Wydarzenia z początków XVII. wieku wywoływały emocje kiedyś, a i dziś są powodem wzajemnych polsko-rosyjskich pretensji. Aleksander Puszkin pisał po latach, że rzeź Pragi jest rewanżem za spalenie Moskwy. Aleksander Sołżenicyn twierdził, że Polacy omal nie pozbawili Rosjan niezależności narodowej. Jako odosobnioną należy potraktować opinię rosyjskiego historyka Sergieja Płatonowa. - Nazwalibyśmy politykę Rzeczypospolitej krótkowzroczną i niedoświadczoną, gdyby nie próbowała wyciągnąć korzyści ze słabości wschodniego sąsiada - uważa historyk.
Tajemnicze zniknięcia, intrygi oraz aspiracje Królestwa Polskiego do rozszerzenia wpływów połączyły historię Polski i carskiej Rosji. Burzliwe czasy wojen, zbrojnych najazdów i panowania Polaków na Kremlu przypominamy w "Wieczorze z Jedynką".
Okres okupacji Kremla przez Polaków wywołał trwały kompleks wśród Rosjan. Profesor Janusz Tazbir opowiada, że pytanie: kiedy Polacy przeproszą?, wciąż pojawia się wśród części Rosjan. Z drugiej strony okupowanie Kremla przez Polaków miało pozytywny wpływ na carską Rosję. - Wraz z przybyciem Polaków pojawiła się w Rosji pierwsza fala europeizacji. Polacy przywieźli ze sobą łacińskie i polskie książki, które były chętnie tłumaczone. Polacy przywieźli ze sobą znajomość zachodnich uniwersytetów. Ten wpływ pozostał - mówi prof. Janusz Tazbir.
W historii Polski to jeden z największych sukcesów. W dziejach Rosji okres rządów Polaków to najboleśniejsze lata. Data kapitulacji ostatniego polskiego garnizonu pozwoliła uporządkować politykę wewnętrzną i zakończyć okres Wielkiej Smuty. Na pamiątkę tego wydarzenia, 24 grudnia 2004 roku, z inicjatywy byłego prezydenta Federacji Rosyjskiej, Władimira Putina, ustanowiono nowe święto państwowe.
Audycje przygotowała Anna Lisiecka
(mg)
