Powieści na antenie

"Najlepiej się nie urodzić"

Ostatnia aktualizacja: 29.09.2023 11:00
Nakładem Państwowego Instytutu Wydawniczego ukazał się tom prozy Antoniego Libery pt. "Najlepiej się nie urodzić". Obejmuje on "wybrane opowiadania i inne teksty prozą" – jak zaznacza sam autor w podtytule. My wybraliśmy do codziennej lektury opowiadanie tytułowe, które czytał na naszej antenie Andrzej Mastalerz.
Andrzej Mastalerz prezentuje książkę Najlepiej się nie urodzić Antoniego Libery
Andrzej Mastalerz prezentuje książkę "Najlepiej się nie urodzić" Antoniego LiberyFoto: Przemysław Chmielewski / Polskie Radio

Antoni Libera to pisarz, tłumacz, reżyser teatralny, krytyk literacki, autor bestsellerowej powieści "Madame", znawca i tłumacz twórczości Samuela Becketta, autor autobiografii literackiej "Godot i jego cień".

Zbiór "Najlepiej się nie urodzić" to utwory mocno przesycone zwątpieniem i melancholią, a jednocześnie pełne ironii i gorzkiego humoru. Połowa z nich to tradycyjne fikcje, stwarzające jednak silną iluzję wiarygodności. Inne mają charakter osobistego wyznania, a jeszcze inne – literackiego eseju. Pisane zawsze bardzo jasnym i precyzyjnym językiem, dotykają fundamentalnych kwestii ludzkiego losu: przeznaczenia, przypadku, czasu i przemijania.
Przypominają cykl utworów muzycznych o wspólnym mianowniku i jednorodnym stylu, rozpoznawalnym po kilku zdaniach. Co zresztą autor sam podkreśla, nadając niektórym tekstom podtytuły muzyczne. Krótki recital autorski. Pokaz tematów i form, techniki i stylistyki.

Fragmenty książki "Najlepiej się nie urodzić" Antoniego Libery czytał w Dwójce Andrzej Mastalerz.

Posłuchaj
09:24 Dwójka to się czyta 18.09.2023.mp3 Antoni Libera "Najlepiej się nie urodzić", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 1 (To się czyta/Dwójka)

10:10 2023_09_19 11_00_44_Dwojka_To_sie_czyta.mp3 Antoni Libera "Najlepiej się nie urodzić", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 2 (To się czyta/Dwójka)

09:00 Dwójka to się czyta 20.09.2023.mp3 Antoni Libera "Najlepiej się nie urodzić", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 3 (To się czyta/Dwójka)

09:09 2023_09_21 11_01_58_Dwojka_To_sie_czyta.mp3 Antoni Libera "Najlepiej się nie urodzić", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 4 (To się czyta/Dwójka)

09:47 2023_09_22 11_00_33_Dwojka_To_sie_czyta.mp3 Antoni Libera "Najlepiej się nie urodzić", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 5 (To się czyta/Dwójka)

09:02 Dwójka to się czyta 25.09.2023.mp3 Antoni Libera "Najlepiej się nie urodzić", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 6 (To się czyta/Dwójka)

09:28 2023_09_26 11_01_47_Dwojka_To_sie_czyta.mp3 Antoni Libera "Najlepiej się nie urodzić", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 7 (To się czyta/Dwójka)

08:43 2023_09_27 11_02_42_Dwojka_To_sie_czyta.mp3 Antoni Libera "Najlepiej się nie urodzić", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 8 (To się czyta/Dwójka)

07:57 2023_09_28 11_00_39_Dwojka_To_sie_czyta.mp3 Antoni Libera "Najlepiej się nie urodzić", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 9 (To się czyta/Dwójka)

08:16 Dwójka to się czyta 29.09.2023.mp3 Antoni Libera "Najlepiej się nie urodzić", czyta Andrzej Mastalerz - fragm. 10 (To się czyta/Dwójka)     

***

Tytuł audycji: To się czyta

Przygotowała: Elżbieta Łukomska

Data emisji: 18-29.09.2023

Godz. emisji: 11.00

pg

Czytaj także

Antoni Libera: czuję się wyróżniony [ZOBACZ WIDEO]

14.01.2022 18:00
- Powstanie monografii pisarza za jego życia jest pewnym wyróżnieniem. Miałem szczęście, że zajęła się tym Małgorzata Juda-Mieloch - mówił na antenie Dwójki Antoni Libera, gość audycji "O wszystkim z kulturą". 
Antoni Libera
Antoni LiberaFoto: Wojciech Kusiński/PR
  • Charakter: raczej introwertyczny. Literacki rozmach: niezwykły. Osiągnięcia: godne podziwu. Gościem Jakuba Kukli w audycji "O wszystkim z kulturą" był wybitny tłumacz, pisarz i reżyser - Antoni Libera.
  • W Dwójkowej rozmowie nawiązaliśmy do najnowszego wydania słynnej powieści Libery "Madame", która w 2021 roku ukazała się nakładem wydawnictwa Znak (jest to już piąte jej wydanie). 
  • W audycji rozmawialiśmy również o książce "W cieniu marnego czasu. O twórczości Antoniego Libery". Ukazała się ona w ubiegłym roku, a jej autorką jest Małgorzata Juda-Mieloch.

- Powstanie monografii pisarza za jego życia jest pewnym wyróżnieniem. Na dodatek nie spodziewałem się, że to tak dobrze wyjdzie, pod wieloma względami byłem pełen obaw. Miałem szczęście, że zajęła się tym Małgorzata Juda-Mieloch, jako pierwsza wydobyła wszystko, co założyłem sobie w książce "Madame" - mówił na antenie Dwójki Antoni Libera.

Powieść "Madame" uhonorowana została Główną Nagrodą w pierwszej edycji konkursu Wydawnictwa Znak, wyróżniona Nagrodą im. Andrzeja Kijowskiego (1999) i wybrana spośród 123 utworów zgłoszonych z całego świata do finałowej siódemki IMPAC Dublin Literary Award (2002). Przełożono ją dotychczas na 21 języków.

"Madame" tym razem z niezbędnymi objaśnieniami

Powieść "Madame" ukazała się w wersji szkolnej z objaśnieniami. - Nie mam nic przeciwko objaśnieniom, odkąd powieść trafiła na listę obowiązkowych lektur szkolnych. Zdaję sobie sprawę, że młodzież niewiele wie o PRL-u, ale potem byłem zdumiony, że objaśnień terminów, które wydawały mi się powszechnie znane, jest aż tyle - mówił na antenie Dwójki.

Dodał, że krótko po ukazaniu się tej książki, na koniec spotkania z uczniami jednego z warszawskich liceów zaproponował zabawę. - Poprosiłem ich o wyjaśnienie 10 losowo wybranych pojęć. Tylko na jedno moje pytanie padła odpowiedź, więc jednak redaktorzy tak dokładnie objaśniający ówczesną rzeczywistość mieli rację. Dla mnie priorytetem jest, aby być dobrze rozumianym, a przecież to książka w książce, jej bohater pisze ją po latach. Z tym był niestety problem - przyznał.

Antoni Libera za swą najważniejszą książkę uważa "Godota i jego cień". - Tam najwięcej powiedziałem, pracowałem nad nią długo. To jest coś na podobieństwo powieści - zaznaczył.


Posłuchaj
52:13 LIBERA_PODCAST.mp3 Antoni Libera o swej twórczości, monografii i ważnej roli muzyki (O wszystkim z kulturą/Dwójka)

 

W audycji rozmawialiśmy o działalności zawodowej Antoniego Libery również w kontekście książki "W cieniu marnego czasu. O twórczości Antoniego Libery". Ukazała się ona w ubiegłym roku, a jej autorką jest Małgorzata Juda-Mieloch.

- Powstanie monografii pisarza za jego życia jest pewnym wyróżnieniem. Na dodatek nie spodziewałem się, że to tak dobrze wyjdzie, pod wieloma względami byłem pełen obaw. Miałem szczęście, że zajęła się tym Małgorzata Juda-Mieloch, jako pierwsza wydobyła wszystko, co założyłem sobie w książce "Madame" - mówił gość Dwójki.

Monografia jakże udana

Praca Małgorzaty Judy-Mieloch została napisana z pasją i widoczną atencją wobec licznych dokonań Antoniego Libery na polu kultury polskiej - nie tylko w obszarze prozy, ale także przekładu i szeroko rozumianej działalności teatralnej. Pojawiające się w opracowaniu wyraźne sądy wartościujące nie są nachalne i pełnią rolę istotnych drogowskazów.

Warto podkreślić, że autorka dysponuje szeroką wiedzą o biografii pisarza, zdobywaną dzięki kontaktom z nim. Opracowanie dekonstruuje wygodny mit o Liberze jako autorze jednej książki. Małgorzata Juda-Mieloch nie zapomina o tym, czym w dorobku pisarza jest "Madame". Słusznie podkreśla wielopłaszczyznowość tej powieści - czytanej nazbyt często wyłącznie jako romans. Pamięta jednak również o tym, że stanowi ona tylko jedno skrzydło dyptyku, którego istotnym dopełnieniem jest wyrafinowana gatunkowo opowieść "Godot i jego cień".

Wrażliwość na intertekstualne uwikłania prozy Libery pozwala autorce przenieść dyskurs interpretacyjny ponad powierzchowne skojarzenia i wygodne stereotypy, a także odsłonić intrygujące sensy wszyte przez pisarza pod podszewkę tekstowej materii.

(opis pochodzi od wydawcy)

Zobacz wideo:

(You Tube Dwójki - Programu 2 Polskiego Radia)

***

Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą

Prowadził: Jakub Kukla

Gość: Antoni Libera (tłumacz, pisarz i reżyser)

Data emisji: 14.01.2022

Godzina emisji: 17.30

mg

mo