Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Jak nie grać Chopina? Rozmowa z Katarzyną Popową-Zydroń

Ostatnia aktualizacja: 28.07.2021 11:00
W audycji „Chopin na ludowo” rozmawialiśmy z prof. Katarzyną Popową-Zydroń, pedagogiem, pianistką oraz przewodnicząca jury Eliminacji do Konkursu Chopinowskiego. Jak uczy swoich studentów grać Mazurki Chopina? Jak ważne dla lepszego zrozumienia źródeł inspiracji artysty są pierwowzory ludowe? Czy znajomość nagrań muzyki ludowej może pomóc w zrozumieniu mazurków Chopina?
Audio
  • Jak nie graćChopina? Rozmowa z Katarzyną Popową-Zydroń (Radio Chopin/Chopin na ludowo)
Przewodnicząca jury Katarzyna Popowa-Zydroń podczas ogłoszenia wyników pierwszego etapu XVII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Filharmonii Narodowej w Warszawie
Przewodnicząca jury Katarzyna Popowa-Zydroń podczas ogłoszenia wyników pierwszego etapu XVII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Filharmonii Narodowej w WarszawieFoto: PAP/Radek Pietruszka

- Nie tylko mazurki, wszystkie tance ludowe warto zobaczyć „w naturze”. To bardzo przybliża energię, która jest w tym tańcu! – mówiła prof. Popowa-Zydroń – Czy jest to absolutnie niezbędne? Tu bym dyskutowała. Znam wielu artystów zagranicznych, świetnych wykonawców mazurków, którzy nigdy nie tańczyli tego tańca. Jest coś takiego jak instynkt muzyczny. Podpowiada wrażliwym muzycznie, jaka jest energia wyskoku, na ile można opuścić to „trzy”, by było jeszcze w tym trójdzielnym takcie.

Świadomość cech polskiej muzyki ludowej jest ważna w pojmowaniu chopinowskiej twórczości. Tempo rubato, otwarta forma, wariantowość, która jest niezwykle istotna dla interpretacji, ale i trudna. Sam Chopin zapisywał powtórzenia jako identyczne frazy.

- Trzeba wiedzieć, czym były mazurki dla Chopina – zwracała uwagę profesor – To często osobista spowiedź. On to pisał prawie że dla siebie i dla najbliższych ludzi. To był rodzaj łączności z ojczyzną, za którą tęsknił. Ale, jak wspomniałam, ludzie bardzo muzykalni są to w stanie wyczytać.

Jak zatem pedagog tłumaczy swoim uczniom specyfikę tej muzyki?

- Dość często gram na lekcjach. To najłatwiejszy sposób. Mówię do studentów tak: „przegraj sobie te wszystkie mazurki i powiedz mi, który chcesz grać”. Jeśli w środku w człowieku nie obudzi się naturalności, to będzie jakieś „sztuczydło”. To są niuanse, niuansiki. Ciut za wcześnie, ciut za późno i już słychać, że to fake.

Profesor Katarzyna Popowa-Zydroń namawia swoich studentów do własnych improwizacji i odwagi w podejmowaniu się interpretacji otwartych form chopinowskich utworów.

- Jak grać mazurki?? – profesor uśmiechnęła się – Mogę tylko powiedzieć, jak nie grać! Na pewno nie wolno tego grać bez rytmu i bez poczucia pulsu, bo jest tzw. rubato. Na pewno nie można grać ich ciężko, nie można nie umieć zagrać legato i różnego rodzaju staccato. Jest masa elementów, które można źle wykonać w mazurkach. Nie można zapominać, że jest to dzieło sztuki.

Słuchaliśmy interpretacji Mazurków w wykonaniu Artura Rubinsteina, Katarzyny Popowej-Zydroń i jej uczniów. W kąciku ludowym melodie i opowieści (także o Chopinie) muzyków tradycyjnych, m.in.: Jana Tarnowskiego z Domaniowa oraz inspirowane Chopinem mazurki w wykonaniu Janusza Prusinowskiego i jego Kompanii. 

Profesor Katarzyna Popowa-Zydroń ukończyła studia w klasie fortepianu prof. Zbigniewa Śliwińskiego. Jest pedagogiem, profesorem i kierownikiem katedry fortepianu w Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Za swoje osiągnięcia została uhonorowana m.in. medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis" i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

***

Tytuł audycji: Chopin na ludowo

Prowadził: Kuba Borysiak

Gość: prof. Katarzyna Popowa-Zydroń

Data emisji: 27.07.2021

Godzina emisji: 20.00

Czytaj także

Eliminacje do Konkursu Chopinowskiego. "Pod koniec napięcie było już bardzo wysokie"

Ostatnia aktualizacja: 25.07.2021 11:30
- To duży wysiłek, żeby się wciąż mobilizować. Gdy ktoś zaczyna grać i od razu widać, że ten człowiek ma coś do powiedzenia od siebie, że operuje dźwiękiem, że jego fraza jest przekonująca, to łatwo jest słuchać. Gorzej, gdy zaczyna się taka standardowa produkcja i myśli zaczynają gdzieś uciekać – mówiła w Dwójce prof. Katarzyna Popowa-Zydroń, przewodnicząca jury podczas eliminacji do XVIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina. 
rozwiń zwiń