To już druga wystawa, jaką Muzeum Adama Mickiewicza poświęca Herbertowi. Pierwsza, zorganizowana w 2000 roku, skupiała się na jego biografii. W trwającej obecnie nacisk położony został na główne tematy jego poezji. Jak przyznaje jednak dyrektor Muzeum, Janusz Odrowąż-Pieniążek, mówienie o Herbercie tak, by uniknąć powtórzeń, nie zapominając przy tym o wielu ważnych tematach, które artysta podejmował w swoim życiu i twórczości, nie było łatwe. - Ta wystawa ma dla mnie bardzo osobisty charakter- mówi Janusz Odrowąż-Pieniążek. - Przyjaźniłem się z Herbertem i myślę, że byłby mocno zdziwiony, że organizuję mu już drugą ekspozycję. Cieszę się jednak niezmiernie, że mogę zaprezentować na niej także kilka swoich osobistych pocztówek, które podarował mi Zbyszek.
Posłuchaj, co o wystawie mówi Janusz Odrowąż-Pieniążek, dyrektor Muzeum Literatury - mp3 (1,54 MB)
Pomysłem, na którym opiera się wystawa, jest próba zmierzenia się z twórczością autora Pana Cogito w kontekście jego podróży. Wspomniany motyw należy odczytywać w szerokim znaczeniu tego słowa – chodzi o podróże Herberta widziane przez pryzmat biologii, kultury, malarstwa, korespondencji z przyjaciółmi, wreszcie miejsc, do których poeta często powracał, tj. Grecji, Holandii czy Niemiec.
Posłuchaj wiersza "Przesłanie Pana Cogito" w interptetacji Zbigniewa Herberta - mp3 (3,66 MB)
Wystawa złożona jest z pięciu „rozdziałów”, zatytułowanych kolejno: „Epilog”, „Lwów”, „W głąb czasu”, „W głąb historii”, „Do źródeł kultury”. Każdy z nich realizowany jest w odrębnej sali. Pierwsza z nich jest jednocześnie ostatnią, gdyż ekspozycja zbudowana jest na przestrzeni koła.
Prezentowane na wystawie listy pochodzą z korespondencji poety z m.in.: Magdaleną i Zbigniewem Czajkowskimi, Leszkiem Elektorowiczem, Julią i Arturem Międzyrzeckimi, Klausem Staemmlerem, Konstantym Jelleńskim i Januszem Odrowąż-Pieniążkiem. Organizatorzy ekspozycji przygotowali też płytę zatytułowaną „Rozmowa” - w której wiersze recytowane przez Zbigniewa Herberta spotykają się z utworami śpiewanymi przez Agnieszkę Fatygę i Mirosława Czyżykiewicza, wchodząc z nimi w dialog, znajdując czasami odpowiedzi, czasami nowe pytania, a zawsze to, co Pan Cogito cenił najbardziej: spojrzenie w
oczy, serdeczny uścisk dłoni.
Posłuchaj wiersza "Przemiany Liwiusza" w interpretacji Zbigniewa Herberta - mp3 (3,87 MB)
Muzeum przygotowało także wyjątkową atrakcję dla dzieci. Jest to książeczka z wybranymi bajkami Zbigniewa Herberta. – Herbert jest poetą, który ma wielkie poczucie humoru - mówi Joanna Pogorzelska, asystent wystawy. – Jest to wyraźne w jego korespondencji, ale i w bajkach, które zwykle ukazywały się w kolejnych tomach poetyckich. Chcieliśmy pokazać, że wielcy poeci maja również zacięcie humorystyczne, które trafi do dzieci.
Posłuchaj wiersza "Pan Cogito myśli o powrocie do rodzinnego miasta" w interpretacji Zbigniewa Herberta - mp3 (1,21 MB)
Eksponowane rękopisy wierszy, esejów i listów oraz rysunki pochodzą z Archiwum Zbigniewa Herberta w zbiorach Biblioteki Narodowej, ze zbiorów Muzeum Literatury oraz kolekcji prywatnych. Wystawa potrwa do 5 października 2008 roku.
(mz)
Nagrania wierszy pochodzą z wystawy "Podróże Pana Cogito".
.
