- Czegoś podobnego nie było w całej ludzkości. Były pogromy, niewolnictwo, wypędzanie, dyskryminacja, ale nie było czegoś takiego, by rząd wielkiego, cywilizowanego państwa postanowił w sposób naukowy, systematyczny zniszczyć cały naród, całą pewną religię. Tego nigdy nie było i to, co mnie się wtedy wydawało, a teraz jestem pewny, cała ludzkość i Żydzi nie byli na to przygotowani. Żydzi, którzy już szli do komór gazowych, jeszcze nie wierzyli, że to jest śmierć - mówił we wspomnianym wywiadzie z 1995 roku Jan Karski.
>>>>>>>>> JAN KARSKI W RADIACH WOLNOŚCI >>>>>>>>>>
Jan Karski, z rodziny Kozielewski, pochodził z ubogiej łódzkiej rodziny. Karski był jego pseudonimem z czasów okupacji. Początkowo swoją karierę chciał związać z prawem i dyplomacją, jednak jego historia potoczyła się inaczej. Autor biografii na temat Jana Karskiego "Karski - Jan Kozielewski 1914-2000" tłumaczył, że jeszcze przed wojną został on zatrudniony w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Po wybuchu wojny skierowano go do pułku w Oświęcimiu.
Po zbombardowaniu pułku wycofywał się do granicy i został aresztowany. - Dzięki przebraniu się za żołnierza, nawet udawał Volksdeutscha, udało mu się uniknąć losu swoich kolegów, którzy zginęli w Kozielsku i Charkowie - opowiadał w "Wieczorze Odkrywców" prof. Marian Marek Drozdowski. Jak dodał, Karski wcześnie wrócił do okupowanej Polski i zaangażował się w pracę w podziemiu.
Prowadzący program przypomniał, że Jan Karski zasłynął jako kurier Podziemnego Państwa Polskiego, który jako pierwszy przekazał w ręce gen. Sikorskiego oraz przywódców państw alianckich informacje o tym, co Niemcy robią z Żydami. - Karski dwukrotnie odwiedził jako strażnik łotewski getto warszawskie i Izbicę Lubelską. W czasie tych wizyt widział tragiczne sceny, które do końca zapamiętał: młodych chłopców z Hitlerjugend, którzy strzelali do dzieciaków jak do kaczek, trupy na ulicach, głodujące dzieci, a także wagony wypełnione wapnem musującym, gdzie ludzie tracili życie już w czasie podróży do Treblinki - tłumaczył autor książki.
Historia w portalu PolskieRadio.pl >>>
Jak dodał prof. Marian Marek Drozdowski, informacje na ten temat przekazał zachodnim politykom, jednak nie przyniosło to żadnego skutku.
Jak wyglądała rozmowa Jana Karskiego z prezydentem USA F. D. Rooseveltem? Dlaczego Karski uważał siebie za winnego samobójczej śmierci Szmula Zygielbojma? Posłuchaj całej audycji.
Rok Jana Karskiego ustanowił Sejm. Honorowym patronatem objął prezydent RP Bronisław Komorowski, a Polskie Radio jest patronem medialnym.
Program jest pierwszą z sześciu zaplanowanych na 2014 rok audycji (następne w kwietniu, czerwcu, sierpniu, październiku i grudniu) o Janie Karskim pod wspólnym tytułem "Biografowie o Janie Karskim".
Wieczór odkrywców >>> słuchaj na moje.polskieradio.pl
Rozmawiał Krzysztof Michalski.
sm, pg