Historia

Unia horodelska – braterstwo Polski i Litwy

Ostatnia aktualizacja: 02.10.2023 05:25
Historycy twierdzą, że unia horodelska jest wzorem współpracy dla jednoczącej się Europy. - Dwóch władców, mimo wzajemnej rywalizacji, potrafiło zdobyć się na kompromis - mówił na antenie Polskiego Radia prof. Igor Kąkolewski.
Kopiec usypany w 1861 roku w Horodle, dla uczczenia 448. rocznicy unii
Kopiec usypany w 1861 roku w Horodle, dla uczczenia 448. rocznicy uniiFoto: Wikimedia CC 1.0 Universal Public Domain Dedication

2 października 1413 roku w Horodle zawarto unię potwierdzającą ścisły związek między Polską i Litwą. To kolejny, po porozumieniu w Krewie, krok ku zjednoczeniu obu państw.

- Chodziło z jednej strony o ułożenie stosunków między dwoma oponentami, wielkimi przywódcami tej epoki - Władysławem Jagiełłą i jego bratem stryjecznym Witoldem, a z drugiej o ustalenie związku dwóch państw i społeczeństw - tłumaczył prof. Wojciech Fałkowski.


Posłuchaj
07:02 historia polski (63) - średniowiecze___747_03_iv_tr_6-6_986708210c5535e[00].mp3 Unia Horodelska - komentarz prof. Wojciecha Fałkowskiego w audycji z cyklu "Historia Polski". (PR, 31.03.2003)

 

Postanowienia polityczne zawarto w dwóch krótkich punktach: Witold składa przysięgę wierności i dożywotnio obejmuje godność wielkiego księcia litewskiego, po jego śmierci o następcy zadecydują panowie polscy.

Druga część aktu była znacznie ważniejsza. Rody rycerstwa polskiego adoptują 47 rodów bojarskich. Katolicka szlachta litewska otrzymuje przywileje i prawa własności, które upodabniały jej status do statusu szlachty koronnej. – Mamy do czynienia nie tylko z ujednoliceniem przywilejów dla całej grupy społecznej, ale też brataniem się i ścisłym aliansem polityczno-towarzyskim elity obu państw - powiedział historyk.

450. rocznica zawarcia Unii Lubelskiej - zobacz serwis specjalny

De facto dochodzi do włączenia Litwy do Polski, co jest zrównoważone poprzez samodzielność Witolda – niekwestionowanego przywódcę księstwa i rządzącej w nim grupy.


Posłuchaj
16:54 600 lat unii horodelskiej___v2013006758_tr_0-0_1134371010c526c0[00].mp3 Unia Horodelska - audycja z cyklu "Naukowy zawrót głowy". Gościem Katarzyny Kobyleckiej jest prof. Igor Kąkolewski. (PR, 12.10.2013)

 

Tym samym w Horodle po raz kolejny podkreślono trwałość związku Polski i Litwy. To, co wydawało się czasową unią personalną, przemieniło się w związek dwóch państw, społeczeństw i kultur. Był to początek wyboistej drogi w kierunku unii lubelskiej i powstania Rzeczpospolitej Obojga Narodów.

Dlaczego unia horodelska miała tak wielką wagę w stosunkach polsko-litewskich? Posłuchaj audycji z cyklu "Naukowy zawrót głowy".

mjm

Czytaj także

Grunwald 1410. Bitwa krwawa i ryzykowna

Ostatnia aktualizacja: 15.07.2024 06:00
- Wino spływało na trupy poległych, których na miejscu obozu było wiele i widziano, jak zmieszane z krwią zabitych ludzi i koni płynęło czerwonym strumieniem aż na łąki wsi Stębarka - pisał o zwycięstwie Jan Długosz.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jagiełło. Litwin, który obudził polski patriotyzm

Ostatnia aktualizacja: 04.03.2021 05:35
635 lat temu w katedrze wawelskiej odbyła się koronacja Władysława Jagiełły, po tym gdy miesiąc wcześniej został wybrany królem przez polską szlachtę. Spędził na tronie następne 48 lat.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Unia w Krewie. Początek dziejów polsko-litewskich

Ostatnia aktualizacja: 14.08.2024 05:30
14 sierpnia 1385 roku w Krewie na Litwie doszło do podpisania aktu unii polsko-litewskiej. Dokument regulował stosunek Korony Królestwa Polskiego z Wielkim Księstwem Litewskim.
rozwiń zwiń