Radiowe Centrum Kultury Ludowej

O powstaniu Kaszub

Ostatnia aktualizacja: 01.10.2022 09:00
W bogatym materiale bajkowym pochodzącym z tego regionu łatwo wyodrębnić kilka grup bajek: bajki o zwierzętach i roślinach, bajki o czarach i takie wyjaśniające różne elementy rzeczywistości przez działalność istot świętych. Można tu odnaleźć także baśnie demonologiczne o czarownicach i diabłach.
Audio
Widok na pałac w Lapalicach
Widok na pałac w LapalicachFoto: Shutterstock

W bogatym materiale bajkowym pochodzącym z obszaru Kaszub łatwo wyodrębnić kilka grup bajek: bajki o zwierzętach i roślinach, bajki magiczne – o czarach, bajki ajtiologiczne wyjaśniające w formie mitu lub legendy kreację różnych elementów rzeczywistości przez istoty święte. Obecne są także bajki demonologiczne o czarownicach i diabłach. Wśród ustnych opowieści zanotowanych na Kaszubach w XIX i XX wieku mieszczą się zarówno bajki magiczne, komiczne jak i przyrodnicze. Te ostatnie podejmują próbę wyjaśnienia pewnych cech kaszubskiej przyrody. Przykładowo, umiejscowienie głazów narzutowych przypisuje się stolemom, czyli olbrzymom, które przed wiekami zamieszkiwały tereny Kaszub​. ​My dzisiaj wysłuchamy właśnie jednej z takich opowieści. Powszechnie na Kaszubach znaną opowieść ajtiologiczą o powstaniu tego regionu przedstawiła Karolina Serkowska-Sieciechowska.

CZYTAJ TEŻ: Jeśli podróż, to tylko na Kaszuby

- Anioł Kaszub płakał, gdy Pan Bóg stworzył świat, a płakał, bo jego zdaniem Bóg zapomniał o Kaszubach. Żeby wynagrodzić aniołowi smutek, Bóg zajrzał do swojego worka i wszystko, co tam było, wysypał. Stąd Kaszuby są różnorodne, bo mają i pagórki i lasy i jeziora, i rzeki, i stróżki, i pola... Następnie Bóg podarował aniołowi kamień, którym był bursztyn. Anioł miał go strzec, bo jest bardzo cenny, a Bóg dodał, że kiedy Kaszubom będzie zagrażać nieszczęście, to ten kamień ich uratuje. Nagle przyleciał gryf, pół-lew, pół-orzeł, chwycił bursztyn w swoje szpony i wrzucił do jeziora. Tam znajdują się obecnie Kartuzy, a od tamtego czasu gryf jest symbolem Kaszub.


Kaszub grający na skrzypcach Kaszub grający na skrzypcach

***

Tytuł audycji: To było tak...

Prowadziła: Patrycja Zisc

Opowiadała: Karolina Serkowska-Sieciechowska

Data emisji: 1.10.2022

Godzina emisji: 8.50

Czytaj także

Kaszubskiej opowieści ciąg dalszy

Ostatnia aktualizacja: 02.10.2022 11:30
Przed naszymi młodymi słuchaczami przygody dwojga kaszubskich dzieci, rodzeństwa: Cyli i Brechta (tak! To prawdziwe kaszubskie imiona!). W odcinku sprzed tygodnia dzieci, chcąc poczuć się dorosłymi, zabrały rybacką łódkę taty i wypłynęły w morze. Oczywiście nie wiedziały, jak potem wrócić do brzegu. Uratował je legendarny olbrzym z kaszubskich legend – stolem.
rozwiń zwiń