Pierwszym zespołem polskich rewelersów był Chór Dana. Formacja ta powstała w 1928 roku z inicjatywy Leona Badowskiego, chórzysty Opery Warszawskiej Teatru Wielkiego, zaangażowanego członka między innymi kabaretu Qui Pro Quo. Szukając do współpracy niedużego chórku, który miałby akompaniować soliście, zwerbował do współpracy Mieczysława Fogiela. Ćwiczący pod dyrekcją Wacława Lachmana kwartet zgłosił się do dyrektora teatru Qui pro Quo, Jerzego Boczkowskiego, który ich twórczość skrytykował. Lachmana zastąpił kierownik artystyczny Władysław Daniłowski.
Pod jego dyrekcją muzycy odeszli od popularnej wówczas wizji muzyki jazzowej, typowej dla rewelersów (ang. reveler - hulaka), zwrócili się za to w stronę łatwiejszych utworów, czyli tang. Ich wytężoną pracę z uznaniem obserwowali pisarze i twórcy tekstów piosenek kabaretowych, Julian Tuwim i Marian Hemar.
Ukoronowaniem ciężkiej pracy Chóru Dana był jego debiut w rewii Gabinetu Figur Wojskowych 18 maja 1929. Zespół, który początkowo miał nosić nazwę Wesoła Piątka Dana, z powodu repertuaru tang argentyńskich przemianował się jednak na Coro Argentino V. Dano. Egzotycznym wyglądem i dopracowanym, świeżym repertuarem śpiewacy z miejsca podbili serca publiczności, która wzięła ich za gwiazdy zza granicy.
Daniłowski, który już wówczas posługiwał się przydomkiem "Dan", pseudonimy nadał też innym członkom kwartetu. W ten oto sposób świat pierwszy raz usłyszał o Mieczysławie Foggu.
Twórczość Chóru Dana wyznacza początek dekady polskiego tanga, która przypadała na lata 1929-1939. Pzełożyła się na rozkwit kariery Mieczysława Fogga, z którym to artystą ściśle związały się dalsze losy polskiego tanga. A chórek towarzyszył takim artystom jak: Adolf Dymsza, Stefcia Górska, Hanka Ordonówna, Zula Pogorzelska. Wystąpił w wielu polskich filmach przedwojennych. Jego akompaniatorem i aranżerem był między innymi Witold Lutosławski.
***
Innym znanym zespołem rewelersów był Chór Eryana, polski męski zespół wokalny utworzony w 1930 roku przez Jana Ernsta, kompozytora, pianistę, aranżera. Zespół tworzyli Adam Lach, Sławomir Neczypór, Bolesław Szatański oraz Mieczysław Ziołowski. Zadebiutowali 5 lutego 1931 we lwowskim Teatrze Nowości podczas rewii akademickiego teatrzyku Nasze Oczko. Rok później zespół dokonał pierwszego nagrania.
Na przestrzeni lat - w które wchodziły przerwy związane między innymi z II wojną światową - prowadził ożywioną działalność koncertową, brał udział w wielu audycjach radiowych, nagrywał piosenki. Skład chóru tworzyli Roman Dąbrowski, Anatol Kobyliński, Bolesław Niemyski, Kazimierz Szubka, Jerzy Jagielski, Leonard Jakubowski, Henryk Rawski, Włodzimierz Baltarowicz, Włodzimierz Bożyk, Tadeusz Jasłowski, Stanisław Wendeker, Józef Zubek oraz Stanisław Zych. Zespół wystąpił w eksperymentalnym pierwszym programie TVP wyemitowanym 25 października 1952. Po raz ostatni wystąpił przed publicznością w sali koncertowej Filharmonii Narodowej w Warszawie 6 marca 1966 roku.
***
W "Historii polskiego folku" wspomnieliśmy także o Chórze Juranda. Formacja powstała w 1932 roku, założona przez Jerzego Koszutskiego, pseud. Jurand. Podstawą jej repertuaru były parodie muzyczne, utwory groteskowe, romanse cygańskie i rosyjskie, a także kuplety, czyli popularne przeboje muzyki lżejszej. Chór Juranda znany był z występów w Wielkiej Rewii i w wielu teatrzykach rewiowych w Warszawie. Koncertował również za granicą, np. w Holandii, Estonii i na Łotwie. Po licznych zmianach w składzie zespołu, a następnie długich dyskusjach zdecydowano się rozwiązać grupę. Po raz ostatni przed publicznością Chór Juranda wystapił w roku 1960.
Więcej ciekawostek o historii rewelersów, męskich grup wokalnych i gwiazd przedwojennej polskiej estrady w nagranich audycji. Zapraszamy do słuchania.
***
Tytuł audycji: Historia Polskiego Folku
Prowadzi: Wojciech Ossowski
Data emisji: 23.06, 30.06, 7.07, 14.07.2018
Godzina emisji: 9.40
at/gs
