Matura 2021. Matura z historii - oświecenie i epoka napoleońska (powtórka)

Absolutyzm oświecony, rosyjska idea imperium, amerykańska wojna o niepodległość, rewolucja francuska, okres schyłkowy istnienia Rzeczpospolitej, Konstytucja 3 maja, konfederacja targowicka, powstanie kościuszkowskie, upadek Rzeczpospolitej, dokonania przedstawicieli polskiego oświecenia w dziedzinie kultury, sylwetka Napoleona Bonaparte, Legiony Polskie we Włoszech, Księstwo warszawskie - zapraszamy na przedmaturalną powtórkę z historii z Polskim Radiem!

Oświecenie i epoka napoleońska

Foto: Wikimedia Commons/dp

Poniżej prezentujemy artykuły i serwisy historyczne, które pomogą przygotować się do matury z historii. Wiedza podana jest w atrakcyjny sposób, w formie infografik, materiałów interaktywnych i audycji z udziałem historyków. Materiały bazują na bogatych zbiorach nagrań Polskiego Radia. 

W czwartym artykule z cyklu prezentujemy propozycje dotyczące oświecenia i epoki napoleońskiej. Wybór oparliśmy o podstawę programową (zalecenia dla poziomu podstawowego i rozszerzonego) dla liceów i techników.

OŚWIECENIE I EPOKA NAPOLEOŃSKA

Europa w dobie oświecenia

• Sylwetka i ocena postaci Fryderyka II Wielkiego
• Maria Teresa - zaborca z wyrzutami sumienia
• Piotr I Wielki jako car, od którego rozpoczął się proces reformowania Rosji
• Katarzyna Wielka - demon zła, natchnienie filozofów

• Postać Woltera w kontekście jego opinii o Polsce i Polakach

Rewolucje XVIII w.

Amerykańska wojna o niepodległość:

• Ugoda ojców założycieli z Mayflower jako fundament poczucia wspólnoty mieszkańców kolonii
• Wojna siedmioletnia jako pierwszy konflikt światowy i naruszenie dotychczasowego układu sił
• Deklaracja niepodległości - co zawierała, w jakich warunkach została ogłoszona?
• Bitwa pod Saratogą - sukces Tadeusza Kościuszki
• Jak Kazimierz Pułaski uratował amerykańskiego prezydenta
• Sylwetka i ocena postaci Kazimierza Pułaskiego
• Postać Jerzego Waszyngtona
• Konstytucja USA i polskie tropy w niej zawarte

Rewolucja francuska:

• Upadek Bastylii i okoliczności wybuchu rewolucji,
• Sylwetka i ocena Ludwika XVI,
• "Deklaracja praw człowieka i obywatela" - historia i znaczenie dokumentu,
• Wandea, czyli ludobójstwo francusko-francuskie, 

• Sylwetka Georgesa Dantona
• Postać Maximiliena Robespierre'a
• Camille Desmoulins - poeta rewolucji francuskiej
• Nicolas de Condorcet - filozof rewolucji francuskiej

Rzeczpospolita w XVIII w. (od czasów saskich do Konstytucji 3 maja)

Wszystkie informacje dotyczące schyłkowego okresu istnienia Rzeczpospolitej można znaleźć w serwisie poświęconym Konstytucji 3 maja. [Kliknij w poniższy obrazek]

Upadek Rzeczypospolitej (wojna z Rosją i powstanie kościuszkowskie)

• Konfederacja targowicka jako symbol zdrady narodowej
• Sąd nad postacią Stanisława Szczęsnego-Potockiego
• Skutki przystąpienia króla Stanisława Augusta Poniatowskiego do Targowicy

• Tadeusz Kościuszko - sylwetka i ocena postaci
• Okoliczności objęcia przez Kościuszkę funkcji naczelnika insurekcji
• Znaczenie uniwersału połanieckiego
• Zwycięstwo pod Racławicami
• Maciejowice - ostatnia bitwa I Rzeczpospolitej
• Rzeź Pragi

• Julian Ursyn Niemcewicz
• Jan Kiliński
• Jakub Jasiński
• Bartosz Głowacki 

• Czy Polska mogła uniknąć rozbiorów?
• Jak Prusy wmanewrowały nas w rozbiory,
• III rozbiór Polski jako zachwianie równowagi w Europie, 

Kultura doby oświecenia w Rzeczypospolitej.

• Monitor - najważniejsze czasopismo polskiego oświecenia
• Józef Maksymilian Ossoliński - twórca Ossolineum
• Czym była i jakie było znaczenie Komisji Edukacji Narodowej?

• Postać Stanisława Konarskiego
• Sylwetka Hugona Kołłątaja
• Kim był Stanisław Staszic?
• Ignacy Krasicki - satyryk doby oświecenia
• Jan Śniadecki, czyli "mędrca szkiełko i oko"

• Sylwetka Stanisława Augusta Poniatowskiego
• Canaletto jako malarz Warszawy

Epoka napoleońska

• Sylwetka Napoleona Bonaparte
• Kodeks Napoleona jako fundament prawa
• Austerlitz - bitwa trzech cesarzy
• Borodino - pyrrusowe zwycięstwo Napoleona
• Sto dni Napoleona
• Klęska pod Waterloo

Przykłady zaangażowania się Polaków po stronie Napoleona, Legiony Polskie we Włoszech:

• Legiony Polskie we Włoszech
• Jan Henryk Dąbrowski - bohater hymnu
• Sylwetka księcia Józefa Poniatowskiego
• Jan Kozietulski - gwardzista Napoleona
• Józef Sułkowski - adiutant Bonapartego
• Szarża pod Samosierrą

Geneza, ustrój i dzieje Księstwa Warszawskiego:

• Księstwo Warszawskie - państwo kompromisowe