Działalnością ks. Jerzego Popiełuszki, kapelana warszawskiej "Solidarności", władze PRL zainteresowały się już w sierpniu 1980 roku, kiedy ksiądz Jerzy dołączył do strajkujących robotników Huty Warszawa, odprawiając w zakładzie msze i wspierając protestujących. W czasie stanu wojennego Msze za Ojczyznę, odprawiane przez niego w żoliborskim kościele św. Stanisława Kostki, wywołały wściekłość władz komunistycznych. Jego działalność uznano za krytykę i sprzeciw wobec systemu. Popularność ks. Jerzego rosła – również poza Warszawą. Kapłan odbywał liczne podróże po całym kraju, uczestnicząc w mszach i spotkaniach o charakterze patriotycznym, m.in. brał udział w pogrzebie Grzegorza Przemyka. Bezpieka inwigilowała go nieustannie, stosowała prowokacje, werbowała tajnych współpracowników w jego najbliższym otoczeniu. Aresztowaniami, przesłuchaniami i rewizjami władze starały się zniechęcić kapłana do działalności przeciwko systemowi.
Więcej na temat ks. Jerzego Popiełuszki w archiwalnych nagraniach na stronie - Radia Wolności>>>
Niezłomny kapelan
Pomimo wyraźnych sygnałów o niebezpieczeństwie, ks. Jerzy kontynuował swoją pracę, w zgodzie z przesłaniem św. Pawła: "Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj". Obok działalności operacyjnej władze komunistyczne szykanowały ks. Jerzego za pomocą środków masowego przekazu. Ukazały się liczne paszkwilanckie artykuły oraz audycje radiowe i telewizyjne, oczerniające księdza. Nawet sowieckie "Izwiestija" poświęciły mu tekst, w którym Leonid Toporkow napisał: (...) przekształcił swoje mieszkanie w składnicę literatury nielegalnej i ściśle współpracuje z zaciekłymi kontrrewolucjonistami. Ma się wrażenie, że nie czyta z ambony kazań, lecz ulotki napisane przez Bujaka. Zieje z nich nienawiść do socjalizmu".
Artykuł został potraktowany przez grupę wysokich funkcjonariuszy bezpieczeństwa jako wyraźny sygnał do ostatecznego rozwiązania "problemu" niepokornego kapłana. Zaczęto planować zamach.
Zabić księdza
Pierwsza, nieudana próba zamachu miała miejsce 13 października 1984 roku. Ksiądz Jerzy wracał samochodem z Gdańska w towarzystwie Seweryna Jaworskiego i Waldemara Chrostowskiego, który prowadził. Przed Olsztynkiem, w miejscu, gdzie szosa gwałtownie skręca, człowiek w kominiarce na głowie, wybiegł na drogę i zamachnął się kamieniem. Chrostowski, widząc zamaskowanego mężczyznę, nie stracił głowy, nacisnął gaz i skierował auto w jego stronę, czym zmusił go do uskoczenia. Rzucony kamień poszybował w inną stronę. Jak się później okazało sprawcą zamachu był kapitan Grzegorz Piotrowski, oficer SB i prawdopodobnie tajny współpracownik V Zarządu Głównego KGB odpowiedzialnego za zwalczanie dywersji i walkę ideologiczną. Piotrowski nie działał sam.
Drugą próbę SB podjęło 19 października 1984 roku. Ks. Popiełuszko i jego kierowca Waldemar Chrostowski zostali uprowadzeni przez Grzegorza Piotrowskiego, Leszek Pękalę i Waldemar Chmielewskiego. Mordercy, przebrani w mundury MO, w rzeczywistości byli funkcjonariuszami SB, działającymi w ramach Samodzielnej Grupy "D" Departamentu IV MSW. Ks. Jerzy został skrępowany i wrzucony do bagażnika. Chrostowski z kajdankami na rękach siedział w samochodzie, z którego udało mu się wyskoczyć i uciec. 30 października 1984 roku z zalewu na Wiśle koło Włocławka wyłowiono zwłoki ks. Jerzego. Ciało było tak mocno okaleczone, że z trudem udało się dokonać identyfikacji. Sekcja zwłok wykazała ślady torturowania.
W pogrzebie ks. Jerzego Popiełuszki, który odbył się 3 listopada 1984 roku, wzięło udział kilkaset tysięcy osób.
Ukarać zbrodniarzy
W prowadzonym od 27 grudnia 1984 roku do 7 lutego 1985 roku tzw. procesie toruńskim skazano czterech oprawców: Grzegorza Piotrowskiego (wyrok 25 lat), Adama Pietruszkę (25 lat), Leszka Pękalę (15 lat), Waldemara Chmielewskiego (15 lat). Wszyscy podlegali kolejnym peerelowskim amnestiom. Nie ukarano nikogo z ich przełożonych. W 1994 roku sąd uniewinnił z zarzutu współsprawstwa generałów Władysława Ciastonia i Zenona Płatka. Wciąż trwa śledztwo dotyczące okoliczności śmierci kapłana.
Męczennik komunizmu
Wkrótce po śmierci ksiądz Jerzy Popiełuszko został powszechnie uznany za męczennika okresu komunizmu. W 1997 roku, za pontyfikatu Jana Pawła II, rozpoczął się jego proces beatyfikacyjny, zakończony wyniesieniem na ołtarze przez Benedykta XVI. Papież Polak wielokrotnie wspominał księdza Popiełuszkę w czasie audiencji generalnych w Watykanie oraz podczas pielgrzymek do ojczyzny. Mówił o nim m.in. we Włocławku w 1991 roku, upominając się o miejsce księdza Jerzego w kulturze europejskiej.
Ksiądz Popiełuszko został beatyfikowany 6 czerwca 2010 roku. Mszy beatyfikacyjnej w Warszawie na Placu Piłsudskiego przewodniczył arcybiskup Angelo Amato, prefekt Kongregacji do spraw kanonizacyjnych, który w imieniu papieża Benedykta XVI odczytał akt beatyfikacyjny. – Kto dał naszemu męczennikowi tak heroiczną siłę do przyjęcia męczeństwa? - pytał, wyjaśniając, że z ewangelii wypływa potęga łaski, która jej wiernych heroldów przemienia w bohaterów.
