze 165 stopni Celsjusza nabiera barwy brązowej" - to opinie ekspertów i znawców tematu. Klasyczny, taki o wadze 80 gramów, ma grubo ponad 300 "pustych kalorii". Jeden, jak mówią dietetycy, nie zaszkodzi. Gorzej, jeśli zjemy ich więcej.

pączki free 1200.jpg
Jaki powinien być idealny pączek?

"Kto w tłusty czwartek nie zje pączka, ten nie będzie miał szczęścia"

W tłusty czwartek, który tym razem wypada 20 lutego, statystyczny Polak zje 2,5 pączka. Tymczasem aby spalić energię dostarczoną organizmowi po skonsumowaniu zaledwie kilku z nich, należy przynajmniej przez godzinę maszerować szybkim tempem albo pływać w basenie. Mimo tego chętnych nie brakuje. Jak głosi jeden z przesądów: "jeśli ktoś w tłusty czwartek nie zje ani jednego pączka, w dalszym życiu nie będzie mu się wiodło". Nic dziwnego, że w tym dniu od samego rana, a często nawet już w nocy, do cukierni i sklepów ustawiają się długie kolejki. I tak jest co roku.

Kulki  z chlebowego ciasta nadziewane słoniną

W Polsce tłusty czwartek zaczęto obchodzić ok. XVII wieku. Zgodnie z tradycją w zapusty, które poprzedzają okres postu, można było objadać się do woli tłustymi potrawami. Na dworach szlachty i mieszczan, zwłaszcza tych zamożnych, na ostatki smażono na tłuszczu słodkie bliny, racuchy, placki i przede wszystkim pączki.

Z przygotowania tych ostatnich słynęli w całej Polsce warszawscy cukiernicy. To oni, według historycznych przekazów, opracowali recepturę, którą (z niewielkimi zmianami) wykorzystują do dzisiaj inni w większości cukierni i piekarni.

pączki Tłusty czwartek Pixabay 1200.jpg
Włoskie pomysły na tłusty czwartek

Tłusty czwartek to jednak nie tylko polska tradycja. Jako pierwsi zaczęli go obchodzić starożytni Rzymianie. Świętowali w ten sposób odejście zimy i rychłe nadejście wiosny. Tamte pączki w niczym nie przypominały dzisiejszych. Były to twarde kulki z chlebowego ciasta nadziewane słoniną.

Dopiero wiele stuleci później, a dokładnie w XVI wieku, zaczęto je przygotowywać "na słodko", z orzeszkami albo migdałami w środku. I tu ciekawostka - natrafienie podczas konsumpcji na orzech lub migdał miało przynieść szczęście w niedalekiej przyszłości.

Tłusty czwartek we wtorek

Nie tylko Polacy spędzają jeden z ostatnich dni karnawału na objadaniu się pączkami i faworkami. W Rosji na przykład tłusty czwartek obchodzi się przez cały tydzień. Trzeba jednak dodać, że Rosjanie rozpoczynają świętowanie bezmięsnym postem i dopiero w środę stawiają na stół różne potrawy.

Tłusty czwartek w wydaniu włoskim bardziej niż na jedzeniu polega na hucznej zabawie i tańcach. Z kolei Francuzi obchodzą tłusty... wtorek. W tym dniu, oprócz pączków i faworków, objadają się również goframi i naleśnikami z sosem pomarańczowym. We wtorek, zamiast w czwartek, świętują też Brytyjczycy, którzy chętnie sięgają nie po pączki, a po naleśniki. Podobnie zresztą jak Irlandczycy, Kanadyjczycy, Australijczycy czy mieszkańcy Nowej Zelandii.

mg