Gierałtów leży na północnym skraju Pogórza Izerskiego, nad północnym biegiem Czernej Wielkiej. W Gierałtowie osiedlili się mieszkańcy Świrza – miejscowości, która w II Rzeczypospolitej była nazywana także Swirzem – a która znajdowała się w powiecie przemyślańskim w województwie tarnopolskim. Położona jest 45 km na południowy wschód od Lwowa. Do Gierałtowa trafiło sześć transportów z ludością ze Świrza i okolic. „Mój dziadek miał przekonanie, że tu wrócą Niemcy, i że będą musieli spowrotem wracać na wschód. Chociaż myślę, że sercem zawsze byli na tych Kresach. I właściwie z tego, co pamiętam to w tutejszych domach niczego nie zmieniano. Przynajmniej w moim rodzinnym domu dziadek nie pozwalał robić żadnego remontu, wymienić okien, czegokolwiek zrobić, bo zawsze mówił, że wrócą Niemcy. Właściwie do 1996 roku, dopóki dziadek nie zmarł, to faktycznie nie było nic w tym domu robione, nie wymieniano okien, drzwi, klamek. [...] Dziadkowie mentalnie żyli cały czas na tych Kresach”. Wspomina pani Iwona Gruda z trzeciego pokolenia repatriantów.
Historie niewypłakane opowiadali mieszkańcy Gierałtowa Helena Pudzian i Jan Mutak. Muzycznie towarzyszyły im dziewczynki z Gierałtowa: Martyna Ziomek i Łucja Szuber. Cykl „Historia niewypłakana” przygotowuje dla Państwa Joszko Broda. 16 sierpnia na kanale youtube'owym IPN tv odbyła się retransmisja koncertu Joszka Brody „Dolny Śląsk”. Koncert ten zainaugurował projekt kulturalno-edukacyjny IPN „Historia niewypłakana”. Serdecznie zapraszamy do obejrzenia retransmisji tego koncertu.
***
Tytuł audycji: Historia Niewypłakana
Prowadził: Joszko Broda
Data emisji: 20.08.2022
Godzina emisji: 8.50
