Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Trójka
Michał Karpa 10.04.2014

Dzień z muzyką Jacka Kaczmarskiego

W 10. rocznicę śmierci Jacka Kaczmarskiego w Trójce dzień z muzyką polską. Wśród nagrań wybranych przez Tomasza Żądę nie zabraknie oczywiście utworów barda Solidarności. Jacek Kaczmarski napisał około 600 wierszy i wydał ponad 20 płyt. Był zafascynowany twórczością Włodzimierza Wysockiego i Bułata Okudżawy. Zapraszamy do słuchania przez cały dzień.
Jacek Kaczmarski podczas koncertu w Teatrze Małym w Warszawie w 1997 rokuJacek Kaczmarski podczas koncertu w Teatrze Małym w Warszawie w 1997 rokuPAP/CAF/Andrzej Rybczynski

/

10 kwietnia 2004 roku zmarł Jacek Kaczmarski - pieśniarz, poeta i kompozytor, bard "Solidarności". Śpiewał autorskie piosenki, w których odwoływał się do tradycyjnych wartości i symboli narodowych oraz krytykował komunistyczne władze. Jego utwory wykonywane w podziemiu, w więzieniach, na pielgrzymkach i podczas strajków, towarzyszyły Polakom w drodze do wolności.

W związku z rocznicą śmierci Jacka Kaczmarskiego, sejmowa komisja kultury poparła 2 kwietnia projekt uchwały w sprawie uczczenia pieśniarza, doceniając jego "niezwykłą rolę (...) w polskiej kulturze i (...) szczególny udział w kształtowaniu marzeń wolnościowych". Już wcześniej, w 2005 roku Sejm RP podjął uchwałę, umieszczającą barda w szeregu osób zasłużonych dla kraju.

Jacek Kaczmarski napisał około 600 wierszy i wydał ponad 20 płyt. Był zafascynowany twórczością Włodzimierza Wysockiego i Bułata Okudżawy. Popularność przyniosła mu pieśń "Mury" z 1978 roku, która stała się hymnem Solidarności i symbolem antykomunistycznej opozycji. Nawiązywała do utworu katalońskiego barda Lluisa Llacha . Inne znane piosenki Kaczmarskiego to między innymi: "Obława", "Nasza klasa", "Głupi Jasio", "Dzieci Hioba". Śpiewał je zarówno w mieszkaniach przyjaciół, jak i w wielkich salach koncertowych.

Serwis specjalny - Radia Wolna Europa >>>

Twórczość Kaczmarskiego znalazła się na wielu płytach. Są wśród nich: "Mury", "Raj", "Wojna Postu z Karnawałem", "Mimochodem". W latach 90. pisał również książki, często zawierające obszerne wątki autobiograficzne, między innymi: "Autoportret z kanalią", "Plaża dla psów" oraz "O aniołach innym razem". W 2001 został wydany jego "Napój Ananków ", powieść o pracy w Radiu Wolna Europa. W 2004 roku Jacek Kaczmarski otrzymał Nagrodę Muzyczną Fryderyka, za całokształt twórczości. Pośmiertnie został uhonorowany Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Jacek Kaczmarski urodził się 22 marca 1957 roku w Warszawie. W latach 70. studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Wtedy również miał miejsce jego debiut artystyczny - na Warszawskim Jarmarku Piosenki w 1976 roku. Trzykrotnie zdobywał nagrody Studenckiego Festiwalu Piosenki w Krakowie. Wczesne programy poetycko-muzyczne Jacka Kaczmarskiego powstały w wyniku współpracy z Przemysławem Gintrowskim i Zbigniewem Łapińskim. Z tym ostatnim nagrał także album " Sarmatia ". Większość tekstów poetyckich pieśniarza została wydana w licznych śpiewnikach i zbiorach z tekstami. Od 1981 roku przebywał na emigracji, pracował między innymi w Radiu Wolna Europa, dużo koncertował w Europie i Ameryce.

Pieśni niepokornych: Jacek Kaczmarski >>>

Po upadku PRL wrócił do kraju, skąd wyjechał w 1995 roku na kilka lat do Australii. W 2002 roku wykryto u niego raka krtani. Zmarł 10 kwietnia 2004 roku w gdańskim szpitalu na Zaspie. Kilka godzin przed śmiercią przyjął chrzest w wyznaniu rzymskokatolickim. Został pochowany na warszawskich Powązkach. Imię Jacka Kaczmarskiego nosi skwer w Warszawie, nieopodal liceum im. Narcyzy Żmichowskiej, do którego uczęszczał oraz ulica we Wrocławiu.

Z okazji 10. rocznicy śmierci wybitnego poety i barda Agencja Muzyczna Polskiego Radia przygotowała dwupłytowy album zawierający najbardziej znane utwory w jego wykonaniu.

Jacek Kaczmarski "In memoriam" w sklepie internetowym Polskiego Radia >>>

Na pierwszej płycie - "Sen kochającego psa" - znalazły się utwory z późniejszego okresu poszukiwań artysty. Kaczmarski wyśpiewuje swój liryczny świat, dzieli się swoją intymnością. Często inspiracją są obrazy wybitnych malarzy europejskich i polskich. Wtedy autor maluje wrażenia zamiast barwą, wyszukanym poetyckim słowem.

Jacek Kaczmarski: wiem, że walczyłem o wolność

Druga płyta - "Koncert na XX-lecie" - to wybór utworów z jednego z najlepszych jego koncertów zarejestrowanych 11 grudnia 1996 roku dla Polskiego Radia w Sali Widowiskowej Riviera w Warszawie z okazji XX-lecia działalności artystycznej Jacka Kaczmarskiego. Występ o tyle wyjątkowy, że właśnie w tej samej sali 20 lat wcześniej artysta rozpoczął swoją karierę. Koncert ten ze względu na precyzyjnie przemyślany repertuar i wspaniałe wykonanie został przez krytyków i publiczność określony jako niezwykłe wydarzenie.

IAR/Trójka/ mk/gs