Różne formy zniewolenia

Redaktor Grzegorz Jankowicz dał młodym polskim prozaikom zadanie: w małej formie literackiej zaprotestować przeciwko różnym formom zniewolenia.

 

W ten sposób powstała antologia „Wolałbym nie”. 12 młodych prozaików: Chutnik, Czerniawski, Czerski, Dehnel, Dzido, Franczak, Orbitowski, Pawluśkiewicz, Shuty, Zygmunt, Żulczyk, Żurawiecki protestuje więc przeciwko zniewoleniu politycznemu, ideologicznemu, cywilizacyjnemu, kulturowemu, instytucjonalnemu, językowemu, egzystencjalnemu, emocjonalnemu.

Myśl przewodnia tomu to sentencja „I would prefer not to (wolałbym nie)” wypowiadana przez postać Bartleby’ego, bohater tekstu Hermana Melville’a. To zdanie, jak pisze w przedmowie do tomu Grzegorz Jankowicz, było wielokrotnie odczytywane w kontekście społecznego i politycznego zniewolenia jako lapidarna formuła sprzeciwu wobec opresji.

Sylwia Chutnik swoje opowiadanie pisała będąc na stypendium w Krakowie, w tym samym czasie trwał remont jej warszawskiego mieszkania. "Wszystko zależy od Pani" powstało w "totalnym wkurzeniu", jak przyznaje sama autorka.

 

Grzegorz Jankowicz był zaskoczony, że w tekstach nie pojawiły się bardziej radykalne gesty oporu. Sylwia Chutnik twierdzi, że na rewolucję jeszcze przyjdzie czas. Redaktor tomu podejrzewa, że autorzy opowiadań poddali formułę Bartleby’ego refleksji, stąd stonowany wyraz utworów.

(pm na podst. audycji Katarzyny Nowak " Świat Młodych" / Program Drugi)