Twórca narodowych mitów - Czytam Sienkiewicza. Dręcząca lektura. Mówimy: to dosyć kiepskie, i czytamy dalej. Powiadamy: ależ to taniocha - i nie możemy się oderwać. Wykrzykujemy: nieznośna opera! i czytamy w dalszym ciągu, urzeczeni. Potężny geniusz! - i nigdy chyba nie było tak pierwszorzędnego pisarza drugorzędnego. To Homer drugiej kategorii, to Dumas Ojciec pierwszej klasy - pisał Witold Gombrowicz w swoich "Dziennikach". więcej
Był ratunkiem w potrzebie - Wskazywał narodowi prostą drogę. Był narzędziem Boga, by spełnić jego wolę. I on ją spełnił święcie, za pomocą słowa – słowa Ignacego Paderewskiego czyta lektor. (PR, 1996)
Melancholik w roli ojca narodu - Paradoksem jest, że ktoś, kto w swojej twórczości nieustannie ucieka w marzenia, został przewodnikiem marzeń wszystkich Polaków - mówiła prof. Ewa Paczoska. (PR, 4.01.2016)
Budował poczucie tożsamości - Wyzwalał z kompleksu polskości, przekonania, że jedynym naszym doświadczeniem jest katastrofa, strata państwa, depozyt rozbiorów - mówił prof. Ryszard Koziołek. (PR, 14.03.2016)
Wychowawca pokoleń - W każdym pokoleniu bywaliśmy Skrzetuskim, Kmicicem, Wołodyjowskim, Zbyszkiem z Bogdańca – mówił Wiktor Trościanko w 50. rocznicę śmierci pisarza. (RWE, 1966)
Ratował nas od rozpaczy - Zaznał triumfów co niemiara, ale triumf wśród polskich żołnierzy ewakuowanych do Szkocji w 1940 roku z Francji był chyba największy – uznał Zygmunt Nowakowski. (RWE, 2.07.1961)
Zawsze pisał dobrze - Rodzice pisarza chcieli, żeby był lekarzem, nawet dostał się na studia medyczne, ale przeniósł się na wydział filozoficzno-historyczny – słyszymy w audycji. (PR, 16.09.2005)
Wspaniale konstruował tekst - Kocham Sienkiewicza za język, którym niezwykle operował. Chcę wierzyć w historie przez niego opowiadane – mówił prof. Jerzy Bralczyk, językoznawca. (PR, 26.02.2016)
Oblęgorek – dar od narodu - Moją pracę dla kraju kraj wynagradza w sposób najdoskonalszy i najzgodniejszy z nasza tradycją, bo wynagradza ziemią – pisał Henryk Sienkiewicz. (PR, 7.08.2000)
Wskrzesiciel bohaterskiej przeszłości O pasjach myśliwskich, dworku w Oblęgorku i umiłowaniu wolności przez Henryka Sienkiewicza opowiadał Wacław Grubiński, pisarz i krytyk teatralny. (RWE, brak daty)
Zachwyt nad Sienkiewiczem O kłopotach z dostarczeniem listu z Akademii Szwedzkiej, Nagrodzie Nobla, powodzeniu dzieł Sienkiewicza za granicą, adaptacjach filmowych i teatralnych. (PR, 12.12.1980)
Laureat Nagrody Nobla - To zaszczyt dla syna Polski, o której głoszono, że umarła, a to jeden z tysiącznych dowodów, że ona żyje – mówił Henryk Sienkiewicz po odebraniu nagrody. (PR, 10.09.2001)
Międzynarodowa sława - Sienkiewicz przetłumaczony był na 40 języków. Powieść "Krzyżacy" dwa razy przeczytał Ernest Hemingway – pogadanka literacka Zygmunta Nowakowskiego. (RWE, 30.07.1961)
To było trzęsienie ziemi - Sienkiewicz był w 1903 roku instytucją kulturalną i wtedy w dyskusję światopoglądową wdaje się z nim młody Stanisław Brzozowski – mówił prof. Andrzej Mencwel. (PR, 14.04.1977)
Gombrowicz szarpany emocjami - Walka z Sienkiewiczem to była gra o lewicowy wymiar polskiej kultury, uderzenie w kulturę renesansowego sarmatyzmu - mówiła prof. Maria Olszewska. (PR, 29.01.2015)
Był hipochondrykiem - Pierwszy stworzyłem biografię Sienkiewicza, opierając się na jego listach - mówił prof. Julian Krzyżanowski, redaktor 60-tomowego wydania Sienkiewicza. (PR, 16.04.1976)
Tropami Sienkiewicza Audycja o śladach Sienkiewicza na Podlasiu i Mazowszu – wizyta we wsi Lipków na skraju Puszczy Kampinowskiej, gdzie pojedynkował się Bohun z Wołodyjowskim. (PR, 13.08.1985)
Popełniła mezalians z Sienkiewiczem Opowieść o najbliższych osobach pisarza - rodzicach, żonach, kuzynach, fragmenty pamiętników oraz wspomnienia Marii Korniłowiczówny, wnuczki pisarza. (PR, 29.03.1982)
Marie jego życia O pochodzeniu i rodzinie Henryka Sienkiewcza oraz o kobietach jego życia opowiadała Barbara Wachowicz, autorka biografii pisarza. (PR, 15.02.2016)
Ostatni postój pana Henryka Reportaż Anny Mieczkowskiej z podróży śladami pobytu Henryka Sienkiewicza w Szwajcarii, ostatnie lata pisarza i śmierć w hotelu w miasteczku Vevey. (RWE, 13.11.1963)
I nie doczekałem się wolnej Polski... Wspomnienia o śmierci i uroczystym pogrzebie pisarza w Szwajcarii oraz o sprowadzeniu zwłok do Polski i pochowania Henryka Sienkiewicza na Wawelu. (PR, brak daty)
Poszukiwał spokoju Sienkiewicz zabiegał o prywatność, w hotelach podawał fałszywe nazwiska. Gawęda prof. Andrzeja Gronczewskiego "Podróże Henryka Sienkiewicza", cz.1. (PR, 9.09.1996)
Był włóczegą i wagabundem Ślubne perypetie pisarza z Marią Wołodkowiczówną oraz o potrzebnie podróżowania. Gawęda prof. Andrzeja Gronczewskiego "Podróże Henryka Sienkiewicza", cz. 2. (PR, 10.09.1996)
Zachwycał się światem O sienkiewiczowskiej fenomenologii podróży, która ukształtowała legendę pisarza. Gawęda prof. Andrzeja Gronczewskiego "Podróże Henryka Sienkiewicza", cz. 3. (PR, 11.09.1996)
Jako chłopiec chciał być Napoleonem Pierwszą podróż odbył pisarz do Wiednia w 1873 roku na wystawę dorobku narodów świata. Gawęda prof. Andrzeja Gronczewskiego "Podróże Henryka Sienkiewicza", cz. 4. (PR, 12.09.1996)
Korespondent w wielkim stylu O etapach podróży z Polski do Ameryki i publikacjach "Listów z Ameryki". Gawęda prof. Andrzeja Gronczewskiego "Podróże Henryka Sienkiewicza", cz. 5. (PR, 13.09.1996)
Przełomowa podróż Jak pobyt w Ameryce wpłynął na rozwój warsztatu pisarskiego? Gawęda prof. Andrzeja Gronczewskiego "Podróże Henryka Sienkiewicza", cz. 6. (PR, 16.09.1996)
Z Ameryki przywiózł Zagłobę Prototypy swoich późniejszych postaci Sienkiewicz spotkał w podróży po Ameryce. Gawęda prof. Andrzeja Gronczewskiego "Podróże Henryka Sienkiewicza", cz. 7. (PR, 17.09.1996)
Nie pokochał Paryża Pobyt pisarza w Paryżu w 1878 roku, wyprawa do Normandii oraz trudy podróży. Gawęda prof. Andrzeja Gronczewskiego "Podróże Henryka Sienkiewicza", cz. 8. (PR, 18.09.1996)
Praca pod presją Choroba żony, poszukiwanie lekarzy w Europie i trudach pracy pisarskiej w tym czasie. Gawęda prof. Andrzeja Gronczewskiego "Podróże Henryka Sienkiewicza", cz. 9. (PR, 19.09.1996)
Zafascynowała go Ameryka - Rozkochał się w amerykańskiej wolności i demokracji. Zachwycał się Amerykanami i ich przewagą nad Europejczykami – mówił prof. Lech Ludorowski. (PR, 5.08.2016)
Wypalał setki papierosów - Sienkiewicz "orał" w gazetach przez 10 lat, żył w pośpiechu od odcinka do odcinka, choć tego nienawidził – mówił Zygmunt Nowakowski. (RWE, 1961)
Sienkiewicz w kieracie - W felietonach widać talent, ale nie widać w nich Sienkiewicza - o cotygodniowych kronikach pisarza w "Gazecie Polskiej" mówi Zygmunt Nowakowski. (RWE, 9.07.1961)
Los pielgrzyma O emigracji polskiej po powstaniu listopadowym i znaczeniu "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza w noweli "Latarnik". (PR, 11.06.2003)
To była taka postać od święta - Matka w dzieciństwie widziała ojca od czasu do czasu. Ona się wychowywała u dziadków, a on był stale w rozjazdach - wspominała wnuczka pisarza Maria Korniłowicz. (PR, 2.07.1976)
Myśl mego dziada jest żywa - Mój dziadek jest dla mnie wzorem do naśladowania tego, jak służyć Polsce – mówiła Maria Sienkiewicz. Wnuczki wspominają Henryka Sienkiewicza, (PR, 6.10.1996)
Wygładzał ludzkie troski Rodzinne wspomnienia, anegdoty o słynnym dziadku przedstawiała Maria Korniłowiczówna, wnuczka pisarza, z okazji 50. rocznicy śmierci pisarza. (PR, 10.11.1966)
Jego opinie nie znajdowały sprzeciwu - Do swoich słuchaczy mówił głosem swobodnym i spokojnym, raczej nie donośnym, nie zapalając się przy tym zupełnie - wspominał płk Konrad Libicki. (RWE, 30.05.1976)
Grałem dla niego tango - Dostałem od niego egzemplarz "W pustyni i w puszczy" z podpisem, co było dla mnie jedną z najcenniejszych pamiątek – wspominał Stanisław Baliński, poeta. (RWE, 26.12.1967)
Pokrzepiciel serc polskich - Jako pokrzepiciel serc rehabilitował przeszłość, przywracał sens walce o wolność, wskrzeszał radość życia – mówiła Zofia Kossak-Szczucka o Sienkiewiczu. (PR, 10.11.1966)
Pokazywał romantyczną przeszłość Jarosław Iwaszkiewicz mówi o sile Sienkiewicza i odczytuje swój felieton napisany w 10. rocznicę śmierci Sienkiewicza pt. "Czytanie Sienkiewicza". (PR, 10.11.1966)
Pisał dla Polski - Jest coś w tym pisarzu, co garnie do niego nas i obcych – mówił Jan Parandowski, pisarz i prezes polskiego PEN Clubu z okazji 50. rocznicy śmierci pisarza. (PR, 10.11.1966)
Mówiliśmy do niego "wuju" Był bardzo pracowity. Pisał wszędzie. Dużo podróżował. Był serdeczny, ale trochę nieśmiały – pisarza wspominają kobiety z rodziny, m.in. wnuczka i żona syna. (PR, 5.07.1973)
Nie pamiętam go nigdy uśmiechniętego - Był niewysoki, dość okrągły, o jasnych blond włosach i poważnych smutnych oczach za złotymi okularami - mówił Jan Jundziłł Baliński, syn przyjaciela poety. (RWE, 30.05.1976)
Pierwsze spotkanie - Jego sława była tak wielka, że siedzenie blisko niego wydawało się zaszczytem, starałam się uchwycić każe jego słowo – wspominała Janina Żółtowska. (RWE, 30.05.1976)
Baliśmy się go panicznie - Brał dzieci za ręce, sprawdzał czystość paznokci, pytał, czy wymyliśmy uszy i zęby - wspominała jedna z pracownic Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. (RWE, 30.05.1976)
Rosjanie zabronili przemawiać - Odsłonięcie pomnika Mickiewicza odbywało się w zupełnej ciszy. Sienkiewicz zdjął kapelusz, a za nim wszyscy odkryli głowy - mówił Jan Fryling. (RWE, 30.05.1976)
Prośba mieszkańców Czech - Trumnę ze zwłokami, w drodze ze Szwajcarii do Polski, zatrzymano na dzień w Pradze. Czesi oddali hołd ulubionemu pisarzowi - wspominał Zdzisław Szczerbiński. (RWE, 30.05.1976)
Zbiory archiwaliów Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie związanych z Henrykiem Sienkiewiczem prezentuje dr Marta Kacprzak więcej