Muzyka daje się opisać w kategoriach czystej fizyki - to łatwiejsze niż opisywanie jej w kategoriach historycznych, stylistycznych czy też estetycznych, ale czy opis taki nas satysfakcjonuje? Więcej - czy taki opis, niezaleznie od naszych osobistych upodobań, jest adekwatny do opisywanego zjawiska? Te pytania nurtowały Davida Langa, autora utworu Tak zwane prawa natury II i III, który będzie wykonany w piątkowy wieczór na festiwalu Sacrum Profanum:
- Pamiętam szczególnie gorącą dyskusję na temat cytatu z Wittgensteina: "U podstaw całego nowoczesnego światopoglądu leży złudzenie, że tak zwane prawa natury są wyjaśnieniem jej zjawisk" - wspomina swe studenckie czasy kompozytor, który studiował medycynę.- Nas, przyszłych naukowców, dręczył ten cytat i napawał goryczą, bo wynikało z niego, że nauka nie może wyjaśnić wszechświata - może tylko zaoferować opisy zaobserwowanych rzeczy. Przez lata zdarzało mi się myśleć, że można by to ująć także jako problem muzyczny. Ponieważ muzyka zrobiona jest z proporcji i liczb, i formuł, i schematów, zastanawiało mnie zawsze, co właściwie te liczby znaczą. Czy to same liczby generują pewne struktury, tworząc kontekst i znaczenie, i formę, czy może są one tylko przypadkowym produktem ubocznym jakichś innych, głębszych, bardziej tajemniczych procesów? Mój utwór The So-Called Laws of Nature stara się zgłębić "znaczenie" różnych procesów i formuł. Pojedyncze głosy są dosłownie identyczne - perkusiści grają cały czas te same schematy, wykonując unisonowe rytmy na trochę innych instrumentach. Większość instrumentów wykonawcy muszą zbudować samodzielnie. Niektóre schematy są między wykonawcami przesunięte w czasie. Czy muzyka rodzi się z tych schematów czy na przekór nim? Nie wiem, która odpowiedź jest prawidłowa, ale wiem, że w żadnym innym utworze nie zbliżyłem się do nauki tak bardzo.
Oczywiście podczas tego wieczoru nie może zabraknąć muzyki Steve'a Reicha. Tym razem usłyszymy Six Marimbas - wersję utworu przeznaczonego pierwotnie na sześć fortepianów. Trzej perkusiści grają trzy różne wzorce, a pozostali trzej - te same wzorce, ale w przesunięciu w czasie i w fazie.
Transmisję z Krakowa poprowadzi Jacek Hawryluk
W przerwie nadamy rozmowę Justyny Nowickiej z członkami zespołu Amadrums
16 września (piątek), godz. 22:00
Michael Gordon X/Y
David Lang The So-Called Laws of Nature (II i III)
Julia Wolfe Dark Full Ride
Steve Reich Six Marimbas
Wykonanie: Amadrums