18 grudnia 2015 r. Senat przyjął uchwałę, ustanawiającą od 1 stycznia - Rok Henryka Sienkiewicza. "Poprzez swoją twórczość, publicystykę i działalność społeczną budził świadomość narodową, uczył dumy z polskości, umiłowania ojczyzny i zdolności do poświęceń – podkreślili senatorowie.
W tym roku mija 170 rocznica urodzin i 100 rocznica śmierci, polskiego literata i noblisty. Był nie tylko literatem, ale zaangażowanym społecznikiem i ambasadorem polskości. Posiadał klasę prawdziwego Europejczyka. – Francja miała swojego Aleksandra Dumas’a, a my Henryka Sienkiewicza – powiedział Andrzej Janisz, dziennikarz sportowy Polskiego Radia, historyk. - Pisał on ku pokrzepieniu serc, zachwycał czytelników frazą i stylem. - Przez wiele lat, ludzie w Polsce „myśleli Sienkiewiczem”. Wizja Potopu Szwedzkiego, Bitwy pod Grunwaldem, Kamieńca Podolskiego, przesłonięte były obrazami pisarza. Ponadto każda postać, wymalowana przez pisarza, wyglądała jak człowiek z krwi i kości - dodał dziennikarz.
- Sienkiewicz był człowiekiem wielkiej pracowitości i dokładności, a ponadto, o czym się nie mówi, miał doskonałą pamięć. Poza tym miał szczególny typ wyobraźni artystycznej. Swoje dzieła tworzył w głębokim akcie kreacji wewnętrznej, przeżywał wówczas pewien rodzaj ekstazy twórczej, wtedy w jego wyobraźni pojawiały się postaci o skończonym wyglądzie - powiedział prof. dr hab. Lech Ludorowski prezes Towarzystwa im. Henryka Sienkiewicza w Lublinie.
– Był to pisarz uznany i wielki, ale także czczący tych, którzy byli uznani i wielcy. Był ogromnym społecznikiem, kiedy miał się czym dzielić, pomagał kolegom po piórze, zarówno w oficjalny sposób, ale i niejawnie - powiedziała Grzegorz Leszczyński, krytyk i historyk literatury znawca literatury przełomu XIX i XX wieku, wykładowca na Uniwersytecie Warszawski. - W swoim majątku, w Oblęgorku założył miejsce dziennego pobytu dla „dzieci ulicy”, stworzył też fundusz dla twórców, chorujących na cukrzyce choroby płucne.
Jego sława przypadła na trudne, rewolucyjne czasy. Miał on jednak niebywałą odwagę cywilną. Po upadku ostatniego, wielkiego, powstania styczniowego, który odebrał nadzieje, stał się ambasadorem Polski - narodu pozbawionego własnej państwowości.
10 grudnia 1905r Polska święciła triumf - Henryk Sienkiewicz, jako pierwszy polski pisarz odbiera z rok króla szwedzkiego, Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury - za „wybitne osiągnięcia w dziedzinie eposu” i jak podkreślił jeden z jurorów, „rzadko spotykany geniusz, który wcielił w siebie ducha narodu”. W swoim odczycie noblowskim laureat powiedział, że choć Polska uważana jest za martwą i pogrzebaną, to jednak dzięki jego nagrodzie dała ona świadectwo swej sile przetrwania i woli zwycięstwa.
Pogrzeb Henryka Sienkiewicza odbył się w Szwajcarii. Mimo, że początkowo władze austriackie udzieliły zezwolenia na sprowadzenie prochów do Polski, jednak mieszkający tam rodacy, uznali, że nie ma warunków, aby zgotować pisarzowi, godny pogrzeb w ojczyźnie. Powiedziano wówczas, że Sienkiewicz wróci do ojczyzny, kiedy przyjdą lepsze czasy. Tak też się stało. Po odzyskaniu niepodległości, w stolicy, powstał Główny Komitet Sprowadzenia Zwłok Henryka Sienkiewicza, w skład którego weszli członkowie rządu i parlamentu oraz przedstawiciele świata kultury i nauki. Prochy pisarza spoczęły w podziemiach katedry św. Jana w Warszawie, którą umiłował jako dziecko.
Na audycję „Familijna Jedynka" w Pierwszym Programie Polskiego Radia, zapraszają Mariola i Maciej Orłowscy.
***
Tytuł audycji: „Familijna Jedynka"
Prowadzili: Mariola i Maciej Orłowscy
Data emisji: 6.01.2016 r.
Godzina emisji: 06.00
kawa
