Nauka

Ziemski pierwiastek w starych gwiazdach

Ostatnia aktualizacja: 23.02.2012 17:00
Zespół amerykańskich naukowców zaobserwował w kosmosie rzadki pierwiastek – tellur, poinformowała uczelnia MIT (Massachusetts Institute of Technology). Do obserwacji użyto Kosmicznego Teleskopu Hubble’a.
Ziemski pierwiastek w starych gwiazdach
Foto: fot. Twtunes/Wikimedia Commons/CC

13,7 miliarda lat temu Wszechświat składał się jedynie z wodoru, helu i niewielkich ilości litu – pierwiastki te powstały w wyniku Wielkiego Wybuchu. Gdy uformowały się pierwsze gwiazdy, zaczęły wytwarzać inne pierwiastki chemiczne, które rozprzestrzeniały się w kosmosie w efekcie wybuchów supernowych. W ten sposób powstały m.in. węgiel, tlen, czy żelazo.

Zespół amerykańskich naukowców po raz pierwszy wykrył pierwiastek tellur w trzech starych gwiazdach, które mają po prawie 12 miliardów lat. Badane gwiazdy znajdują się w odległości kilku tysięcy lat świetlnych od nas w halo Drogi Mlecznej i noszą oznaczenia: BD +17 3248, HD 108317 oraz HD 128279. Do badań użyto Kosmicznego Teleskopu Hubble’a, obserwującego Wszechświat z orbity okołoziemskiej.

Tellur występuje na Ziemi, ale jest bardzo rzadki. Najnowsze obserwacje udowadniają, że pierwiastek ten istnieje także w kosmosie i prawdopodobnie występował już wiele miliardów lat temu, w momencie gdy powstały badane trzy gwiazdy.

Anna Frebel z MIT, jedna z autorów artykułu na temat odkrycia, uważa, że uzyskane rezultaty wspierają hipotezę, że tellur i inne ciężkie pierwiastki, powstały podczas eksplozji rzadkiego typu ekstremalnie szybkich supernowych. Zaobserwowane stosunki ilości ciężkich pierwiastków zgadzają się z modelami teoretycznymi tego rodzaju procesów.

- Żelazo i nikiel można wytworzyć w dowolnej supernowej, gdziekolwiek we Wszechświecie. Ale dla ciężkich pierwiastków, takich jak tellur, potrzeba wyspecjalizowanych supernowych - tłumaczy Frebel.

Wyniki badań zostały opublikowane czasopiśmie naukowym „Astrophysical Journal Lester”.

(ew/pap)

Zobacz więcej na temat: astronomia kosmos
Czytaj także

Wybuch, który nas stworzył

Ostatnia aktualizacja: 28.10.2008 14:07
Naprawdę jesteśmy dziećmi gwiazd.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kosmiczny teleskop Webba rozbije się o pieniądze?

Ostatnia aktualizacja: 23.08.2011 10:20
Prawie dziewięć miliardów dolarów - tyle miałby kosztować amerykański teleskop Jamesa Webba. Nowe urządzenie ma zastąpić na orbicie starzejący się teleskop Hubble’a.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jubileusz Hubble'a: 10 tys. publikacji

Ostatnia aktualizacja: 11.12.2011 12:25
Kosmiczny Teleskop Hubble’a działa od 21 lat. W tym czasie na podstawie uzyskanych przez niego danych opublikowano 10 tysięcy recenzowanych prac naukowych.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Świąteczny prezent od NASA - niezwykłe zdjęcie

Ostatnia aktualizacja: 23.12.2011 15:24
Kosmiczny Teleskop Hubble'a sfotografował region gwiazdotwórczy, w którym podświetlone gazy i pyły układają się w kształt przypominający śnieżnego anioła.
rozwiń zwiń