Kluczowym elementem paktu jest reguła obowiązkowej solidarności przewidująca przyjmowanie migrantów. Relokację można zastąpić opłatą finansową w wysokości około 20 tysięcy euro.
Prace nad paktem zakończyły się tydzień po zaprzysiężeniu obecnego rządu. "Dlatego obecny rząd podkreśla, że nie mógł uczestniczyć w pracach nad Paktem o Migracji i Azylu, a rezultat prac prowadzonych przez poprzedni Rząd uznaje za dalece niewystarczający" - brzmi oświadczenie MSWiA.
Polska zgłosiła sprzeciw wobec wszystkich aktów legislacyjnych wchodzących w skład paktu. Uważa, że przewidziane w nim rozwiązania w niewystarczającym stopniu wychodzą naprzeciw specyficznej sytuacji państw graniczących z Białorusią i Rosją, a tym samym będących pod stałą i silną presją w ramach sztucznie wygenerowanych szlaków migracyjnych. MSWiA przytacza też stanowisko unijnych przywódców ze szczytów, którzy wiele razy zwracali uwagę na negatywne konsekwencje instrumentalnego traktowania migracji i potępili wykorzystanie jej do celów politycznych. Zdaniem Polski pakt nie zapewnia też odpowiedniej równowagi między odpowiedzialnością a solidarnością, a więc potencjalnie może stanowić w przyszłości pole sporu między unijnymi instytucjami a państwami członkowskimi.
Reforma migracyjno-azylowa została zaproponowana przez Komisję Europejską w 2016 roku, ale utknęła w miejscu, bo sprzeciw części krajów wywołała relokacja. Impas został przełamany, kiedy zrezygnowano z wymogu jednomyślności. Większością głosów, przy sprzeciwie między innymi Polski, unijne kraje przyjmowały stanowisko do negocjacji z Parlamentem Europejskim. Te rokowania zakończyły się 20 grudnia.
IAR/dad