Dziś przypada 77. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. W wielkim zrywie powstańczym stolicy uczestniczyło ponad 36 tys. żołnierzy AK. Walki trwały 63 dni. - Powstanie Warszawskie konstytuuje Polskę po roku 1944, a w zasadzie po 1989 roku, dlatego jest tak niesamowicie ważne - mówił w Polskim Radiu 24 dr Piotr Łysakowski, historyk.
Powstanie Warszawskie - serwis specjalny
Wśród przyczyn wybuchu powstania wskazał informacje na temat ofensywy sowieckiej, "z których wynika, że za chwilę Rosjanie ze swoimi czołgami staną na przyczółkach mostowych na Pradze". Zdaniem gościa "Tematu dnia", dowództwo AK i Polskiego Państwa Podziemnego podjęło decyzję o wybuchu powstania, by "zaprezentować rolę gospodarza" wobec wojsk radzieckich.
"Rękoma Niemców próbowano rozwiązać problem opozycji w Polsce"
Rozmówca Polskiego Radia 24 zaznaczył, że zapowiedzi przejścia Sowietów przez Wisłę "okazały się mistyfikacją". Przytoczył fragment pisma "Bolszewik", w którym 15 października (1944 - red.) sekretarz Stalina popełnił artykuł "Nauka z awanturniczej przygody". - Tam jest fragment idealnie charakteryzujący to, co planowano na Kremlu - mówił gość "Tematu dnia". - Renegaci polscy spróbowali za pomocą rozpętanego Powstania Warszawskiego rzucić do gry swoją ostatnią kartę atutową. Naczelne dowództwo sowieckie nie mogło nie wiedzieć o przygotowywaniu powstania, kiedy nasze wojska znajdowały się najbliżej Warszawy. Natychmiastowa likwidacja powstania, jak również włamanie się do miasta, były w danej chwili niepożądane, zwracam uwagę na słowo "niepożądane" - zacytował tekst historyk.
Czytaj także:
- Przeciwnie, zdawano sobie sprawę ze składu elementów powstańczych i ich nastawienia politycznego. Dlatego tow. Stalin wysłał 5 sierpnia depeszę do marsz. Rokosowskiego: "zatrzymać ofensywę na Warszawę, czekać na dalsze rozkazy". Ta mądra decyzja naszego wodza była dyktowana ważnymi pobudkami politycznymi. Było to jedyne mądre rozwiązanie w duchu leninowskim, które polegało na tym, by spowodować konflikt Niemców z polskimi ugrupowaniami politycznymi i uzyskać w ten sposób wszelkie polityczne i wojskowe korzyści - cytował "Bolszewika" dr Piotr Łysakowski.
Jan Ołdakowski: powstańcom warszawskim przez lata nie wolno było o nim opowiadać
- W tym fragmencie tu mamy zdefiniowane, co chciano zrobić z powstaniem. (...) Rękoma Niemców próbowano rozwiązać problem przyszłej możliwej opozycji w Polsce. Sowieci zdawali sobie sprawę, jak to będzie wyglądało, kiedy obejmą władzę w Polsce - wskazał Piotr Łysakowski.
20:07 LysakowskiPiotr-PR24_mp3 2021_08_01-10-06-25.mp3 Historyk dr Piotr Łysakowski o znaczeniu i historii Powstania Warszawskiego ("Temat dnia"/ PR24)
Więcej w nagraniu.
***
Polskie Radio aktywnie włącza się w obchody w 77. rocznicy Powstania Warszawskiego. Wszystkie anteny publicznego nadawcy przygotowały szereg unikatowych materiałów, zawierających m.in. archiwalne nagrania oraz rozmowy z ekspertami i historykami. 1 sierpnia z radioodbiorników płynąć będą dźwięki powstańczych pieśni oraz wspomnienia tych, którzy w 1944 roku bohatersko walczyli o Warszawę i wolną Polskę.
***
Audycja: "Temat dnia"
Prowadzący: Wiesław Molak
Gość: Piotr Łysakowski (historyk)
Data emisji: 1.08.2021
Godzina emisji: 10.06
mbl