Rozwijanie przetwórstwa na wsi to szansa na nowe miejsca pracy i sprzedaż artykułów rolnych po korzystniejszych cenach niż te uzyskiwane przy zbycie surowców. Oczekiwaniom przedsiębiorców wychodzi naprzeciw Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, a ściślej działanie pod nazwą "Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej". Umożliwia ono pozyskanie wsparcia finansowego przy podejmowanych inwestycjach.
Z takiej pomocy skorzystała Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Kosowie Lackim w województwie mazowieckim. Jak wyjaśnia prezes spółdzielni Witold Dmowski, od roku jest tam realizowany program mający na celu poprawę warunków sanitarno-higienicznych oraz obniżenie kosztów przy zagospodarowywaniu produktu ubocznego, jakim jest serwatka.
- Powstała linia do zagęszczania serwatki, którą w całości wykorzystujemy bądź do suszenia i sprzedaży proszku bądź przygotowania gotowego produktu zagęszczonego. Przedtem nie było to możliwe i mieliśmy wielkie trudności z pozbyciem się serwatki. Trzeba ją było i na pola wywozić, i oczyszczalnia nie mogła dobrze, wydajnie pracować. Dzięki powstałej linii nie tylko został rozwiązany problem ochrony środowiska, ale i zarabiamy na niej.
Aby otrzymać refinansowanie spółdzielnia musiała najpierw zainwestować własne środki, przyznaje Witold Dmowski.
- Ogólny koszt budowy wynosił milion osiemset trzydzieści tysięcy, w tym dotacja z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – czterysta dziewięćdziesiąt tysięcy. Pozostałe pieniądze musieliśmy wyłożyć własne.
Jak podkreśla Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marek Sawicki dotacje mogą dostać zarówno przedsiębiorcy indywidualni jak i w różny sposób zorganizowani.
- Dla grupy, przedsiębiorstwa to wsparcie wynosiło do 20 milionów złotych, natomiast dla konsolidujących się przedsiębiorstw - do 50 milionów.
Zdaniem rolnika Tadeusza Wojtyry, przewodniczącego rady nadzorczej spółdzielni, inwestycja realizowana w Kosowie Lackim zaowocowała korzystniejszymi cenami skupu mleka.
- Rolnicy oczekują na godziwą cenę mleka, gdyż każdy odnowił swoje stado, zmodernizował budynki, zakupił nowe urządzenia - często na kredyt. Dlatego też rolnicy oczekują takiej ceny, aby produkcja była opłacalna. A każda inwestycja spółdzielni ma wpływ na cenę surowca.
Jak podkreśla Edmund Oleszczuk, również producent mleka, członek rady nadzorczej spółdzielni, decyzja o skorzystaniu z dotacji, które oferuje Program Rozwoju Obszarów Wiejskich nie była narzucona z góry.
- Odbywają się zebrania rejonowe, na których rolnicy zgłaszają różne postulaty i zogłoszono między innymi właśnie ten. Każdy rolnik rozumie, że jeżeli spółdzielnia nie będzie inwestować, to się cofa. Dlatego też podjęliśmy decyzję, że trzeba przystąpić do tych programów i działać. Jak spółdzielnia będzie miała zyski, to i rolnicy także.
Kwota dotacji, o którą ubiegają się przedsiębiorcy w złożonych wnioskach, już dwukrotnie przekracza limit dostępnych środków. Jednak w ocenie ministra Marka Sawickiego wykorzystanie możliwości stwarzanych przez program nie jest jeszcze w tej chwili satysfakcjonujące.
- Poziom kontraktacji nadal nie jest jeszcze wysoki. Wypłacono zaledwie osiemnaście procent całego limitu, zakontraktowano niecałe 50 procent. Chcemy w najbliższym czasie zdyscyplinować przedsiębiorców, bo złożenie wniosku nie może być tylko i wyłącznie zaklepaniem kolejki po pieniądze. Musi się ono wiązać z realizacją wniosku, z terminowością. Musimy ukrócić ciągłe przedłużanie terminów, uzupełnianie dokumentów czy pozwoleń na inwestycje.
Na dofinansowanie przedsięwzięć związanych z rozwojem przetwórstwa rolno – spożywczego przeznaczono ponad 930 milionów euro.
Przygotował Dariusz Kwiatkowski.
Więcej informacji znajdą Państwo na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi: www.minrol.gov.pl oraz Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich: www.ksow.pl