AndersFormowanie armii
Section02
Section06
Z Archiwum Polskiego Radia i Radia Wolna Europa
Wbrew woli prezydenta

Podpisanie przez Sikorskiego układu ze Stalinem, wywołało kryzys w polskim rządzie na emigracji. Do dymisji poddali się trzej ministrowie. (RWE, 1.01.1986)

Podwójna gra Stalina

- Było jasne, że Sowieci mają swoje własne plany, które stoją w zupełnej sprzeczności z podpisanymi przez nich układami – mówił gen. Władysław Anders. (RWE, brak daty)

To był błąd nie do wybaczenia

- Brak gwarancji o powrocie Polski do granicy sprzed 17 września 1939 to był błąd – mówił Edward Raczyński, prezydent RP na Uchodźstwie. (RWE, 28.08.1984)

Przetrwaliśmy katorgę

- O amnestii i tworzeniu polskiej armii w ZSRR dowiedziałem się podczas pobytu w gułagu w Workucie - mówił żołnierz Maksymilian Baranowski. (PR, 23.12.1994)

Wyjście z piekła

- Nie sposób było żyć. Ludzie modlili się o śmierć w sowieckim piekle - opowieść Ireny Juchniewicz-Godyń o wywózce na Syberię i trudach ewakuacji. (PR, 19.07.2006)

Martwa droga

- Gdyby nie amnestia i umowa z Sikorskim, wszyscy byśmy zginęli – mówił Ignacy Szenfeld, więzień pracujący przy budowie kolei na Syberii. (RWE, 29.06.1987)

Związek Sowiecki pogrążony w chaosie

Audycja Michała Kołodzieja o stosunkach polsko-radzieckich w latach 1941-43 - układ Sikorski-Majski, amnestia, tworzenia armii i ewakuacja armii z ZSRR. (RWE, 1.01.1986)

"Białe noce i czarne dni"

Fragmenty wspomnień Romualda Wernika, ukazujące piekło podróżowania przez ZSRR po tzw. "stalinowskiej amnestii". (RWE, 13.06.1988)

Od razu zostałem oficerem

- Zza koła podbiegunowego statkiem przewieźli nas do Archangielska, a stamtąd do Tatiszczewa – mówił Edward Szczepanik, ostatni premier na emigracji. (PR, 21.10 1996)

Polscy jeńcy w ZSRR

- W niewoli sowieckiej znalazło się 12 generałów, 8 tysięcy oficerów i 230 tysięcy 670 szeregowych – wyliczał gen. Władysław Anders. Audycja archiwalna. (RWE, 29.10.1984)

Zamordowani w Katyniu

- Przeglądałem teczki oficerów, którzy już nie żyli – wspominał gen. Marian Januszajtis spotkanie w Moskwie w sprawie organizowania polskiej armii. (RWE, 4.11.1963)

Stalin kłamał od początku

- Wydawało mi się, że potrafię odnaleźć tych ludzi - Józef Czapski o formowaniu armii gen. Andersa i poszukiwaniu polskich żołnierzy na terenie ZSRR. (RWE, 9.04.1984)

Formowanie wojska

- To cud, że ludzie, których Anders wyciągnął ze szpon Stalina, szybko stali się fizycznie zdolni do noszenia broni - powiedział historyk Jacek Wilczur. (PR, 3.11.2012)

Generał Anders i jego armia

O formowaniu Armii Polskiej w ZSRR w latach 1941-42, rekrutacji, uzbrojeniu, kulisach politycznych opowiada historyk prof. Zbigniew Wawer. (PR, 25.08.2012)

Żołnierz, nie polityk

- Największym nieporozumieniem i dramatem było to, że gen. Władysław Anders został wprzęgnięty do polityki - stwierdził historyk Ludwik Malinowski. (PR, 19.02.1987)

Wódz Naczelny odwiedza żołnierzy

- Sikorski był dla nas wszystkim. Oswobodzicielem z niewoli, zwiastunem lepszej przyszłości, gwarantem nadziei na zwycięstwo – mówił Jerzy Głębocki. (RWE, 24.12.1978)

Mówi gen. Władysław Sikorski

- Przemawiam z Moskwy. Żołnierze polscy będą się bić ze śmiertelnym wrogiem wszystkich Słowian o oswobodzenie swojej ojczyzny - słyszymy w nagraniu, które wygłosił gen.... więcej

- Przemawiam z Moskwy. Żołnierze polscy będą się bić ze śmiertelnym wrogiem wszystkich Słowian o oswobodzenie swojej ojczyzny - słyszymy w nagraniu, które wygłosił gen. Sikorski po podpisaniu układu z ZSRS. (RWE, brak daty) zwiń

Dawaliśmy nadzieję

- Na naszych pierwszych występach płakali wszyscy - obdarci, chorzy, ledwo żywi – wspomnienia Ireny Anders o dołączeniu grupy artystów do polskiej armii. (PR, 1991)