Czytaj także

"Stan wojenny w obiektywie Chrisa Niedenthala"

Ostatnia aktualizacja: 04.12.2008 11:03

W mroźny niedzielny poranek, 13 grudnia 1981 r. budzący się warszawiacy na zaśnieżonych ulicach ujrzeli czołgi, zaś w telewizji mogli zobaczyć tylko przemówienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego ogłaszającego wprowadzenie stanu wojennego.

Komunistyczne władze PRL wypowiedziały wojnę wielkiemu ruchowi społecznemu – „Solidarności”. Rozpoczął się jeden z najbardziej dramatycznych okresów najnowszej historii Polski.

Wydarzenia stanu wojennego obserwował - i fotografował - ówczesny korespondent Newsweeka w Polsce - Chris Niedenthal. Od 11 grudnia do 7 stycznia zapraszamy na wystawę "Stan wojenny w obiektywie Chrisa Niedenthala". Warszawa, Al. Jerozolimskie 51 (oficyna) - codziennie oprócz wtorków, od 10:00 do 18:00.

Stan wojenny wprowadzony został nocą z 12 na 13 grudnia 1981 r. Krótko przed północą odcięte zostały linie telefoniczne, wkrótce rozpoczęły się pierwsze aresztowania. Internowano działaczy związkowych i politycznych (łącznie niemal 10 tysięcy), zawieszono działalność organizacji społecznych, ograniczono swobodę poruszania się i wprowadzono godzinę milicyjną (od 22.00 do 6.00). Wprowadzona została cenzura korespondencji, zamknięto granice i lotniska cywilne, zawieszono wydawanie prasy (pozostawiając tylko dwa dzienniki centralne i po jednym lokalnym).

W wielu zakładach (stocznie, fabryki, kopalnie) rozpoczęto protesty. Akcje strajkowe były systematycznie łamane przez ZOMO wspierane oddziałami wojska. Najtragiczniejszy przebieg miała pacyfikacja Kopalni „Wujek”, gdzie wskutek użycia broni palnej zginęło 9 górników a kilkudziesięciu zostało rannych. Najdłużej akcja strajkowa trwała w tyskiej kopalni „Piast”, gdzie górnicy zrezygnowali z oporu dopiero 28 grudnia. Po stłumieniu oporu czynnego, „Solidarność” przeszła do działalności konspiracyjnej organizowanej przez działaczy, którym udało się uniknąć internowania.

Stan wojenny formalnie został zniesiony 22 lipca 1983 r., trwał 585 dni. Liczba jego ofiar wyniosła niemal 100 osób, trudno natomiast oszacować jak wielu ludzi poniosło śmierć pośrednio. Co nie mniej ważne, jego ustanowienie ostatecznie na długie lata zabiło entuzjazm społeczny, jaki pojawił się wraz z „Solidarnością”, pogrążając Polskę na niemal całe lata osiemdziesiąte w społeczno-ekonomicznym marazmie i frustracji.

Zobacz więcej na temat: stan wojenny komunizm Wojciech Jaruzelski chris niedenthal 13 grudnia POLSKA historia Polski

Czytaj także

Autor zdjęcia ze stanu wojennego odznaczony

Ostatnia aktualizacja: 22.10.2009 14:51

Radosław Sikorski wręcza dyplomy osobom zasłużonym dla promocji Polski.

Kilkanaście osób otrzymało dyplomy Ministra Spraw Zagranicznych za wybitne zasługi dla promocji Polski na świecie. Wręczył je w Belwederze szef polskiej dyplomacji Radosław Sikorski. Wyróżnienie może otrzymać każda osoba lub instytucja, która przyczynia się do promocji Polski na świecie w dziedzinie kultury, polityki, nauki czy gospodarki.

Jednym z laureatów został Chris Niedenthal, jeden z najbardziej cenionych fotoreporterów europejskich. W czasie stanu wojennego wykonał w Warszawie znane zdjęcie transportera opancerzonego na tle nieistniejącego już kina Moskwa, na którym wisiał plakat reklamujący film "Czas apokalipsy".

Radosław Sikorski powiedział, że dzięki takim osobom, Polska staje się na świecie modna. Jak dodał, jako fotografowi, szczególnie wzruszyło go wręczanie nagrody Niedenthalowi.

Fotograf Chris Niedenthal, a od dziś promotor Polski na świecie, nie krył radości i wzruszenia z powodu takiego wyróżnienia. Laureat nie spodziewał się, że zostanie doceniony na poziomie państwowym. Podkreślił, że wyróżnienie dopinguje do dalszej pracy, tym bardziej będąc w roli jej promotora.

Wśród laureatów dyplomów ministra znaleźli się również: współtwórca Centrum Kultury i Języka Polskiego w Baku Kamal Abdullajew, tłumaczka polskiej poezji na język rosyjski Natalia Astafiewa, tenisistka stołowa Natalia Partyka, koszykarz Marcin Gortat, reżyser Eugeniusz Barba, informatyk Marcin Kościelnicki oraz indyjski pisarz Akumal Ramachander.

Dyplomy przyznawane są od prawie czterdziestu lat. Początkowo otrzymywali je wyłącznie Polacy i i przedstawiciele Polonii. Od 10 lat nagrodę może otrzymać każda osoba lub instytucja, która przyczynia się do promocji Polski na świecie w dziedzinie kultury, polityki, nauki czy gospodarki.

Zobacz więcej na temat: POLSKA Radosław Sikorski GOSPODARKA chris niedenthal Marcin Gortat

Czytaj także

Macewy codziennego użytku

Ostatnia aktualizacja: 27.10.2010 16:22

Fotograf Łukasz Baksik śledzi losy żydowskich nagrobków. "Pomysłowi" Polacy macewami wyłożyli krawężniki, baseny przeciwpożarowe i poprzerabiali je na katolickie nagrobki.

Trudno policzyć ile macew było przed wojną na na tysiącu dwustu cmentarzy żydowskich w Polsce. Naziści stacjonujący w Polsce wykorzystywali płyty nagrobne do utwardzania dróg i stawiania murów. Praktyka po wojnie była kontynuowana przez Polaków. Fotograf Łukasz Baksik natrafił nawet na współczesne przykłady wykorzystywania w budownictwie tych starych, kamiennych płyt.

Łukasz Baksik wykonał do tej pory 1700 zdjęć dokumentujących wykorzystanie macew do budowy murów, schodów, dróg, podłóg i katolickich nagrobków. Na wsiach znalazł wiele kół szlifierskich, na których widać hebrajskie napisy. Na jednej z fotografii znalazła się nawet zbudowana z macew ambona strzelnicza.

Łukasz Baksik swoje zdjęcia pokaże na wystawie "Macewy codziennego użytku", która w czwartek (28.10) o 19- tej zostanie otwarta w Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie.

- Rozmawiam z ludźmi, którzy – świadomi tego, co mają na swoich podwórkach – nie widzą w tym nic niestosownego - pisze o swoim projekcie Łukasz Baksik.

Żydowskie nagrobki ozdobione symbolami i inskrypcjami niosą ze sobą informacje o życiu konkretnych ludzi, rodzin, całych sztetli.

- "Macewy codziennego użytku" to początek wielkiego projektu. Chcę odzyskać macewy i przenieść je z powrotem tam, gdzie ich miejsce - na cmentarze żydowskie. Wiele z nich będzie wymagała wcześniejszego uporządkowania - pisze fotograf.

Wystawie w Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie towarzyszy debata, 9 listopada o godzinie 20-tej w Centrum Sztuki Współczesnej dyskusję z udziałem artystów Łukasza Baksika, Mikołaja Grynberga i Wojciecha Wilczyka, poprowadzi profesor Joanna Tokarska-Bakir.

(na podst. mat.prasowe)

Zobacz więcej na temat: Centrum Sztuki Współczesnej POLSKA Warszawa budownictwo

Czytaj także

Znak i oko mistrza

Ostatnia aktualizacja: 28.10.2010 10:30

Plakaty Henryka Tomaszewskiego wyróżniają się prostotą, precyzją myślenia i niebywałym poczuciem humoru.

Wystawę "Legenda polskiego plakatu – Henryk Tomaszewski" od jutra (29.10) będzie można oglądać W Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie.

Plakaty Henryka Tomaszewskiego znajdują się m.in. w zbiorach Muzeum Plakatu w Wilanowie, Museum of Modern Art w Nowym Jorku, Museum of Modern Art w Toyama i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w São Paulo. Trójmiejska wystawa to rzadka okazja, by prawie 200 prac mistrza obejrzeć w jednym miejscu.

Artysta był jednym z założycieli Polskiej Szkoły Plakatu, jego prace wyróżniały się błyskotliwym podejściem do tematu i niebywałą prostotą formy. Przed drugą wojną studiował malarstwo na warszawskiej Akademii. W 1939 roku, jako 25 latek, zwyciężył konkurs na projekt pawilonu polskiego na Światowej Wystawie w Nowym Jorku. Po wojnie zaczął prowadzić katedrę grafiki w ASP w Warszawie, na zajęcia u profesora Tomaszewskiego zjeżdżali studenci z całego świata.

- Podaję temat, z którego student drogą analizy powinien odrzucić co zbędne, aby dojść do skrótu – znaku. (...) Przyzwyczajam ich do rezygnacji z orzeczeń, przymiotników i wszelkich pięknych, a najczęściej zbędnych ozdobników. W każdym zadaniu jest jakaś zagadka, którą muszą rozwiązać. (...) Wszystko idzie od OKA. Ono musi być wykształcone, niepodległe, abstrakcyjne - pisał Henryk Tomaszewski.

Wiele jego plakatów zaliczonych zostało do światowego kanonu, do najbardziej rozpoznawalnych należą Obywatel Kane (1948), Pod niebem Sycylii (1952), Ditta (1952), Urok szatana (1954), czy Love (1991).

Wystawa plakatów, okładek i fotografii Henryka Tomaszewskiego potrwa w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie do 16 stycznia. Prezentowane na sopockiej wystawie prace pochodzą m.in. ze zbiorów rodzinnych Filipa Pągowskiego – syna artysty.

usc (na podst.mat.prasowe,wikipedia)

Zobacz więcej na temat: Sopot Trójmiasto wystawa POLSKA Sycylia Warszawa paula