Konie zostały udomowione wcześniej niż sądzono – dowodzą tego najnowsze badania naukowców.
Znaleźli oni dowody archeologiczne na to, że konie były używane przez ludzi na terenie dzisiejszego północnego Kazachstanu już 5500 tys. lat temu. Dotąd najstarsze tego typu dowody datowane były na epokę brązu, a zatem na ponad tysiąc lat później.
Publikujący w „Science” zespoł naukowców z Uniwersytetu w Exeter uważa, że neolityczni mieszkańcy Kazachstanu związani z kulturą Botai nie tylko jeździli konno i zaprzęgami, ale i pili końskie mleko, prawdopodobnie w formie kumysu czyli alkoholu powstałego z fermentacji cukru mlecznego.
Zwykle śladem użytkowania koni przez ludzi są znajdowane na wykopaliskach części zaprzęgów – w epokach brązu i żelaza wykonywanych z metali, a zatem zachowujących się do naszych czasów. W neolicie trudniej o zachowane elementy uprzęży, badacze postanowili zatem poszukać innych dowodów.
Na użycie koni przez ludzi wskazują analizy zachowanych kości tych zwierząt. Zespół zbadał końskie czaszki pod kątem zmian, jakie czyni w nich uprząż (np. wędzidła), a pozostałości naczyń pochodzących z kultury Botai – pod kątem obecności w nich pozostałości końskiego mięsa i mleka. Ślady zostały znalezione, co przesuwa wstecz datę początku ludzko-końskiej współpracy.
- “Udomowienie koni to ważny wskaźnik, mówiący nam o stopniu rozwoju danej cywilizacji” - mówi dr Alan Outram z Uniwersytetu w Exeter, dowodzący badaniami. – „Udomowienie koni miało długofalowe skutki dla kultury człowieka, zwiększając jego możliwości handlowe i dając mu przewagę na wojnie” – wyjaśnia.
Dotąd uważano, że udomowienie konia przyczyniło się do rozprzestrzenienia kultur epoki brązu po całej Europie. Jeżeli to udowmowienie przesuwa się o tysiąclecie wstecz, trzeba na nowo przemyśleć, jakie właściwie miało ono skutki dla kultury. Być może to Indoeuropejczycy, których potomkowie zamieszkują dzisiaj Indie i niemal całą Europę, rozprzestrzenili się tak skutecznie i szybko dzięki wygodnym końskim grzbietom. Nowa data udomowienia konia zgadza się z jedną z hipotez dotyczących tej ekspansji, datowanej na IV tysiąclecie p.n.e.
(ew)
