Francis Bacon – herold ruchu naukowego
Kontrowersyjny polityk i genialny uczony. Droga naukowa dała mu miano Kolumba nauk eksperymentalnych, który poruszył intelekt świata.
9 kwietnia 1626 zmarł Francis Bacon.
Był potomkiem jednej z najznamienitszych rodzin angielskich - ojciec piastował stanowiska Strażnika Wielkiej Pieczęci królowej Elżbiety, zaś matka uchodziła za jedną z najbardziej wykształconych kobiet tamtych czasów.
Żył w czasach, gdy Anglia zaczęła sięgać po prymat w ówczesnym świecie. Gdy miał 22 lata ścięto Marię Stuart, rok później w Calais rozbito hiszpańską Wielką Armadę. W nauce to czas Galileusza, Giordana Bruna i Keplera. W literaturze Cervantesa i Szekspira.
Bacon połączył obie drogi życia – polityczną i naukową. Pierwsza przyniosła mu tytuł lorda i stanowisko kanclerza, ale i skończyła się mało chwalebnie. Osadzono go w więzieniu za korupcję. Droga naukowa dała Baconowi miano Kolumba nauk eksperymentalnych, który poruszył intelekt świata.
Francis Bacon nie stworzył żadnego systemu filozoficznego, uważał się jedynie za herolda ruchu naukowego. Za swój obowiązek poczytywał nawoływanie do wszechstronnej reformy wiedzy ludzkiej, do rzetelnego jej rozwijania i zrewolucjonizowania warunków życia. Naczelne hasło jego filozofii głosiło konieczność totalnej przebudowy nauk o świecie i człowieku.
W 1620 roku ukazało się jego główne dzieło filozoficzne Novum Organum. Tytuł nawiązuje do pism logicznych Arystotelesa, którym Bacon się przeciwstawia. Trzy lata spędzone w scholastycznej atmosferze Cambridge napełniły go głęboką odrazą do mistrza średniowiecznych filozofów.
Bacon odrzucił czysto kontemplacyjny ideał wiedzy dla samej wiedzy, stawiając przed nią inne zadania. Jak pisał: „prawdziwy cel nauk to nic innego jak wyposażenie życia ludzkiego w nowe wynalazki i środki”. Należało zbudować prawdziwy gmach nauki, oparty nie na nadużywanej przez scholastyków dedukcji, lecz na bliższej praktyce metodzie indukcyjnej.
To właśnie Bacon określił nowy cel nauki oraz zasady związków nauki ze społeczeństwem. Prof. Tadeusz Kotarbiński pisał: ”rzucił on hasło społecznego sterowania nauką, rzucając problem jak kierować nauką i naukowcami by to społeczeństwu maksymalnie wyszło na dobre. Są to troski włodarzy i on był pierwszym z nich, a jeśli mowa o koncepcji generalnej - największym”.
Posłuchaj audycji o koncepcji reformy nauki Francisa Bacona
9 kwietnia 1626 zmarł Francis Bacon.
Był potomkiem jednej z najznamienitszych rodzin angielskich - ojciec piastował stanowiska Strażnika Wielkiej Pieczęci królowej Elżbiety, zaś matka uchodziła za jedną z najbardziej wykształconych kobiet tamtych czasów.
Żył w czasach, gdy Anglia zaczęła sięgać po prymat w ówczesnym świecie. Gdy miał 22 lata ścięto Marię Stuart, rok później w Calais rozbito hiszpańską Wielką Armadę. W nauce to czas Galileusza, Giordana Bruna i Keplera. W literaturze Cervantesa i Szekspira.
Bacon połączył obie drogi życia – polityczną i naukową. Pierwsza przyniosła mu tytuł lorda i stanowisko kanclerza, ale i skończyła się mało chwalebnie. Osadzono go w więzieniu za korupcję. Droga naukowa dała Baconowi miano Kolumba nauk eksperymentalnych, który poruszył intelekt świata.
Francis Bacon nie stworzył żadnego systemu filozoficznego, uważał się jedynie za herolda ruchu naukowego. Za swój obowiązek poczytywał nawoływanie do wszechstronnej reformy wiedzy ludzkiej, do rzetelnego jej rozwijania i zrewolucjonizowania warunków życia. Naczelne hasło jego filozofii głosiło konieczność totalnej przebudowy nauk o świecie i człowieku.
W 1620 roku ukazało się jego główne dzieło filozoficzne Novum Organum. Tytuł nawiązuje do pism logicznych Arystotelesa, którym Bacon się przeciwstawia. Trzy lata spędzone w scholastycznej atmosferze Cambridge napełniły go głęboką odrazą do mistrza średniowiecznych filozofów.
Bacon odrzucił czysto kontemplacyjny ideał wiedzy dla samej wiedzy, stawiając przed nią inne zadania. Był przekonany, że "prawdziwy cel nauk to nic innego jak wyposażenie życia ludzkiego w nowe wynalazki i środki”. Należało zbudować prawdziwy gmach nauki, oparty nie na nadużywanej przez scholastyków dedukcji, lecz na bliższej praktyce metodzie indukcyjnej.
To właśnie Bacon określił nowy cel nauki oraz zasady związków nauki ze społeczeństwem. Jak pisał prof. Tadeusz Kotarbiński: ”rzucił on hasło społecznego sterowania nauką, rzucając problem jak kierować nauką i naukowcami by to społeczeństwu maksymalnie wyszło na dobre. Są to troski włodarzy i on był pierwszym z nich, a jeśli mowa o koncepcji generalnej - największym”.
Posłuchaj audycji o koncepcji reformy nauki Francisa Bacona
