Radiowe Centrum Kultury Ludowej

W poszukiwaniu melodii ludowych w dziełach Fryderyka Chopina

Ostatnia aktualizacja: 17.08.2021 20:00
"Nie ma najmniejszej wątpliwości, że chodzi o motyw ludowy" - napisał Oskar Kolberg, rozwiewając wątpliwości Maurycego Antoniego Schuza co do tego, czy Chopin sam wymyślił temat Fantazji A-dur na tematy polskie...
Audio
  • W poszukiwaniu melodii ludowych w dziełach Fryderyka Chopina (Radio Chopin/Chopin na ludowo)
Fryderyk Chopin, rzeźba
Fryderyk Chopin, rzeźbaFoto: Shutterstock

Fantazji A-dur na tematy polskie trzy tematy uzupełniają się, tworząc całość, zwaną "narodową". Pierwszy temat to pieśń romansowa o Laurze i Filonie, drugi - melodia dumki, przypisywana Kurpińskiemu. Trzeci, najbardziej interesujący nas temat, to melodia tańca kujawiaka. To właśnie o niej wypowiedział się wielki polski folklorysta - Oskar Kolberg. Pierwowzór melodii chopinowskiego kujawiaka miał znaleźć w Służewie (Kujawy). Jak trafiła do Fryderyka Chopina? Nie wiadomo. Kolberg stawia dwie hipotezy: kompozytor usłyszał ją w rodzinie Wodzińskich w samym Służewie lub jeden z Wodzińskich zanucił ją muzykowi.

W audycji słuchaliśmy Fantazji A-dur na tematy polskie op. 13 w wykonaniu Władysława Kędry, laureata IV nagrody na IV Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w Warszawie, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Witolda Rowickiego. Z kolei słuchane przez nas Rondo à la krakowiak F-dur, op. 14 to druga próba zmierzenia się Chopina z orkiestracją. Chopinowski Krakowiak przeznacza orkiestrze jedynie funkcję towarzysząco-dopowiadającą soliście. Ronda à la krakowiak F-dur, op. 14 słuchaliśmy w wykonaniu Stefana Askenazego oraz Residentie Orkestr Den Haag pod kierownictwem Willema van Otterloo.

W tych dość wczesnych utworach Chopina (Fantazja A-dur na tematy polskieRondo à la krakowiak) usłyszeć możemy, jak kompozytor wykorzystywał ludowe cytaty i jak mocno ludową twórczością się inspirował.

W audycji dokonaliśmy "analizy porównawczej" Chopinowskich dzieł z archaicznymi wzorcami ludowymi. Słuchaliśmy archiwalnych nagrań kujawskich kujawiaków: kujawiaka wygranego na fujarce w wykonaniu Jana Twardowskiego z Dębniaków, kujawiaka i kujawiaka-owczarka zagranych na skrzypcach przez Władysława Kochanowskiego z Sinarzewa, kujawiaka w wykonaniu Kapeli spod Kowala, kontynuującej tradycje muzyczne i taneczne Kujaw. Usłyszeliśmy także krakowiaki z Małopolski w wykonaniu Jana Korusa z Paryża, Kapeli Karola Maciaszka z Siekierczyny oraz Kapeli Józefa Górowskiego z Jastrzębiej.

***

Tytuł audycji: Chopin na ludowo

Prowadził: Kuba Borysiak

Data emisji: 17.08.2021

Godzina emisji: 20.00