Czytaj także

Egipskie jedzenie

Ostatnia aktualizacja: 26.02.2010 12:03

Egipscy kapłani jedli bardzo niezdrowo. Wielu z nich cierpiało na choroby układu krążenia.

Archeolodzy rozszyfrowali hieroglify, opisujące potrawy, jakie egipscy kapłani składali w ofierze swoim bóstwom. Aby zapewnić sobie przychylność sił nadprzyrodzonych, Egipcjanie przynosili do świątyń między innymi zabite bydło, dzikie ptactwo, owoce, warzywa, ciasto i piwo.

Po zakończeniu obrządku jedzenie rozdzielano pomiędzy kapłanów. Według naukowców, taka obfitująca w tłuszcze dieta nie wychodziła dostojnikom religijnym na zdrowie - zapadali na choroby układu krążenia i młodo umierali.

Potwierdziły to wyniki badań zabalsamowanych ciał kapłanów, które przeprowadzili archeolodzy z uniwersytetu w Manchester. U 16 z 22 mumii zachowały się fragmenty naczyń krwionośnych. Badania wykazały, że większość tych kapłanów cierpiała na zwapnienie naczyń i umarła na choroby układu krążenia. Takie schorzenia nie były częste wśród przedstawicieli innych kast społecznych starożytnego Egiptu.

Zobacz więcej na temat: archeologia ciasta diety Egipt owoce warzywa

Czytaj także

Kto budował piramidy?

Ostatnia aktualizacja: 11.01.2010 07:38

Znalezisko egipskich archeologów dowodzi, że budowniczymi piramid byli ludzie wolni.

Do tej pory panowało przekonanie, że piramidy w Gizie są dziełem niewolników, przymuszanych do katorżniczej pracy.

Egipscy archeolodzy odkryli jednak w Gizie sarkofagi ze szczątkami ludzi, którzy byli wolnymi pracownikami, zatrudnionymi przy budowach. Zdaniem naukowców, jest to jedno z najważniejszych odkryć dotyczących historii państwa faraonów.

"Groby te znajdują się bezpośrednio przy piramidzie królewskiej. To każe nam sądzić, że pochowani w nich ludzie nie mogli być niewolnikami" - powiedział Zahi Hawas, który kieruje zespołem archeologów prowadzących w tym miejscu wykopaliska.

Hawas określił ten cmentarz, odkrywany stopniowo od lat 90., jako jedno z najbardziej znaczących odkryć XX i XXI wieku. Groby należą do robotników, którzy budowali piramidy Cheopsa i Chefrena.

Zahi Hawas znalazł napisy na ścianach nekropolii, według których chowani tam ludzie nazywali siebie "przyjaciółmi Cheopsa", co uważa za jeszcze jeden dowód, że nie byli oni niewolnikami.

Groby na płaskowyżu Gizy na zachodnim skraju Kairu mają 4510 lat i znajdują się u wejścia do nekropolii ciągnącej się na przestrzeni jednego kilometra.

Piramida Cheopsa. źr. wikipedia

Naczelny archeolog Egiptu jako kolejny dowód, iż budowniczymi piramid nie byli niewolnicy, lecz wolni robotnicy przytacza odnalezione zapiski gospodarcze, z których wynika, że chłopi z Delty Nilu i Górnego Egiptu codziennie wysyłali na wyżywienie budowniczych piramid 21 wołów i 23 owce. Na tej podstawie dochodzi do wniosku, że liczba robotników wynosiła 10 tysięcy, co oznaczałoby, że była dziesięciokrotnie niższa aniżeli sądził grecki dziejopis Herodot, który określał ją na 100 tysięcy.

Chłopi ci byli zwolnieni w starożytnym Egipcie z płacenia państwu podatków, co świadczyłoby, że byli uczestnikami wielkiego narodowego przedsięwzięcia.

Pierwsze groby robotników odkryto w 1990 roku przypadkowo, gdy koń uderzył kopytem w murek ceglany znajdujący się 10 metrów od obszaru pochówków.

(PAP) Informacyjna Agencja Radiowa/drhawass.com/dw/łp/pap/Reuters

Zobacz więcej na temat: archeologia Egipt Giza Kair piramidy

Czytaj także

Zagadka śmierci faraona

Ostatnia aktualizacja: 17.02.2010 10:19

Badania DNA Tutanchamona pozwoliły ustalić dlaczego zmarł 19 władca Egiptu.

Naukowcy rozwiązali zagadkę śmierci osławionego egipskiego władcy Tutanchamona. Badania DNA pozwoliły też ustalić, kim byli jego przodkowie.

W momencie śmierci 19-letni faraon był chory na malarię. Prawdopodobnie cierpiał także na rzadką chorobę, powodującą martwicę kości (tzw. chorobę Kohlera II). Niewykluczone, że niedługo przed śmiercią upadł i złamał nogę, co dodatkowo osłabiło jego organizm.

Takiego zdania są egipscy archeolodzy, którzy przez dwa lata badali próbki krwi oraz DNA kilku mumii należących prawdopodobnie do tej samej rodziny. Trzy z nich zidentyfikowano jako ojca (Echnaton), babcię (Teja), i być może matkę Tutanchamona. Według naukowców najnowsze badania mogą zakończyć spekulacje dotyczące przyczyn śmierci słynnego faraona. Niektóre teorie mówiły o tym, że został on otruty lub spadł z rydwanu.

Szczegóły badań publikuje Gazeta Amerykańskiego Towarzystwa Medycznego (JAMA).

Urodzony w 1342-39 p.n.e. Tutanchamon zasiadł na tronie gdy miał osiem lat. Za jego panowania Egipcjanie odrzucili monoteistyczny kultu boga Atona, na rzecz tradycyjnego egipskiego politeizmu. Znany jest też jego bogaty grobowiec w Dolinie Królów, odkryty w roku 1922.

Zobacz więcej na temat: archeologia DNA Egipt

Czytaj także

Odkryli grobowce

Ostatnia aktualizacja: 04.03.2010 10:17

Archeolodzy odkopali egipskie grobowce sprzed 4 tysięcy lat. I to tuż koło Kairu.

W okolicach Kairu archeolodzy odkryli grobowiec egipskiej królowej Behenu z okresu Starego Państwa.

Ekipa francuskich badaczy poinformowała, że mumia królowej sprzed ponad 4 tysięcy lat. nie zachowała się. Na ścianach komory grobowej odkryto jednak hieroglify, wyryte w białym kamieniu. Są to religijne napisy, zwane w archeologii Tekstami Piramid. W okresie Starego Państwa umieszczano je na ścianach grobowców egipskich władców. Napisy w komorze grobowej królowej Behenu zachowały się w dobrym stanie, dotyczą głównie wędrówki monarchini po zaświatach.

Według badaczy, królowa Behenu była żoną jednego z faraonów Szóstej Dynastii - nie wiadomo dokładnie, czy króla Pepi Pierwszego czy jego syna Pepi Drugiego. Za panowania Szóstej Dynastii w Egipcie zakończył się okres scentralizowanych rządów, a rozpoczęły walki o władzę rywalizujących ze sobą rodów.

Piramidy z tego okresu są skoncentrowane w Sakkarze niedaleko Kairu. Ich konstrukcja była słabsza niż piramid w Gizie, więc wiele z nich nie przetrwało. Francuska ekipa pracowała w tym regionie od 1988 roku i odkryła w sumie siedem piramid, w których spoczywały królowe z Szóstej Dynastii.

Zobacz więcej na temat: archeologia Egipt Giza Kair piramidy

Czytaj także

W cieniu Sfinksa

Ostatnia aktualizacja: 15.02.2010 22:05

Rozwiązujemy zagadki najsłynniejszego posągu świata.

Amerykański egiptolog Mark Lehner spędził prawie 40 lat na badaniach płaskowyżu w Gizie. Sfinksowi poświęcił 5 lat, analizując każdy cal tej rzeźby. To dzięki m.in. i jego pracy wiemy, jak powstała ta rzeźba, jak prezentowała się w czasach Chefrena i jakim naprawom poddali ją "starożytni konserwatorzy". W Naukowym Wieczorze z Jedynką przedstawiamy aktualny stan wiedzy o tym najsłynniejszym posągu świata. Gośćmi w audycji Katarzyny Kobyleckiej są: współpracownica prof. Lehnera - dr Anna Wodzińska z Instytutu Archeologii UW oraz egiptolog - Agnieszka Kowalska.

Zobacz więcej na temat: Giza archeologia