17:29 PR1_MPLS 2020_10_01-19-07-59.mp3 Skąd bierze się choroba Alzheimera? (Jedynka/Eureka)
Choroba Alzheimera polega na zaburzeniu funkcjonowania kory mózgowej. W efekcie dochodzi do upośledzenia lub utraty tzw. wyższych czynności korowych, takich jak pamięć, orientacja, rozumienie, liczenie, mowa czy zdolności motoryczne.
- Nie znamy dokładnie pierwotnej przyczyny tej choroby i nie wiemy, co ją wywołuje. Poznaliśmy jednak szereg zdarzeń, które prowadzą do efektu końcowego, jakim jest uszkodzenie komórek mózgu odpowiedzialnych za pamięć w pierwszej kolejności. Później rozciąga się to na cały szereg innych obszarów mózgu, czyli łańcuch zdarzeń, który prowadzi nieuchronnie do pierwszych objawów. Pojawiają się one, kiedy komórek w mózgu ubędzie 50-60 proc. - twierdzi prof. Jarosław Sławek z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i Szpitala św. Wojciecha w Gdańsku oraz prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego.
Alzheimer - choroba zapominania
Choroba nawet 20 lat przed pierwszymi objawami
Ekspert Jedynki zauważa, że proces związany z pojawianiem się choroby, zanim zaczną występować pierwsze objawy, może toczyć się nawet 20 lat. - To jest dobrze i źle. Źle z tego względu, że gdybyśmy mogli zdiagnozować tę chorobę na wcześniejszym etapie, 10 czy chociażby nawet 5 lat przed pojawieniem się pierwszych objawów, to być może moglibyśmy zapobiec tej katastrofie, która wiąże się z przekroczeniem krytycznego progu ubytku komórek mózgowych, który prowadzi do zaburzeń pamięci, co jest najważniejszym objawem choroby - słyszymy.
Otępienie u starszych ludzi
Choroba najczęściej rozwija się po 65. roku życia, częściej u kobiet. - Choroba może wystąpić też u osób młodszych, chociaż poniżej 60. roku życia ciągle jest to choroba rzadka. Kiedy pojawiają się objawy otępienia wśród młodszej grupy chorych, musimy szukać bardzo starannie innych przyczyn. Z wiekiem rzeczywiście to ryzyko wzrasta i dane epidemiologiczne mówią, że powyżej 90. roku życia to 40-45 proc. osób ma otępienie. To jest cena, którą płacimy za starzenie się - tłumaczy prof. Jarosław Sławek.
Jakie objawy?
Objawy, które przychodzą wraz z chorobą Alzheimera, często początkowo są bardzo subtelne, np. zapominamy o zaplanowanych spotkaniach czy o tym, co wydarzyło się dzień wcześniej.
- Albo zapominanie z kim rozmawialiśmy przez telefon, gubienie się w nowym środowisku, utrata wcześniejszych zdolności, takich jak umiejętność ugotowania obiadu, prowadzenia samochodu… To są poważne objawy, które często na początku zdarzają się incydentalnie. Wiadomo, że z wiekiem nasza pamięć słabnie i to nie musi być choroba Alzheimera. Jeżeli zapominamy nazwiska aktorów czy znanych postaci, to nie jest to jeszcze tragedia, ale najważniejsze, co umyka nam w tej chorobie, to tzw. pamięć epizodyczna, czyli dotycząca zdarzeń - przybliża prof. Jarosław Sławek.
Choroba może dotykać także innych funkcji poznawczych człowieka, tj. orientacji wzrokowo-przestrzennej, uwagi czy też funkcji wykonawczych bądź językowych.
***
Tytuł audycji: Eureka
Prowadziła: Katarzyna Jankowska
Gość: prof. Jarosław Sławek (z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i Szpitala św. Wojciecha w Gdańsku oraz prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego)
Data emisji: 1.10.2020
Godzina emisji: 19.07
DS
