Elif Safak: twórczość łącząca Wschód z Zachodem

Pisarstwo tureckiej autorki odwołuje się do całej cywilizacji islamu, jest też mocno zakorzenione w kulturze zachodu, w której wychowała się i z której wyrosła Elif Safak.

Elif Safak uznawana jest przez krytykę światową za drugą, po Orhanie Pamuku, literacką gwiazdę znad Bosforu. Jej dzieła zostały dotąd przetłumaczone na 12 języków. W Polsce ukazały się dotychczas trzy powieści jej autorstwa: "Pchli pałac”, "Bękart ze Stambułu" i "Lustra miasta”.

Oskarżona o "obrazę tureckości"

O urodzonej w 1971 roku Elif Safak świat usłyszał po raz pierwszy kilkanaście lat temu, kiedy oskarżono ją o naruszenie artykułu 301 tureckiego kodeksu prawnego, który mówi o "obrazie tureckości". Safak odważyła się bowiem opowiedzieć o ludobójstwie Ormian z 1915 roku, które dokonane zostało na rozkaz rządu tureckiego (do dnia dzisiejszego tamtejsza władza odcina się oficjalnie od tego).

Zdaniem Anny Akbike Sulimowicz, tłumaczki książek Elif Safak, gościa dwójkowej audycji "Zakładka literacka" najciekawsze w całej sprawie było krytykowanie Safak nie za jej własne poglądy, ale te wygłaszane przez bohaterów jej powieści. Ostatecznie jednak Safak przed sądem nie stanęła.

Język Safak

W ojczyźnie Safak - Turcji - zaczęto mówić o niej nieco wcześniej. Dużo zamieszania wywołała jej druga książka "Pinhan" (ukazała się po debiutanckiej  "Kem Gözlere Anadol" wydanej w 1994 roku, która nie ma jeszcze polskiego tłumaczenia).

- Powieść wywołała wiele emocji w Turcji ponieważ od dawna żaden tamtejszy pisarz nie posługiwał się językiem podobnym do Elif Safak– wyjaśnia dr Agnieszka Ayszen Kaim, orientalistka. - Ta młoda pisarka urodzona i wykształcona poza granicami ojczyzny, wywodząca się z laickich elit,  posłużyła się językiem pełnym starych wyrazów pochodzących z arabskiego i perskiego. Używanie jego uznawane było przez oświecone warstwy społeczeństwa za przejaw wstecznictwa – dodaje.

Gość "Zakładki literackiej" dodaje, że twórczość Safak doskonale wpisała się w nastroje współczesnych czytelników. Safak posiada bowiem sprawność pisarza zachodnio-europejskiego. Nie zapomina jednak o symbolice, obrazach, które są czytelne dla tureckiego odbiorcy.

Aby dowiedzieć się więcej na temat twórczości Elif Safak, wystarczy kliknąć w ikonę dźwięku, która znajduje się w boksie "Posłuchaj" po prawej stronie artykułu.

(mz)