Twórcy nazywają „Obrock” „nową” sztuką Stanisława Ignacego Witkawicza, ponieważ scenariusz niemal w całości powstał ze zderzenia wątków dramatu „Matka” z listami Marii Witkiewiczowej i Stanisława Ignacego. Twórcy rozsypali wymienione teksty. Na nowo poukładała je Ewa Ignaczak. Chciałbym, żeby odbiorcy mieli świadomość tego, że chociaż scenariusz spektaklu „Obrock” niemal w całości powstał w oparciu o dramat „Matka” tych dwóch tekstów nie należy ze sobą łączyć. W którymś momencie chcieliśmy nawet zrezygnować z mówienia o naszej „nowej” sztuce w kontekście dramatu „Matka” po to, by można było wynaleźć nową wartość tego materiału- mówi Bartosz Zaczykiewicz, reżyser spektaklu.
Punktem wyjścia dla scenariusza była głowa Witkacego widziana od środka. Twórcy zadali sobie pytanie: co jest w głowie twórcy, kiedy przystępuje do działania? Jak wygląda od wewnątrz, kiedy kotłują się w niej pytania o np. rzeczy wysublimowane, przyziemne, tajemnicę istnienia czy byty materialne? Jakie miejsce zajmuje w tym wszystkim sumienie artysty, jakie przeżywa rozterki i nadzieje? Jaka jest cena wierności idei twórczej? W tejże głowie, zdaniem twórców, rozgrywa się walka o rolę i miejsce sztuki jako czynu. Głowa Witkacego w jego artystycznym, życiowym i intelektualnym uwikłaniu. Myśli, sieczka, obrok, Obrock.
Tytułowy obrock jest sieczką myśli, ale nie tylko. To także to, czym człowiek się żywi. W naszym pokarmie jest wiele rzeczy zbędnych, bolesnych, niepotrzebnych, bez których jednak nie możemy się obejść. Być może decydują one o tym, że jesteśmy gatunkiem istot pytających o tajemnicę istnienia. Jeśli się tego pożywienia pozbędziemy, nasze istnienie staje się głuche i nieme. Być może dzięki temu zbytkowi w ogóle jesteśmy ludźmi.
Bartosz Zaczykiewicz do współpracy zaprosił dwójkę znakomitych aktorów. Irenę Jun, która wcieli się w postać Paramatki i Jarosława Gajewskiego, który kreował będzie postać Paraleona. Irena Jun ma na swoim koncie blisko sto ról teatralnych. Od 1972 roku jest aktorką Teatru Studio. Ponadto prowadzi Jednoosobowy Teatr Ireny Jun. Uważana jest za prawdziwą mistrzynię słowa. Na deskach Teatru Studio można było oglądać już kilka spektakli, powstałych na podstawie jej scenariusza. Tym razem pojawi się jako postać z zaświatów. Będzie przybierać różne wcielenia. Częścią psychodramy będzie to, że w pewnym momencie zamieni się z Paralonem rolami. Ten zabieg jest po to, żeby Paraleone mógł poczuć jak widzi go Paramatka, a Paramtka jak widzi ją Leon- mówi Irena Jun.
Drugą postacią będzie Paraleon, którego zagra znakomity aktor Jarosław Gajewski. Do tej pory potwierdzał swoje umiejętności aktorskie m.in. w Teatrze Dramatycznym, gdzie wystąpił w przedstawieniach: Tadeusza Łomnickiego, Zbigniewa Zapasiewicza, Piotra Cieplaka, Antoniego Libery, Krystiana Lupy, Piotra Cieślaka. Tylko w zeszłym roku stworzył dwie znakomite role: w "Opowiadaniach dla dzieci" Piotra Cieplaka i "Iwanowie" Jana Englerta.
Sztuka „Obrock” jest znakomicie napisana. Przy pomocy tego tekstu, załatwiam swoje sprawy. Chodzi tu o relacje między ludźmi, o to, że dla poprawienia relacji międzyludzkich niezbędne jest przekroczenie pewnej konwencji, niezbędna jest kłótnia- mówi Jarosław Gajewski.
Prapremierę spektaklu odbędzie się 29 listopada 2008 r., na deskach Teatru Studio.
KONKURS
Dla naszych czytelników przygotowaliśmy podwójne zaproszenia na spektakle w dniach 4, 5 grudnia.
Pytanie konkursowe brzmi: Co, dla twórców spektaklu, było punktem wyjścia do powstania scenariusza?
Prawidłowe odpowiedzi należy przesyłać na adres: kultura.konkurs@polskieradio.pl
W tytule wiadomości należy podać tytuł spektaklu, w treści odpowiedź, imię i nazwisko oraz wybrany termin spektaklu. Ze zwycięzcami konkursu skontaktujemy się drogą mailową.
Magdalena Zaliwska
Bartosz Zaczykiewicz – absolwent Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego (1994) i Wydziału Reżyserii Dramatu Akademii Teatralnej w Warszawie (1998). W latach 1994-1997 pracownik i współpracownik Katedry (obecnie Instytutu) Kultury Polskiej UW. Jest autorem publikacji z dziedziny teatru i literatury w czasopismach społeczno-kulturalnych (m.in. Twórczość, Teatr, Dialog, Notatnik Teatralny, Scena).
Zrealizował dwa monodramy nagradzane m.in. na festiwalach we Wrocławiu i Toruniu – Nos wg Bruno Jasieńskiego (1990) oraz ...podszyty! wg Witolda Gombrowicza (1993 - Nagroda Główna im. Lidii Zamkow i Leszka Herdegena na 17. Wrocławskich Spotkaniach Teatrów Jednego Aktora i Małych Form Teatralnych).
W latach 1992-96 praktykował w teatrach off-owych i alternatywnych (warsztaty m.in. w Ośrodku Praktyk Teatralnych „Gardzienice”, Ośrodku Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych we Wrocławiu oraz Odin Teatret w Holstebro). Najdłużej był związany z Teatrem Śląskim w Katowicach (cztery realizacje w latach 1998-2000) oraz z Teatrem im. Jana Kochanowskiego w Opolu, w którym pełnił funkcję Dyrektora Naczelnego i Artystycznego w latach 1999-2007 (a także dyrektora ośmiu edycji Opolskich Konfrontacji Teatralnych „Klasyka Polska”). Za jego dyrekcji, w 2002 roku powstał jeden z najważniejszych polskich spektakli początku wieku – Matka Joanna od Aniołów w reż. Marka Fiedora, zaś opolski Teatr otrzymał Srebrny Laur Opolskiej Kapituły Laurów Umiejętności i Kompetencji – w kategorii instytucji i twórców kultury. Od roku 2007 jest Dyrektorem Naczelnym i Artystycznym Teatru Studio im. St. I. Witkiewicza w Warszawie.
Reżyserował m. in. Amfitriona Moliére’a (1997, 1998), Farrago Lidii Alejko (1998), Rzeźnię Sławomira Mrożka (1999), Romeo i Julię Shakespeare’a (2000), Kalekę z Inishmaan Martina McDonagha (2001). W sezonie 2002/2003 przygotował w Opolu inscenizację Niepoprawnych Juliusza Słowackiego, za którą został nagrodzony za reżyserię na 28. Opolskich Konfrontacjach Teatralnych „Klasyka Polska 2003”. W 2006 roku zrealizował (również w Teatrze im. Kochanowskiego w Opolu) Odysa wg Wyspiańskiego oraz polską prapremierę Bardzo prostej historii Mariji Łado (2007).
W 2006 roku Bartosz Zaczykiewicz otrzymał Nagrodę im. Leona Schillera.
