Redakcja Programów Katolickich

Historie zapisane w kościach

Ostatnia aktualizacja: 15.06.2018 06:00
Co można odkryć szukając śladów sprzed 1050 lat, czy współcześnie pamięć, buduje naszą tożsamość i czy warto pamiętać historie sprzed ponad 1000 lat? W Familijnej Jedynce spojrzymy na 1050 - lat pierwszego biskupstwa w Polsce, okiem świeckich i duchownych.
Audio
Poznań
PoznańFoto: Pixabay/tpsdave

„Poznań. Chrystus i my” – pod takim hasłem upływa Wielkopolski jubileusz 1050-lecia pierwszego biskupstwa w Polsce. Od 22 do 24 czerwca w Poznaniu, trwać będą główne obchody. Kościołem jubileuszowym będzie katedra poznańska na Ostrowie Tumskim.

Biskupstwo poznańskie w latach 968-1000 obejmowało całe państwo polskie i było wprost zależne od Stolicy Apostolskiej. Biskup Jordan, ustanowiony przez papieża Jana XIII, zapoczątkował historię polskiej hierarchii kościelnej, a książę Mieszko I zbudował w Poznaniu pierwszą katedrę na ziemiach polskich. Do 1798 r. do biskupstwa poznańskiego należała m.in. Warszawa, a dopiero w 1821 r. podniesiono je do rangi arcybiskupstwa i metropolii. W momencie przybycia biskupa Kościół przybiera widzialną strukturę i wnosi porządek prawny, kanoniczny w życie społeczne. To jest przełom zarówno w sensie wiary, jak i w sensie kultury, cywilizacji – podkreślił abp Stanisław Gądecki, metropolita poznański, który jest 97. biskupem poznańskim, czyli 96. następcą biskupa Jordana.

35 lat temu, 20 czerwca 1983 r. w katedrze poznańskiej Jan Paweł II mówił o Poznaniu, jako mieście wielkiej tradycji i mieście, które wyznacza w życiu narodu styl budowania współczesnego dobra. W opinii abp. Stanisława Gądeckiego, metropolity poznańskiego, słowa te są aktualne również dziś. – To wyzwanie budowania dobra wspólnego jest ważne od wieków. Szczególnie widoczne było to w XIX wieku, kiedy to podczas zaborów, ziemie pod władaniem Prus były wzorem dla pozostałej części podzielonej ojczyzny. Naszym największym dziedzictwem jest to, co wywodzi się sprzed 1050-lecia, kiedy to wraz z biskupem Jordanem rozpoczęliśmy wspólną drogę ku cywilizacji zachodniej Europy i ewangelicznym standardom życia – mówił arcybiskup i dodał, że pamięć, która zwraca uwagę na długą drogę, jaką przebyliśmy i to jak nie wolno ulegać pesymizmowi jest bardzo ważna, aby nie lekceważyć wysiłku naszych przodków w odzyskanie niepodległości państwa.

- Człowiek nie może funkcjonować w świecie społecznym, bez świadomości posiadania własnej przeszłości wyróżniającej go od innych i kształtujących jego tożsamość – mówił Jan Paweł II. Papież Franciszek zwracał zaś uwagę, że kiedy narody tracą pamięć, tracą również swoją tożsamość.

Jak tłumaczył prof. Radosław Lolo, z Akademii Humanistycznej im Aleksandra Gieysztora, człowiek jest tak skonstruowany, że lubi wiedzieć, ale lubi też dotknąć. - W najstarszej diecezji poznańskiej, mamy taki artefakt, który pozwala wrócić do początku historii Kościoła w Polsce, miejsca które było zalążkiem naszej 1050-letniej historii – mówił ekspert.

Gość audycji zwrócił też uwagę, że istnieje pamięć, która tworzy tożsamość. - Jest ona oparta nie tylko na informacji, ale także na wiedzy uwewnętrznionej, która mówi o tym kim jesteśmy i tworzy kontekst w którym żyjemy. O tym, jak ważna jest pamięć mówi także wielokrotnie Pismo Święte – dodał prof. Lolo.

Z tą opinią zgodził się o. Paweł Krupa, historyk teologii. – Historia jest niezmienna, ale nasz sposób pamiętania to zupełnie inna rzecz. – Powinniśmy dokładać wszelkich starań, aby zapamiętać to co było i opowiedzieć to w taki sposób, aby móc z historii wyciągać wnioski. Przez wiele lat używaliśmy historii do pocieszania, teraz trzeba zaś pilnować, aby nie wydobywać z niej tylko niechlubnych elementów – dodał dominikanin.

Dwa lata temu w 1050-lecie chrztu Polski powstała monstrancja, w której użyto złoto i drzewo dębowe, ścięte w 966 r. Zdaniem archeolog prof. Hanny Marii Kóčki-Krenz, to namacalny dowód połączenia początków chrześcijaństwa ze współczesnymi czasami. - Daje to dużą satysfakcję, ale także poczucie, że jesteśmy tylko ogniwem w długim ciągu zdarzeń naszego narodu. Jesteśmy na tym świecie tylko pewien czas, a miejsce w jakim się obecnie znajdujemy, to konsekwencja decyzji podejmowanej przed ponad 1050 lat w centrum piastowskiej domeny. My jesteśmy jedynie spadkobiercami tej decyzji – oceniła archeolog.

Jan Paweł II w książce „Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci” definiuje pojęcie ojczyzny: Wyraz ojczyzna łączy się z pojęciem i rzeczywistością ojca. Ojczyzna to jest poniekąd to samo co ojcowizna, czyli zasób dóbr, które otrzymaliśmy w dziedzictwie po ojcach. Ojczyzna więc to jest dziedzictwo, a równocześnie jest to wynikający z tego dziedzictwa stan posiadania – w tym również ziemi, terytorium, ale jeszcze bardziej wartości i treści duchowych, jakie składają się na kulturę danego narodu.

 

W audycji także rozmowa z ks. prof. Andrzejem Choromańskim z Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan z okazji papieskiej pielgrzymki do Genewy, gdzie Ojciec Święty udaje się w związku z 70-leciem Światowej Rady Kościołów.


Posłuchaj
03:43 [ PR1]PR1 (mp3) 17 czerwiec 2018 06_50_53.mp3 Rozważania do niedzielnych czytań

01:37 [ PR1]PR1 (mp3) 17 czerwiec 2018 06_15_34.mp3 Kochane życie - felieton Elżbiety Nowak

12:05 [ PR1]PR1 (mp3) 17 czerwiec 2018 08_24_01.mp3 Ważne sprawy

11:50 [ PR1]PR1 (mp3) 17 czerwiec 2018 08_37_21.mp3 Magazyn Z Życia Kościoła

    


Na audycję „Familijna Jedynka" w Pierwszym Programie Polskiego Radia zapraszają: Mariola i Maciej Orłowscy.

Tytuł audycji: „Familijna Jedynka"

Prowadzili: Mariola i Maciej Orłowscy.

Data emisji: 17.06.2018 r.

Godzina emisji: 06.00