Radiowe Centrum Kultury Ludowej

"Od wschodu Słońca", Fundacja Ważka

Ostatnia aktualizacja: 06.02.2020 13:50
Laureat wyróżnienia w konkursie na Fonogram Źródeł Roku 2014.
Okładka płyty Od wschodu słońca.
Okładka płyty "Od wschodu słońca".Foto: mat. pras.

Wyróżnienie przyznane za umiejętne ukazanie mozaiki kulturowej współczesnego regionu dolnośląskiego.  "Od wschodu słońca... Tradycje muzyczne na Dolnym Śląsku". Płyta została wydana dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu Fundacji Ważka "Prze-twórcy ludowi".

Na płycie znalazły się pieśni i tańce nagrywane podczas badań terenowych prowadzonych przez członków zespołu Fundacji Ważka w okresie od maja do listopada 2014 r. Całość materiału została zarejestrowana podczas spotkań ze śpiewakami i zespołami w wiejskich świetlicach lub ich domach prywatnych. Wykonawcy, których utwory znalazły się na płycie zamieszkują powiaty: bolesławiecki, legnicki, lubiński, lwówecki, oleśnicki, polkowicki województwa dolnośląskiego, reprezentując jednocześnie tradycje wybranych grup osadniczych przybyłych na te tereny po II wojnie światowej.

Płyta „Od wschodu słońca... Tradycje muzyczne na Dolnym Śląsku” zawiera 35 utworów, pieśni i tańców, prezentujących bogate i złożone tradycje muzyczne regionu. Pracując nad wydawnictwem, staraliśmy się nagrać możliwie najstarszy, obrzędowy repertuar obecny na Dolnym Śląsku oraz ważne dla naszych wykonawców pieśni i tańce. Zależało nam również na zaprezentowaniu zbiorowości aktywnie działających w zakresie muzyki tradycyjnej.

Na płycie utrwalono pieśni i tańce wykonywane przez dolnośląskich muzyków i śpiewaków, głownie są to osoby urodzone w latach 20-tych i 30-tych XX wieku, będące reprezentantami wybranych grup osadniczych – polskich reemigrantów z terenów Bośni, Górali Czadeckich, przesiedleńców z Kresów Wschodnich oraz Łemków. Pieśni wykonywane są solo, w duetach, przez głosy męskie i żeńskie, jak również przez zespoły ludowe działające na tym terenie.

Dobierając repertuar często kierowaliśmy się unikatowością danego utworu albo jego wyjątkowym wykonaniem - w rezultacie repertuar, który wszedł w skład wydawnictwa nie był nigdy wcześniej zarejestrowany i opublikowany. Na płycie znalazły się pieśni związane z obrzędami dorocznymi (kolędy, pastorałki, pieśń wiosenna, wielkopostna), weselem, chrzcinami, pieśni rekruckie, wojenkowe, dziadowskie, oraz tańce, pieśni liryczne i ballady.
Na płycie „Od wschodu słońca... Tradycje muzyczne na Dolnym Śląsku” znalazły się pieśni i tańce nagrywane podczas badań terenowych prowadzonych przez członków zespołu Fundacji Ważka w okresie od maja do listopada 2014 r. Całość materiału została zarejestrowana podczas spotkań ze śpiewakami i zespołami w wiejskich świetlicach lub ich domach prywatnych. Wykonawcy, których utwory znalazły się na płycie zamieszkują powiaty: bolesławiecki, legnicki, lubiński, lwówecki, oleśnicki, polkowicki województwa dolnośląskiego, reprezentując jednocześnie tradycje wybranych grup osadniczych przybyłych na te tereny po II wojnie światowej.

Na płycie utrwalono pieśni i tańce wykonywane przez dolnośląskich muzyków i śpiewaków, głownie są to osoby urodzone w latach 20-tych i 30-tych XX wieku, będące reprezentantami wybranych grup osadniczych – polskich reemigrantów z terenów Bośni, Górali Czadeckich, przesiedleńców z Kresów Wschodnich oraz Łemków. Pieśni wykonywane są solo, w duetach, przez głosy męskie i żeńskie, jak również przez zespoły ludowe działające na tym terenie.

Dobierając repertuar często kierowano się unikatowością danego utworu albo jego wyjątkowym wykonaniem, w rezultacie repertuar, który wszedł w skład wydawnictwa nie był nigdy wcześniej zarejestrowany i opublikowany. Na płycie znalazły się pieśni związane z obrzędami dorocznymi (kolędy, pastorałki, pieśń wiosenna, wielkopostna), weselem, chrzcinami, pieśni rekruckie, wojenkowe, dziadowskie, oraz tańce, pieśni liryczne i ballady.

Lista utworów

  1. Klap Kozuniu - Kolędowanie Z Kozą
  2. Na Światyj Weczer - Kolęda
  3. Od Wschodu Slońca - Kolęda
  4. Cztery Lata Zawsze Pasał - Pastorałka
  5. W Żłóbku Na Sianie - Kolędowanie Z Szopką
  6. Powidaly Szczedracy - Kolędowanie Na Szczodry Wieczór
  7. Bożaja Maty Rizy Bilyła - Pieśń Wiosenna
  8. Oj, Iszła, Iszła Świata Jelena - Pieśń Apokryficzna
  9. Dajże Mi Bożeńku - Przyśpiewka Weselna
  10. Myśliłas Mamyczko - Przyśpiewka Weselna
  11. Oj Czepyly Paniu Młodu - Przyśpiewka Oczepinowa
  12. Pomału Mnie Rozplatajcie - Pieśń Oczepinowa
  13. Szeroka Droga Do Boga - Pieśń Weselna, Na Wyjazd Z Kościoła
  14. Iskiereczka Ognia Gałązeczka - Pieśń Weselna
  15. Tajdany - Tajdany Weselne
  16. Przyjechał Do Niej Pod Malowany Ganek - Pieśń Weselna, Liryczna
  17. Kume Nasz Szto Nam Dasz - Przyśpiewka Chrzcinna
  18. Cygan Lub Madjar - Taniec
  19. Potriaska - Taniec Weselny
  20. Kosa - Taniec Żniwny
  21. Roman - Kuca - Taniec
  22. Kolo - Taniec
  23. Od Lwowa Do Gródka - Pieśń Rekrucka
  24. Doslo Pismo Iz Srbije - Pieśń Rekrucka
  25. 16. Lipca Z Rana - Pieśń Wojenkowa
  26. Oj Ty Stary Siwaku - Pieśń Liryczna
  27. Przed Skończeniem Świata - Pieśń Dziadowska
  28. Chodył Dziadok Po Tym Świti - Pieśń Wielkopostna I Pogrzebowa
  29. Raniusieńko W Niedzielę - Ballada
  30. W Nedileńku Raneńko - Ballada
  31. Hej Na Wygonie - Pieśń Liryczna
  32. Sucho Lipko Rozwijaj Się - Pieśń Liryczna
  33. Wczoraj Był Deszczyk Dzisiaj Pogoda - Pieśń Liryczna
  34. Wysoki Las Niskie Pole - Pieśń Liryczna
  35. Daleko Mi Je Biser Jadrana - Pieśń Liryczna

Wykonawcy

Bronisława Chmielowska - 1, 5, 13, 16, 23, 31, 34
Olga Trochanowska - 2, 6, 10, 11, 17
Marta Koreń - 2, 6, 10, 11, 17
Katarzyna Bochenek - 3
Teresa Fuczyło - 4
Ludwika Mazij - 4
Stanisława Dąbrowska - 4
Anna Klimasz - 7, 8, 9, 19, 28, 30
Teodora Smarż - 7, 8, 9, 19, 28, 30
Zespół Ludowy Milikowianki - 12
Teresa Drozdek - 14
Olga Burdyna - 14
Emilia Maślak - 15
Piotr Hojniak - 18, 26
Zespół Górali Czadeckich Dawidenka - 20, 21
Zespół Śpiewaczy Ocice - 22, 35
Maria Janeczko - 24
Stanisław Janeczko - 24, 25
Stanisława Latawiec - 27, 29, 33
Aniela Kopała - 32

***

Skład jury Fonogramu Źródeł 2014:

prof. Piotr Dahlig - etnomuzykolog, Instytut Muzykologii UW

dr Weronika Grozdew-Kołacińska - etnomuzykolog, Instytut Sztuki PAN

Piotr Kędziorek - dziennikarz Programu 2 PR

Anna Szewczuk - kierowniczka RCKL, Program 2 PR

Anna Szotkowska - dziennikarka Programu 2 PR

jury przyznało Nagrodę Specjalną w wysokości 2500 zł Fundacji Klamra z Żywca za album Macieja i Katarzyny Szymonowiczów „Gajdosze” - imponujące wydawnictwo etnograficzne ukazujące tradycję muzyczną i współczesność beskidzkich gajdoszy.

Dwie równorzędne pierwsze nagrody: Wydawnictwu In Crudo za monografię „Marian Bujak z Szydłowca. Portret skrzypka” wszechstronnie ukazującą styl i repertuar wybitnego muzyka radomskiego oraz Wydawnictwu Księży Młyn za album Aldony Jadwigi Plucińskiej „Polskie Zwyczaje Rodzinne” z dołączonymi bezcennymi nagraniami z Archiwum Folkloru Religijnego Instytutu Muzykologii KUL.

Drugą nagrodę otrzymały ex aequo: Stowarzyszenie Krusznia za album „Dorzecze Niemna. Śladami Oskara Kolberga” będący świadectwem żywotności muzycznej tradycji regionów nadniemeńskich oraz Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej za płytę „Kapela Byrtków z Pewli Wielkiej” za bogaty obraz kultury dudziarskiej regionu żywieckiego.

Trzecią nagrodę Jury przyznało Instytutowi Sztuki Polskiej Akademii Nauk za album „Gdyby Kolberg miał fonograf" za próbę konfrontacji dziedzictwa kolbergowskiego z dwudziestowieczną dokumentacją fonograficzną.

Jury z zadowoleniem podkreśla wyjątkowo wysoki poziom nadesłanych fonogramów i przyznaje wyróżnienia dla zespołu Białopotocanie za staranne udokumentowanie kultury tanecznej własnego regionu; dla Wydawnictwa Acte Prealable i Kapeli Marty Cichej za wierne odtworzenie stylu i repertuaru skrzypków sieradzkich; dla Wydawnictwa In Crudo za historyczną dokumentację i przybliżenie atmosfery autentycznego muzykowania na Scenie Korzenie na płycie „I po ścianach. Muzyka z Remontu 1994-96”; dla Fundacji Ważka za umiejętne ukazanie mozaiki kulturowej współczesnego regionu dolnośląskiego na płycie „Od wschodu Słońca…”.

Zobacz więcej na temat: Nowa Tradycja