Alicja Majewska, Halina Frąckowiak i Andrzej Zaucha. Kolędujmy wszyscy wraz

Po tradycyjne kolędy i spokrewnione z nimi pastorałki sięga wielu polskich wykonawców. Wśród nich są wokalistki i wokaliści popularni, śpiewaczki i śpiewacy operowi oraz utalentowane muzyczne rodziny. Przypomnijmy sobie kilka najpiękniejszych kolęd i pastorałek we wspaniałych wykonaniach.

Kolędnicy z szopką

Foto: Polona/Józef Krasnowolski

Na początek wyjaśnijmy sobie pochodzenie kolędy. Pierwotnie była pieśnią noworoczną, a z biegiem czasu przyjęła formułę pieśni związanej ze Świętami Bożego Narodzenia. W liturgii kościoła katolickiego kolędy wykonuje się od pasterki (mszy o północy w nocy z 24 na 25 grudnia), do święta Chrztu Pańskiego (Trzech Króli, niedziela po 6 stycznia). W polskiej tradycji kolędy śpiewa się dłużej, aż do Święta Ofiarowania Pańskiego (2 lutego). 

Utrzymywana jest najczęściej w konwencji religijnej, początkowo wywodziła się z tradycji ludowej, później komponowali je również wybitni kompozytorzy.

Skąd pochodzi kolęda?

Termin "kolęda" pochodzi najprawdopodobniej od łacińskiego calendae [wym. kalende] i oznacza w dosłownym tłumaczeniu "pierwszy dzień miesiąca". Dawni Słowianie określali tak pierwszy dzień roku (pierwotnie utożsamiali go z przypadającym na przesilenie zimowe Świętem Godowym, a następnie z dniem Bożego Narodzenia), a także noworoczny upominek. 

Geneza kolęd sięga czasów jeszcze przed przed narodzinami Chrystusa, kiedy to Juliusz Cezar ustanowił 1 stycznia jako początek roku. Z tej okazji Rzymianie odwiedzali się, wzajemnie obdarowywali i śpiewali pieśni. Obyczaj ten przejęło chrześcijaństwo, które łączyło go z okresem Bożego Narodzenia, uważanym za początek nowego czasu.

Czym jest pastorałka?

Pastorałka jest odmianą kolędy, różni się od niej swym świeckim charakterem. Jak wskazuje jej nazwa, sięga po tematykę ludową, często łączy się z wątkami pasterskimi.

Zaśpiewajmy wspólnie kilka kolęd i pastorałek w towarzystwie znakomitych polskich artystów:

(You Tube - Ewa Małas-Godlewska – temat)

Ta kolęda to chyba najbardziej znana pieśń pasterska:

(You Tube - Warner Music Poland)

A to klasyczna już wręcz propozycja od pewnej bardzo dobrze znanej muzycznej rodziny:

(You Tube - Pospieszalscy – temat)

Kolęda bywa także aranżowana i traktowana jak rytmiczna piosenka. Co jej niczego nie odbiera, a wręcz przeciwnie:

(You Tube - Warner Music Poland)

A na zakończenie wspólnego kolędowania głosy niemal anielskie:

(You Tube - Polskie Nagrania)

Spokojnych Świąt!

mo