Niezwykły pochówek w Sandomierzu

Okazały grobowiec, w postaci zagłębionej w ziemię drewnianej konstrukcji, odkryli archeolodzy w czasie wykopalisk obok Bramy Opatowskiej w Sandomierzu. Ma około 1000 lat.

Foto: Magurka/sxc.hu / lic. cc

To pierwsze takie znalezisko na Sandomierszczyźnie, a drugie w Małopolsce.

Ściany odkrytej przez archeologów komorowy grobowej wykonano w konstrukcji palisadowej - zbudowanej ze ściśle do siebie przylegających pali drewnianych. W jej obrębie złożono szczątki zmarłego mężczyzny. Przy jego głowie archeolodzy odkryli naczynie gliniane, a na wysokości szyi pierścień wykonany ze srebra. Były też inne przedmioty: przęślik gliniany, zapinka z brązu, zestaw do krzesania ognia w postaci żelaznych krzesiw i krzemiennych krzesaków, a także nóż i kościana rurka, służąca, zdaniem naukowców, być może do umocowania oprawy noża.

Archeolodzy określają groby tego typu jako „komorowe”. Znane są głównie z wczesnośredniowiecznej Skandynawii, Rusi i terenów północnych Niemiec. Pojedyncze znajdowano też w innych częściach Europy Środkowej. Uważane są zazwyczaj za groby przedstawicieli lokalnych elit – przywódców plemiennych, wojowników - członków drużyn książęcych. W Europie północnej często łączy się je z Wikingami, na Rusi z Waregami.

Jak wyjaśnia dr Marek Florek z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, który uczestniczył w wykopaliskach, na terenie Polski groby komorowe odkryto jedynie w kilku miejscach, m.in. w Kałdusie koło Bydgoszczy, Ciepłem na Pomorzu i kilku innych miejscowościach. Z Małopolski znany dotychczas był tylko jeden podobny grób, odkryty w Krakowie – Zakrzówku.

- Na ziemiach polskich w grobach komorowych chowani byli wojownicy: członkowie drużyn książęcych pierwszych Piastów, przede wszystkim Bolesława Chrobrego, kupcy oraz ich rodziny, przy czym przynajmniej w części byli oni obcego pochodzenia – wywodzili się ze Skandynawii i terenów Rusi – opowiada dr Florek.

Grobowiec odkryty w Sandomierzu pasuje do tego schematu archeologów. Pochodzi z początków XI wieku, co zgadza się z panowaniem pierwszych Piastów.

Grobowi komorowemu towarzyszyło kilka mniejszych pochówków z tego samego okresu. W jednym z nich archeolodzy odkryli przedmioty uważane za obcego pochodzenia – zapinkę wykonaną z brązu, która służyła do spinania szat oraz żelazny czekan. Według naukowców, jest prawdopodobne, że pochowano w nich przedstawicieli lokalnych elit władzy.

(ew/PAP)